1. Funksiyani aniqlanish sohasini topish; Funksiyaning uzulish nuqtalarini aniqlash
Download 0.5 Mb.
|
Mirzohid kurs ishi mat analiz
- Bu sahifa navigatsiya:
- 1-natija
- FUNKSIYANING O’ZGARMASLIK SHARTI
- FUNKSIYANI MANATON BO’LISHI funksiya intervalda aniqlangan bo’lsin. 2–teorema.
- Yetarliligi.
2. Ko‘paytmaning hosilasi.
2-teorema. Agar u(x) va v(x) funksiyalar x∈(a,b) nuqtada hosilaga ega bo‘lsa, u holda ularning f(x)=u(x)⋅v(x) ko‘paytmasi ham x∈(a,b) nuqtada hosilaga ega va f’(x)=u’(x)v(x)+u(x)v’(x) (4.2) tenglik o‘rinli bo‘ladi. Isboti. 10. f(x)=u(x)⋅v(x). 20f(x+∆x)=u(x+∆x)⋅v(x+∆x)=(u(x)+∆u)⋅(v(x)+∆v)= =u(x)v(x)+∆uv(x)+∆vu(x)+ ∆u∆v. 30. ∆y= f(x+∆x)- f(x)= ∆uv(x)+∆vu(x)+∆u∆v. 40. ∆y =∆uv( x )+∆vu( x )+∆u∆x = ∆u v( x )+∆v u( x )+∆u ∆v . ∆x ∆x ∆x ∆x ∆x 50. Lim ∆y =( lim ∆u )⋅v( x )+( lim ∆v )⋅u( x )+ lim ∆u ⋅ lim ∆v= ∆x→0 ∆x ∆x→0 ∆x ∆x→0 ∆x ∆x→0 ∆x ∆x→0 =u’(x)⋅v(x)+u(x)⋅v’(x)++u’(x) v. Bunda v(x) funksiyaning uzluksizligini e’tiborga olsak lim ∆v=0 va natijada ∆x→0 (4.2) formulaga ega bo‘lamiz. 1-natija. Quyidagi (Cu(x))’=C⋅u’(x) formula o‘rinli. Isboti. Ikkinchi teoremaga ko‘ra (Cu(x))’=C’⋅u(x)+C⋅u’(x). Ammo C’=0, demak (Cu(x))’=C⋅u’(x). Misollar. 1. (6x2)’=6(x2)’=6⋅2x=12x. (x4)’=((x2)(x2))’=(x2)’(x2)+(x2)(x2)’=2x(x2)+(x2)⋅2x=4x3. (0,25x4-3x2)’=(0,25x4)’+(3x2)’=0,25⋅4x3+3⋅2x= x3+6x. 2-natija. Agar u1(x), u2(x), ... ,un(x) funksiyalar x nuqtada hosilaga ega bo‘lsa, u holda ularning ko‘paytmasi f(x)= u1(x)⋅u2(x)⋅ ...⋅un(x) ham x nuqtada hosilaga ega va quyidagi formula o‘rinli bo‘ladi: f’(x)= (u1(x)⋅ u2(x)⋅ ...⋅un(x))’= u’1(x)⋅ u2(x)⋅ ...⋅un(x)+ u1(x)⋅ u’2(x)⋅ ...⋅un(x)+...+ u1(x)⋅ u2(x)⋅ ...⋅u’n(x). FUNKSIYANING O’ZGARMASLIK SHARTI Teorema. funksiya oraliqda differensialalnuvchi bo’lsin .Shu intervalda funksiya o’zgarmas bo’lishi uchun bo’lishi zarur va yetarli. Isboti.Zarurligi ravshan .Chunki funksiya o’zgarmas bo’lsa ,barcha nuqtada bo’ladi. Yeterliligi .Shartga ko’ra funksiya intervalda differensialanuvchi, Ya’ni uchun chekli hosila mavjud va .Endi bo’lgan nuqtalarni olaylik .Qaralayotgan funksiya kesmada Lagranj teremasining barcha shartlarini qanoatlantiradi.Demak , intervalda tegishli shunday s nuqta topilib, (1) Tenglik o’rinli bo’ladi .Teorema shartiga ko’ra uchun , bundan va (1) tenglikdan ekanligi kelib chiqadi. Shunday qilib, funksiyaning intervalning istalgan ikkita nuqtasidagi qiymatlarining o’zaro teng.Demak,funksiya o’zgarmas bo’ladi. Bundan integral hisobda muhim rol o’ynaydigan quidagi natija kelib chiqadi . Natija. Agar va funksiyalar da chekli va hosilalarga ega bo’lib ,shu intervalda tenglik o’rinli bo’lsa ,u holda bilan berilgan funksiyalar bir-biridan o’zgarmas songa farq qiladi : ,C=const. Haqiqatdan ham,shartga ko’ra . FUNKSIYANI MANATON BO’LISHI funksiya intervalda aniqlangan bo’lsin. 2–teorema. funksiya intervalda chekli hosilaga ega bo’lsin. Bu funksiya shu intervalda o’suvchi (kamayuvchi) bo’lishi uchun intervalda tenglik o’rinli bo’lishi zarur va yetarli. Zarurligi. Shartda ko’ra funksiya da chekli hosilaga ega bo’lib, intervalda o’suvchi (kamayuvchi). nuqtani olib, u bilan birga nuqtada ham qaraymiz. U holda munosabatlar o’rinli bo’ladi Malumki (7.3) va (7.4) munosabatlardan (4–bob, 4–§ ga qarang ) intervalning barcha nuqtalarida tenglik o’rinli bo’lishini topamiz. Yetarliligi. Shartga ko’ra funksiya intervalda chekli hosilaga ega bo’lib, shu intervalda tengsizlik o’rinli. va nuqtalarni olaylik. Bu holda segmentda funksiya Lagranj teoremasining barcha shartlarini qanoatlantiradi. Lagranj teoremasiga muvofiq va nuqtalar orasida shunday nuqta mavjutki, ushbu tenglik o’rinli bo’ladi. Demak, bundan funksiya intervalda o’suvchi (kamayuvchi) bo’lishi kelib chiqadi. Yuqorida ketma-ketlikning chegaralanganligi uning limitga ega bo‘lishi uchun zaruriy shart bo‘lishini inobatga olsak. Limitga ega bo‘lgan ketma-ketlik chegaralangan bo‘ladi. Lekin teskari mulohaza noto‘g‘ri bo‘lishi mumkin. Har qanday chegaralangan ketma-ketlikning limiti mavjud bo’lavermaydi. Limiti mavjud bo‘ladigan ketma-ketlik chegaralangan bo‘lishdan tashqari yana qandaydir xususiyatga ega bo‘lishi kerak. Ketma-ketlikning bunday xususiyati uning monotonligidir. Ketma-ketlikning limiti mavjud bo‘lishining asosiy belgisi uning bir vaqtda cliegaralangan va monoton bolishidir. Chegaralanganlik va monotonlik cheksiz ketma-ketlik yaqinlashuvchi bo‘lishining yetarli shartlarini ifodalaydi. Shunday ekan biz berilgan ketma-ketlikning monotonlik xususiyatini va chegaralanganligini ko‘rsata olsak, albatta, bunday ketmaketlik chekli limitga ega bo‘ladi. Keyingi vazifa esa limitni hisoblash usulinitanlab, uni topishdan iboratdir . Har qanday monoton chegaralangan ketma-ketlik limitga ega bo ‘ladi. Bu teoremaning isbotini keltirmaymiz. Veyershtrass teoremasi ketma-ketlik limitining mavjud bo‘lishining yetarli shartlarini ifodalaydi. Lekin limitni topish usulini ko‘rsata olmaydi. Ko‘pchilik hollarda ketma-ketlik limitining mavjudligi haqida m a’lum ot berish bu limitni topish uchun yetarli bo‘ladi. Download 0.5 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling