1-Маъруза Pedagogika pániniń maqseti, waziypaları hám ilimiy izertlew metodları. Режа

Statistika maǵlıwmatların analiz qılıw usılı ne ushın kerek?
Pedagogikalıq izertlew statistika maǵlıwmatlarisiz, olardıń analizisiz o'zligini kórinetuǵın ete almaydı. Tekǵana ilimiy izertlewler boyınsha, bálki xalıq tálimi salasındaǵı, atap aytqanda ajıratılǵan aqshalardıń asırılıwı, xalıq tálimi mákemeleriniń ósip barıwı, sabaqlıq hám oqıw qóllanbaları, kórgezbeli qurallar, oqıtıwshı kadrlar tayarlaw, mektep qurılısı, xojalıq shártnamaları hám olardan túsip atırǵan aqshalar statistika usılı arqalı anıqlanadı. Statistikalıq faktor anıq, turmıslıq bolsa atqarılıp atırǵan tálim-tárbiya yamasa ilimiy izertlewdiń qımbatı joqarı boladı
Pedagogikalıq izertlewde matematika hám kibernetika usılınıń áhmiyeti
«Kibernetika» grekshe rolni atqaraman, mekeme etemen degen mánislerdi ańlatadı. Kibernetika islep shıǵarıwdı, texnikanı, tiri organizmlerdi, adamlıq iskerligin basqarıwdıń ulıwma qaǵıydaların hám quralların islep shıǵadı. Onıń mazmunı informaciya beriw, programmalastırıw, algoritmlar, basqarıwshı sistema, model soǵıw sıyaqlı tiykarǵı teoriyalerde o'zligini kórinetuǵın etedi. Usı usıldan búgingi kúnde pedagogikada da keń paydalanılıp atır.
Oqıtıw teoriyası, ámeliyatında esaplaw matematikası hám kibernetika mashinaları járdeminde bir tilden ekinshisine awdarmalaw, programmalı tálim jáne onı mashina arqalı basqarıw, oqıtıwdı bekkemlew, bahalaw arqalı tálim-tárbiya natiyjeliligin asırıw, differensial hám individual tálim beriw, mektep esabatın mashinalar járdeminde dúziw sıyaqlı processler atqarılıp atır.
“Rivojlanayotgan ilmiy tajribaga asoslanmagan tushuncha tadqiqotga oid loyiha va tajribalar bilan bir xil nazorat qilinishi mumkin. Tadqiqot usullari ilmiy loyiha bilan bahslashadi, shuning uchun talabalar metodik qurilgan hajmda tajribalar o’tkazishadi, ilmiy tadqiqotlarni amalga oshirishadi. Shuningdek, laboratoriya hisobotlari talabalarning malakali olimlar kabi o’ylashlari, analiz va sintez qila olishlarini ta’minlashga qaratilgan. Undan tashqari, talabalar boshqarilgan yoki ochiq tadqiqotlarda qatnashayotgan paytda, ular ilmiy tajribalarni toppish, taxminlarga asoslangan mulohazalarini sinab ko’rish va mukammallashtirish uchun tadqiqotlar o’tkazishmoqda - ular mantiqiy usulda o’z tushunchalarini rivojlantirish uchun himoyalanadi. Ta’sirli ilmiy o’qituvchilar talabalarga mustaqil o’rganuvchi bo’lishlariga yordam beruvchi faoliyatlar yaratadilar”¹.
XULOSA: Sonday eken, pedagogika páni óz mazmunın bayıtıw hám jańalaw maqsetinde ámeldegi pedagogikalıq xodisa hám processlerdi onıń maqseti hám wazıypalarına muwapıq keletuǵın usılları menen úyrenedi.
Pedagogikanıń ilimiy izertlew metodları qanshellilik tuwrı tańlansa, tálim-tárbiya mazmunın jańalaw hám jetilistiriw sol dárejede jaqsılanadı, pedagogika páni de boyib baradı. Usınıń sebepinen pedagogikalıq ilimiy-izertlew usıllarına dogmatik jantasıw mukin emes. Ekinshi tárepden, ilimiy izertlew usılları sisteması ele házirshe fanda tolıq jaratılǵan, islep shıǵılǵan emes.
Juwmaq etip aytqanda, pedagogikalıq izertlew metodları oqıtıwshınıń pedagogikalıq iskerligin asırıwǵa qaratılǵan izertlew wazıypalarınıń anıqlıǵı, oqıwshılardıń jas qásiyetlerin, balalar psixologiyasi nizamlıqların esapqa alıw sıyaqlı qásiyetlerin jaqsılap, onıń dárejesin asıradı.
^.
.

1