1-Маъруза Pedagogika pániniń maqseti, waziypaları hám ilimiy izertlew metodları. Режа

1-Маъруза
Pedagogika pániniń maqseti, waziypaları hám ilimiy izertlew metodları.


Режа:

1. 
   Pedagogika fanining maqsadi, vazifalari.
   
2. 
   Pedagogikaning boshqa fanlar bilan o’zaro aloqadorligi.
   
3. 
   Pedagogikaning ilmiy tadqiqot metodlari va vazifalari.
   

Tayanch iboralar Pedagogika, pedagogikanıń maqset hám wazıypaları, pedagogikanıń tiykarǵı kategoriyalari, pedagogika pániniń basqa pánler menen baylanıslılıǵı hám baylanıslılıǵı, pedagogikalıq pánler sisteması, pedagogikalıq ilimiy-izertlew metodları, sáwbet, baqlaw, test, sorawnamalar, eksperiment - tájiriybe-sınaq, statistika maǵlıwmatların analiz qılıw


Pedagogika (grekshe paidagogike bolıp, paidagogos «bola» hám «etaklayman») social tárbiyanıń ulıwma nizamlıqları, arnawlı bir jámiyette birden-bir social maqsetke muwapıq jetkinshekti tárbiyalaw xamda oǵan tálim beriwdiń m hám máselelerin úyrenetuǵın pán. Pedagogika sociallıq pánler sistemasına kiretuǵın pán sanalib, jetkinshek xamda úlkenlerdi milliy ǵárezsizlik ideyaları tiykarında tárbiyalaw, oǵan tálim beriw máselelerin úyrenedi.
Pedagogika páni shaxstı rawajlandırıwdıń eki áhmiyetli jixati - onı oqıtıw hám tárbiyalawǵa tiykarǵı itibardı qaratlıǵi sebepli didaktika (tálim teoriyası ) hám tárbiya teoriyası pánniń áhmiyetli strukturalıq bólimleri esaplanadi.
Didaktika ((tálim teoriyası, grekshe didaktikos «Úyretiwshi», didasko «Uyreniwshi») tálimdiń teoriyalıq jixatlari, tálim procesiniń moxiyati, principlerı, nizamlıqları, oqıwshı hám oqıtıwshı xızmetleri, tálimdiń maqseti, mazmunı, forma, metod, quralları, nátiyjesi, tálim procesin jetilistiriw jolları hám xokazo mashqalalardi izertlew etedi.
Tálim óz ahmiyetine kóre ulıwma hám arnawlı sıyaqlı túrlerge ajratıladı. Ulıwma tálim xar bir shaxstıń jetilisiwi xamda olkáraınan ómiriy iskerlikti tashkil eta alıwı ushın zárúr bÓlgen maǵlıwmatlardı beriwge jóneltiriledi. Ulıwma tálim tiykarında Ózlestirilgen maǵlıwmatlar kelesinde shaxstıń kásiplik tayınlıǵın támiyinlewge múmkinshilik jaratıwshı arnawlı tálim alıwı ushın tiykar bO'ladi. Arnawlı tálim - ózinde qánigelik qásiyetlerin tastıyıqlay otirip, shaxsqa arnawlı bir kásiplik iskerlikti shólkemlestiriw boyınsha teoriyalıq bilimlerdi beriw tiykarında ámeliy kónlikpe xamda ilmiy tájriybelerdi qáliplestiriwge xızmet etedi.
Tálim, sonıń menen birge, túrli dárejedegi tálim programmaların ámelge asırıwına kóre mektepge shekem tálim, ulıwma orta bilim beriw, orta arnawlı, kásip-xunar tálimi, joqarı tálim, joqarı oqıw jurtınan keyingi tálim, kadrlar mamanlıǵın asırıw hám olardı qayta tayarlaw xamda mektepden tısqarı tálim sıyaqlı túrlerge bólinedi.
Tárbiya teoriyası - pedagogikanıń áhmiyetli strukturalıq bólimlerinen biri bolıp, tárbiya procesi mazmunı, forma, metod, qural hám usılları, onı shólkemlestiriw máselelerin úyrenedi.
Tárbiya arnawlı bir, anıq maqset xamda social -tariyxıy tájiriybe tiykarında jetkinshekti hár tárepleme ósiriw, onıń sanasın, turpayı hám dúnyaǵa kóz qarasın quram taptırıw procesi bolıp tabıladı.

• 
  Erkin puqaralardı tárbiyanıń maqseti, wazıypaları, mazmunı hám quralları boyınsha pikirler Demokratiyalıq, Platon hám Aristotellarning dóretpelerinde áhmiyetli orın iyelegen. Oyshıllardıń dóretpelerinde bul pikirler ǵárezsiz pedagogikalıq teoriya retinde emes, bálki filosofiyalıq xarashlar yamasa jámiyeti shólkemlestiriw proektsiniń áhmiyetli komponenti formasında aytılǵan. Bul dáwirde tábiyiy-sociallıq pánler sisteması qáliplesiwi ushın baslanǵısh tiykarlar qO'yildi.
  
• 
  1. Pedagogika pániniń maqseti, wazıypaları
  
• 
  Pedagogikanıń ob'ekti tiykarlanıp oqıwshılar esaplansa, predmeti bolsa, oqıwshılarǵa berilip atırǵan tálim-tárbiya teoriyası hám ámeliyatı esaplanadı.
  
• 
  Pedagogika pániniń maqseti:
  
• 
  o Respublikamızda kámal insandı voyaga jetkiziwdiń bir pútkil jaǵday daǵı máselelerin sheshiw;
  

• 
  O Tálim-tárbiya natiyjeliligin tinmay asırıw hám Dúnya talapları dárejesine alıp shıǵıw máselelerine dóretiwshilik jantasıw ;
  
• 
  o Ulıwma insanıylıq qádiriyat hám milliy mádeniyat tiykarların itibarǵa alıp, tálim-tárbiya mazmunın, milliy ideologiyanı qáliplestirip barıw imkaniyatın jaratıw ;
  
• 
  o Pedagogika -tárbiyashunoslik qaǵıyda, nızamlardı aldıńǵı tájiriybeler tiykarında boyitib barıw hám jańa jumıs formaların izlewge ilajlar belgilew;
  
• 
  o Úzliksiz tálim sistemasın jáne de rawajlastırıw máselelerin sheshiw;
  
• 
  o “Kadrlar tayarlaw milliy programması” ni ámelge asırıw.
  

.
O Pedagogika pániniń wazıypaları :
- Shıǵıs hám Batısda xalıq jaratqan xalıq awızsha dóretiwshilikoti, pedagogikası, oyshıl, bilimparvar, pedagog hám ilimpazlardıń tárbiyashunoslikka tiyisli aldıńǵı ideyaların úyrenip, analiz kilib, kámal insandı tárbiyalaw procesin úyreniw;
- Kámal insandı quram taptırıwdıń nizamlıq, qaǵıyda hám zárúrli sapaların aniklash;
- Pedagogika daǵı tálim-tárbiya teoriyasın házirgi darv menshikli metodikası menen ajıralmaslıq máselelerin islep chikish hám jańa pedagogikalıq texnologiya nızamlarına ámel qılıw ;
- Tálim-tárbiya teoriyası daǵı qaǵıyda, nızam, princip, metod hám usılların mektep ámeliy turmısı menen baylanıstırıp, bolajaq Oqıtıwshılarǵa urgatish;
- Xalıq tálimin basqarıw hám basshılıq máselelerin tereń úyrenip bolajaq Oqıtıwshılardı qanday tayarlaw máselelerin sheshiw.
Usı processda tómendegi wazıypalardı orınlawǵa itibar haratiladi:
- Ruwxıy hám etikalıq studentlerge juwap beretuǵın joqarı maman kadrdı tárbiyalawǵa jóneltirilgen pedagogikalıq processtiń mánisin úyreniw.
- Shaxstı hár tárepleme kámal taptırıw nizamlıqların anıqlaw.
- Social rawajlanıw dárejesinden kelip shıqqan halda rawajlanǵan shet el mámleketler tálim sisteması tájiriybesin úyreniw tiykarında úzliksiz tálim sistemasın jetilistiriw.
- Tálim mákemeleri hám de olarda iskerlik alıp baratırǵan pedagoglar iskerligi mazmunın tiykarlash.
- Aldıńǵı pedagogikalıq tájiriybelerdi ulıwmalastırıw hám ámeliyatqa engiziw.
- Pedagoglardı pedagogika teoriyasına tiyisli bilimler hám de tálim-tárbiya usılları menen qurallandırıw.
- Tálim-tárbiya birligi hám de social tárbiya baǵdarları ortasındaǵı óz-ara
baylanıslılıqtı támiyinlewdiń pedagogikalıq shárt-shárayatların úyreniw.
- Oqıtıw hám de tárbiyalaw procesiniń nátiyjeli texnologiyaların jaratıw.
- Shańaraq tárbiyasın tabıslı shólkemlestiriw maydanınan ata-analar ushın ilimiy
metodikalıq usınıslardı islep shıǵıw.

• 
  Pedagogika pániniń tiykarǵı kategoriyalari shaxs kámalıni támiyinlew, tálim hám tárbiya natiyjeliligine erisiwge haratilgan processlerdiń ulıwma mánisin yoritadi. Eń zárúrli kategoriyalar taypasına tómendegiler kiredi: shaxs, tárbiya, tálim (oqıtıw, oqıw ), bilim, kónlikpe, ilmiy tájriybe, maǵlıwmat, rawajlanıw
  

Shaxs - psixologiyalıq tárepten taraqqiy etken, jeke qásiyetleri hám minez-qulqları menen basqalardan ajralıp turıwshı, arnawlı bir minez-qulıq hám dúńyaǵa kózqarasqa iye bolǵan jámiyet aǵzası.