Korxona (Firma) xarajatlari va foydasi ish haqi va mehnat munosabatlari
Reja:.
1. Korxona firma xarajatlari
2.Foydasi
3.Mamlakatimizda ish haqining umumiy darajasi
4. Ish haqi.
5.Mehnat munosabatlari
Taqsimot munosabatlarida ish haqining mohiyati. Nominal va real ish haqi.Iqtisodiy resurs hisoblangan ishchi kuchi bozoridaIqtisodiy kategoriya sifatidaIshchi kuchi talab va taklif nisbati asosida shakllanadigan baho sifatida chiqadi.
Yalpi milliy mahsulotni ishlab chiqarishda qatnashuvchilarning sarflangan mehnatining miqdori, sifati va unumdorligiga qarab undan oladigan ulushining puldagi ifodasidir.
Mamlakatda ish haqining umumiy darajasini belgilab beruvchi omillar:Mamlakatning iqtisodiy rivojlanish darajasi.Mehnatning asosiy kapital bilan qurollanish darajasi.Mehnatning tabiiy resurslar bilan ta`minlanganligi.Mavjud ishlab chiqarish texnologiyasi.Mehnatning umumiy malakaviy darajasi.Taqsimotning tarkib topgan tizimi va boshqa iqtisodiy – ijtimoiy omillar.
Ish haqini tashkil etish shakllari va tizimlari.Ish haqi shakllari:Vaqtbay ish haqiIsh bay ish haqiIshlab chiqarilgan mahsulot miqdori yoki bajarilgan ishning hajmiga qarab belgilanadi.Bunda ish haqi ishning davomiyligiga, ya`ni ishlangan vaqtga qarab to`lanadi.
Ish kuchi bozorining alohida modellarida ish haqi darajasining aniqlanishi. Inson kapitaliga investitsiyalar.Mehnatning alohida turlariga talab va ish haqi darajasini belgilovchi omillar:
Aniq mehnat turining unumdorligi;Birgalikda foydalaniladigan resurslarning bahosi va unumdorligi.Aniq mehnat turi ishlab chiqargan mahsulotlarning bozor baholari;
Mehnat munosabatlarining iqtisodiy mazmuni va uni tartibga solishda kasaba uyushmalari ro`li.
Mehnat munosabatlari – bu bir tomondan ish beruvchilar boshqa tomondan ishga yollanuvchilar hamda davlat va kasaba uyushmalari o`rtasida ishchi kuchini yollash yuzasidan vujudga keladigan iqtisodiy munosabatardir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
