1. Lorens almashtirishlari. Relyativistik mexanikada tezliklarni qo’shish qonuni. Relyativistik massa va relyativistik impuls

Lorents almashtirishlari yordamida topilgan tezliklarni qo`shish formulasi quyidagi ko`rinishga ega.

Ushbu ifodaga tezliklarni qo`shishning relyativistik formulasi deyiladi.
formuladan ko`rinib turibdiki, agar v, v^/ va u tezliklar yorug’lik tezligidan juda kichik boladi.
 
v^/ =u=c ga bo’lsa,


ya’ni, poezd yoritgichidan chiqayotgan yorug’likning tezligi s ga teng bo`lib qolaveradi. Demak yorug’likning bo`shliqdagi tezligi chegaraviy tezlik bo`lib, unda katta tezlikka erishish mumkin emas.
Klassik mexanika tassavvurlariga muvofiq massa o`zgarmas kattalikdir. Lekin 1901 yilda o`tkazilgan tajribalar harakatlanayotgan elektronning tezligi ortishi bilan massasi ham ortib borishini ko`rsatdi.
Harakatlanayotgan jism massasining uning harakat tezligiga bog’liqligi qu`yidagi formula bilan ifodalanadi:

bu yerda m- jismning harakatdagi massasi, – harakat tezligi, m₀-tinchlikdagi massasi, ya’ni jism tinch turgan sanoq sistemasiga nisbatan massasi. ko`rinib turibdiki da , b<<1 va mq bo`ladi. jism massasining tezlikka bog’liqligi yorug’lik tezligiga yaqin tezlikdagina namoyon bo`ladi. Massaning tezlikka bog’liqligi ko`rsatilgan.
3 . Klassik mexanikadagi kabi relyativistik mexanikada ham massa inertlik o`lchovidir.
Fazoning bir jinsliligi natijasida relyativistik mexanikada ham relyativistik impulsning saqlanish qonuni bajariladi: yopiq sistemaning relyativistik impulsi saqlanadi, ya’ni vaqt o`tishi bilan o`zgarmaydi. 
Relyavistik mexanikada tezlikning o`zgarishi massaning o`zgarishiga, bu esa o`z navbatida to`la energiyaning o`zgarishiga olib keladi. Demak to`la energiya E va massa m orasida o`zaro bog’lanish mavjud.