1. Kirish Asosiy bo’lim. I bob. Mustaqil ishning o`qitish usuli, o’quvchilarni tarbiyalashdagi ahamiyati va mustaqil ish turlari

Kurs ishining maqsadi: Men o’z kurs ishimda boshlang’ich sinf o’quvchilariga matematik ifodalar haqida umumiy tushuncha berishni va ifodalarni o’quvchilarga tushuntirayotganda qo’llaniladigan asosiy qoidalarni o’rganishni o’z oldimga maqsad qilib qo’yaman.
Kurs ishining vazifasi: Matematika o’qitish metodikasi bo’yicha bilimimni rivojlantirish.
Kurs ishining amaliy ahamiyati: Ushbu kurs ishi boshlang’ich sinf o’quvchilariga matematika ifoda tushunchasini o’rgatishda pedagogika va psixologiya , shuningdek, boshlang’ich ta’lim yo’nalishi talabalari uchun foydali bo’lishi mumkin.
Kurs ishi tuzilishi: - Kirish, asosiy qism, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro’yhatidan iborat bo’lib, jami ____ sahifani tashkil qiladi.
I bob. Mustaqil ishning o`qitish usuli, o’quvchilarni tarbiyalashdagi ahamiyati va mustaqil ish turlari.
1.1. Mustaqil ish turlari
Mustaqil faoliyatni tashkil etishning frontal shakli talabalar mavzuni o'rganishni boshlaganlarida eng mos keladi, keyin ma'lum bir kayfiyatni yaratish, yangi mavzuga qiziqish uyg'otish muhimdir. Bu ko'nikmalarni shakllantirishning dastlabki bosqichida, o'quvchilar namuna bo'yicha topshiriqlarni bajarish usullarini o'zlashtirganlarida ham muhim va foydalidir. Frontal ish, yakka va guruh ishlari bilan solishtirganda, o'qituvchiga ba'zi tashkiliy masalalarni hal qilishni osonlashtiradi, chunki frontal ishlarni sinfda kartalar va boshqa tarqatma materiallarsiz bajarish mumkin. Doskada, muammoli kitobda yoki darslikda ikkita, uchta vazifani ko'rsatish mumkin. Frontal ishni tashkil etishda o'qituvchining noroziligiga nima sabab bo'ladi?Avvalo, uning mazmunining o'rtachaligi. Vazifalarni taklif qilishda o'qituvchi asosiy e'tiborni "o'rtacha talaba" ga qaratadi. Bitta vaqtni aniqlash qiyin, chunki har kim o'z tezligida ishlaydi.
Frontal ishning asosiy afzalligi shundaki, bu erda umumiy maqsad sari intilish, umumiy muammolarni hal qilish, talabalarni hamkorlikka undash mumkin. Oraliq va yakuniy natijalar barcha talabalar tomonidan o'zaro nazorat ostida muvaffaqiyatli muhokama qilinishi mumkin. Bu bilim va ko'nikmalar sifatiga sezilarli ta'sir ko'rsatadi , o'quvchilarning bilimga qiziqishi va faolligini rag'batlantiradi.
Mustaqil faoliyatni tashkil etishning frontal shakli talabalar mavzuni o'rganishni boshlaganlarida eng mos keladi, keyin ma'lum bir kayfiyatni yaratish, yangi mavzuga qiziqish uyg'otish muhimdir. Bu ko'nikmalarni shakllantirishning dastlabki bosqichida, o'quvchilar namuna bo'yicha topshiriqlarni bajarish usullarini o'zlashtirganlarida ham muhim va foydalidir. Frontal ish, yakka va guruh ishlari bilan solishtirganda, o'qituvchiga ba'zi tashkiliy masalalarni hal qilishni osonlashtiradi, chunki frontal ishlarni sinfda kartalar va boshqa tarqatma materiallarsiz bajarish mumkin. Doskada, muammoli kitobda yoki darslikda ikkita, uchta vazifani ko'rsatish mumkin. Frontal ishni tashkil etishda o'qituvchining noroziligiga nima sabab bo'ladi?Avvalo, uning mazmunining o'rtachaligi. Vazifalarni taklif qilishda o'qituvchi asosiy e'tiborni "o'rtacha talaba" ga qaratadi. Har birining individual xususiyatlarini aniqlash oson emas. Topshiriqlarni oldindan ishlab chiqish uchun ko'p vaqt talab etiladi. Agar sinf ishi bir vaqtda bajarilsa, o'qituvchi ko'p miqdorda tarqatma materiallar tayyorlashi kerak.
Guruhda ishlash jarayonida har bir o‘quvchi aniq harakatlarni amalga oshirish orqali mustaqillikni ko‘rsatish imkoniyatiga ega bo‘ladi va shu bilan birga o‘z sinfdoshining mustaqilligining yuqori darajasi ham ularga ta’sir qiladi.
Matеmatika boshlang’ich ta‘lim mеtodikasining prеdmеti quyidagilardan iborat:

• Matеmatika o’qitishdan ko’zda tutilgan maqsadlarni asoslash. (nima uchun o‗qitiladi).
• Matеmatika o’qitish mazmunini ilmiy ishlab chiqish (ya‘ni matеmatikadan qaysi matеrial boshlang’ich sinflarda o’rganilishi, nima uchun aynan shu matеrial tanlanishi, boshlang’ich sinflarda kursning har qaysi ayrim masalasi umumlashtirishning qanday darajasida o’rganilishi, mavzular qanday tartibda o’rganilsa, eng ratsional bo’lishi ko’rsatiladi).
• O’qitish mеtodlarini ilmiy ishlab chiqish. (qanday o’qitish kеrak, ya‘ni o’quvchilar hozirgi kunda zarur bo’lgan bilim, malaka, ko’nikmalarni va aqliy qobiliyatlarini egallab oladigan bo‗lishlari uchun o’quv ishlari mеtodikasi qanday bo’lishi kеrak? Masalan, 10 ichida sonlarni qo’shish va ayirishni qanday o’rganish kеrak, jumladan, bu mavzuda qo’shishning o’rin almashtirish xossasini qanday ochib bеrish kеrak?).
• O’qitish vositalarini – darsliklar, didaktik matеriallar, ko’rsatma – qo’llanmalar va tеxnik vositalarni ishlab chiqish (nima yordamida o’qitish?) kerak!
• Ta‘limni tashkil etishni ilmiy ishlab chiqish (darsni va ta‘limning darsdan tashqari formalarini qanday o’tkazish? O’quv ishlarini qanday tashkiliy mеtodlarda o’tkazish kеrak? O’quv prosеssida ta‘limiy va tarbiyaviy masalalarni qanday qilib samaraliroq hal qilish kеrak?). Shunday qilib, o’qitishning maqsadlari, mazmuni mеtodlari, vositalari va shakllari mеtodik tizimning asosiy komponеntalaridir.

Matematika darsida ishning guruh shakllari. O’qitishning frontal shakllaridan o’quvchilarning guruhda ishlashlari har bir o’quvchining individual o’ziga xosliklarini ko’proq inobatga oladi. Matematika o’qitish uslublari Uslublarning rang-barangligidan pedagogik amaliyotda boshqalariga qaraganda ko’pincha matematika o’qitishning quyidagi uslublarini ajratadilar:

• og’zaki: hikoya, leksiya, suhbat;
• ko’rgazmali: rasmlarda, tasvirlarda tushuntirish, chizmada tushuntirish, ramzlarda tushuntirish, namoyish qilish;
• kitob bilan ishlash;
• amaliy: kuzatish, stoxastik o’yinlar, statistik izlanishlar, eksperiment, laboratoriya ishi, amaliyot ishi, mashqlar, modellashtirish ;
• interfaol: diskussiya, ishbilarmonlik o’yini, “akvarium”, loyihalar uslubi, keys-uslub, “miya hujumi”;
• nazorat.