1-лаборатория иши

Kesish tezligi (). Keskich tig’ining zagotovkaga nisbatan asosiy harakat yo’nalishida vaqt birligi ichida bosgan yo’li kesish tezligi deyiladi. Kesish
tezligi m/minda, jilvirlashda, yog’ochlarni ishlashda m/s da o’lchanadi. Tokarlik dastgohlarida ishlashda kesish tezligi quyidagi formula bo’yicha aniqlanadi:

_{ } Dn
1000

, m/min,

bu yerda:  - aylana perimetrining diametriga nisbati;
D - zagotovkaning diametri, mm;
n - zagotovkaning minutdagi aylanishlar soni.

Randalashda va protyajkalashda (sidirishda) kesish tezligi quyidagicha aniqlanadi :

_{ }L
1000  t_k

, m/min,

bu yerda L- keskich yoki zagotovkaning bir minutda bosgan yo’li, mm;

t_k – keskichning ishlash vaqti, min.
Surish tezligi (S). Zagotovkaning to’la bir aylanishida keskichning bosgan yo’li keskichning surish tezligi deyiladi. Surish tezligi ayl/min yoki mm/min hisobida o’lchanadi.
Kesish chuqurligi (t). Bu kattalik zagotovkani yo’nishda keskich bir marta o’tganda ishlanuvchi yuza bilan ishlov berilgan yuza orasidagi masofa bo’lib, bu masofa ishlov berilgan yuzaga tik holda o’lchanadi.
Tokarlik dastgohida bo’ylama yo’nishda kesish chuqurligi quyidagicha aniqlanadi :

_{t } D  d
2

, mm,

bu yerda D - zagotovkaning yo’nishdan avvalgi diametri, mm;
d - zagotovkaning yo’nishdan keyingi diametri, mm.
Yuqoridagi mahlumotlardan mahlumki, metallarni kesish rejimini aniq hol uchun tanlash bir muncha murakkab. SHu boisdan amalda shu sohaga doir
mahlumotlardan keltirilgan jadvallardan foydalaniladi.
Kesish tezligi (^ ) ning va surish qiymati ( S ) ning oshishi, kesish
chuqurligi (t) ning ortishiga nisbatan keskichning qizishiga kuchliroq tahsir ko’rsatadi. Buning sababi shundaki, kontakt yuzasida ajraluvchi issiqlik miqdori ortishi bilan bir vaqtda keskich tig’ining ishlanayotgan metallga kontakt uzunligi ham ortadi. Demak, metallarni kesib ishlashda ish unumdorligini oshirish uchun

kesim yuzasi qiymati maqsadga muvofiqdir.
(t  s)
ni kesish chuqurligi ^t hisobiga orttirish

Kesib ishlashda eng asosiy iqtisodiy ko’rsatkichlardan biri bo’lgan asosiy

texnologik vaqt ^T_a

L
T_a  _ns

mm.
ko’rinishda aniqlanadi va bu yerda
^L - keskichning surish yo’nalishi tomon bir o’tishda yurgan to’la yo’li,
ⁿ - zagotovkaning aylanishlar tezligi chastotasi, ayl/min.
^S - surish qiymati, mm/ayl.
Yuqoridagi muloxazalar va boshqa bir qator omillar kesib ishlashda kesim

chuqurligini imkon qadar kattaroq olish bilan bir vaqtda keskichni belgilangan

kesish chuqurligini yetarli aniqlik bilan tahminlaydigan qilib o’rnatishning ahamiyati katta ekanligini ko’rsatadi.