1. Хизматлар курсатиш соҳаларининг вужудга келиш тарихи Xizmat tizimi

7. Хизматлари бозоридаги ракобат ва унинг сервис сохасининг ривожлантиришдаги урни
Хизмат кўрсатиш соҳасининг ривожланишида кичик корхоналар катта аҳамиятга эга бўлади. Жаҳон статистикаси шу ҳақида гувоҳлик берадики, унга кўра турли мамлакатлар ва минтақалардаги хизмат кўрсатиш ишлаб чиқаришининг катта қисми айнан кичик бизнес соҳасида жамлангандир. Таъкидлаб ўтиш муҳимки, хизмат кўрсатиш соҳасининг кенгайиб бориши барча давлатларнинг ривожланиш даражасига таъсир кўрсатади. Мазкур соҳани ривожланганлик даражаси жамият ривожланишининг мезонига айланиб улгурди. Ҳозирги вақтда агарда хизматлар соҳасида ялпи миллий маҳсулотнинг 65,0 %дан кам қисми яратиладиган бўлса, бундай мамлакат ривожланган мамлакатлар қаторига киритилмайди. Шундай қилиб, ҳозирги замон иқтисодиётида энг муҳим макроиқтисодий мутаносиблик бўлиб, хизмат кўрсатиш ва товарлар ишлаб чиқариш соҳаларининг нисбати ҳисобланади. Шундай қилиб, хизмат кўрсатиш корхоналарида самарадорликни оширишга йўналтирилган хизмат кўрсатиш жараёнларини интенсивлаштириш алоҳида аҳамиятга эга. Бу жараён хизматларни ишлаб чиқаришда инновацион бошқариш усуллари ва технологиялардан фойдаланишни талаб қилади. Мазкур жараён нафақат хизмат кўрсатишнинг инновацион омилларидан фойдаланишни, балки кўрсатилаётган хизматлар сифатини ҳам ошириб боради. Xizmat ko‘rsatish sohasi qanchalik dinamik va raqobatbardosh bo‘lsa, shuncha ko‘p yangi ish o‘rinlari yaratiladi va YaIM o‘sish sur’ati shunchalik yuqori bo‘ladi. 1990-yillarning oʻrtalaridan boshlab koʻpchilik rivojlangan va koʻplab rivojlanayotgan mamlakatlarda ishlab chiqarish sohasida bandlik barqaror ravishda kamaydi va yangi ish oʻrinlari asosan xizmat koʻrsatish sohasida yaratildi.
8. Таьлим хизмат сохаси, унинг муаммолари, сифатни ошириш
Ta'lim xizmatlarini tashkil etishda tashkilot, korxonalar muhim rol o'ynaydi. Ular sl. ta'lim muassasalariga nisbatan funktsiyalar: ta'lim muassasalarini ma'lum mutaxassisliklarga bo'lgan talab to'g'risida xabardor qilish Ta'lim xizmatlarini taqdim etish, kerakli va boshqalarga o'tkazish zarur bilim, qobiliyat va ko'nikmalar Ta'lim, boshqa xizmatlar singari, moddiy emas, sotib olingan paytgacha moddiy emas. Iste'molchini ushbu xizmatdan foydalanishga ishontirish uchun xizmat ko'rsatuvchi provayderlar xaridor uchun eng muhim bo'lgan xizmat parametrlarini rasmiylashtirishga harakat qilishadi va iste'molchilarga ular haqida turli xil kommunikatsiyalar yordamida xabar berishadi. Ta'limda xaridor uchun xizmatning ushbu parametrlari quyidagilar: o'quv rejalari va dasturlari; xizmatlar ko'rsatish usullari, shakllari va shartlari to'g'risidagi ma'lumotlar; sertifikatlar, litsenziyalar, diplomlar. Ta'lim xizmatlari uchun qat'iylik ikki jihatga ega. Bir tomondan, bu talabni ko'payishini kutib, xizmatlarni oldindan to'liq tayyorlash va ularni moddiy tovar sifatida saqlashning iloji yo'q. Biroq, ta'lim xizmatlari bilan bog'liq holda, bu xususiyat hech bo'lmaganda qulay ko'rinadi o'quv ma'lumotlari moddiy vositalarga o'rnatilishi mumkin. Ta'limda ilmiy-texnik taraqqiyot bir xil yo'nalishda harakat qilmoqda, bu esa bilimlarning tez eskirishiga olib keladi. Ijtimoiy taraqqiyot, shuningdek, turli xil fanlar bo'yicha bilimlarning eskirishiga, ayniqsa, o'tish davrida tez o'zgarib turadigan jamiyatda o'z hissasini qo'shadi. Mavjud muammolarni amaliy bartaraf qilish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Nodavlat ta’lim xizmatlari ko‘rsatish faoliyatini yanada rivojlantirish choratadbirlari to‘g‘risida”gi qarori bilan nodavlat ta’lim muassasalariga uzoq muddatli imtiyozli kreditlar ajratish va avval ajratilgan kreditlar muddatini uzaytirish, ta’lim hamda unga tegishli xizmatlar bo‘yicha barcha soliq turlari to‘lovlaridan 2021-yilgacha ozod etish, fanlarni chet tilida chuqurlashtirib o‘qitish va bu orqali ta’lim sifatini oshirish maqsadida ta’lim jarayoniga xorijlik o‘qituvchi hamda mutaxassislarni keng jalb qilish nazarda tutilgan