1-ma’ruza mavzu: farmatsevtik yordam fani va uning mazmuni. Retseptsiz dori moddalari bilan davolanadigan asosiy kasallik va patologik xolatlarda qayd etiladigan simptom va sindromlar haqida tushuncha dori va oziq-ovqat moddalarining o‘zaro

2-MA’RUZA


MAVZU: YUQORI NAFAS YO‘LLARI YALLIG‘LANISH KASALLIKLARIDA F.YO TAMOILLARI. O‘RVI PROFILAKTIKASI.


Reja:

1. 
   Yuqori nafas yo‘llari kasalliklarida balg‘am ko‘chiruvchi, yo‘talga qarshi va antibakterial vositalardan oqilona foydalanish.
   
2. 
   Immunomodulyator dori vositalarini tanlash va almashtirish yo‘l-yo‘riqlari.
   

Tomoq og‘riqlari o‘tkir respirator virusli kasalliklarning simptomi hisoblanadi.

Sabablari:
- angina (bodomchasimon bezlarning o‘tkir yallig‘lanishi)
- tonzillit (bodomchasimon bezlarning surunkali yallig‘lanishi)
-laringit-ovoz bug‘ilishi, quruq yo‘tal, tomoq qirilishi, quruqlik bilan xarakterlanadi,
-faringit-yutqun shilliq qavati yallig‘lanishi, yutishda og‘riq kuzatiladi, ayniqsa bu so‘lakni yutganda kuchliroq bo‘ladi.
Kuyidagi simptomlar yo‘q bo‘lsagina retseptsiz dorilar bilan kasalga o‘z-o‘zini davolashga ruxsat etiladi, aks holda bemor shifokorga yuboriladi:
- nafas olishni qiyinlashuvi,
- so‘lakni yuta olmaslik,
- bodomchasimon bezlarning kattalashuvi, krash va yaralanish borligi,
- tomoqni keskin qizarganligi,
- bosib ko‘rilganda limfa tugunlari og‘riqliligi,
- haroratni 38-38,5⁰ dan yuqoriligi,
- tomoq og‘rig‘ini terida toshmalar, peshob rangi o‘zgarishi, bosh og‘rig‘i, qorinda og‘riq bilan birga kuzatilishi.

Tomoq og‘rig‘ini simptomatik davolashda qo‘llaniladigan dorilar:

Aktiv ingredient	Farmakologik xarakteristikasi
Kuchsiz antiseptiklar
Dekametoksin	Antiseptik. Antimikrob ta’siri keng spektrda, fungitsid, bakteritsid ta’sir ko‘rsatadi, bakteriyalarni antibiotiklarga sezgirligini oshiradi.
Ambazon	Maxalliy ishlatiladigan antiseptik vosita
Atsetilaminonitro-propoksibenzen	Dezinfeksiyalovchi va kuchsiz maxalliy anesteziyalovchi ta’sirga ega. Yo‘tal va qusish refleksini tormozlaydi, homiladorlikda tavsiya etilmaydi.
Amilmetakrezol	Antiseptik. Grammusbat va grammanfiy mikroorganizm-larga nisbatan bakteritsid ta’sir etadi.
Xlorgeksidin	Sirtga ishlatiladigan antiseptik, grammusbat va grammanfiy mikroorganizmlarga, trixomonadalar, gonokokklarga nisbatan bakteritsid ta’sir etadi. Yod preparatlari bilan birga berish mumkin emas.

Mentol		Maxalliy qitiqlovchi vosita, shilliq qavatlarga tomizilganda qon tomirlarni reflektor qisqartiradi, shish va og‘riqni bartaraf etadi. Kuchsiz antiseptik va maxalliy og‘riqsizlantiruvchi ta’sirga ega. Burunga tomizilganda kichik bolalarda nafasni reflektor tuxtatib quyishi mumkin!