1-Mavzu. Axloqshunoslik fanining tadqiqot doirasi, maqsadi va vazifalari Reja

Sillogizmning birinchi figurasida o’rta atama (M) katta asosning subyekti, kichik asosning predikati o’rnida keladi. Bu quyidagi sxemada ifodalaniladi:
M-------R


S-------M
S---P

O’rta atamaning asoslarda bunday o’rin olishi ularning o’zaro . moduslarda bog’lanishini belgilaydi: AAA; YeAYe; AJJ; YeJ0.

Bundan mazkur figuraning quyidagi maxsus qoidasi kelib chiqadi:
Katta asos umumiy (A, Ye), kichik asos tasdiq (J, A) hukmlar bo’lishi zarur. Masalan: «Hamma sut emizuvchi hayvonlar (M) umurtqalidir (R).
Kit (R) sut emizuvchidir (M)
Kit (S) umurtqalidir (R)».

Mazkur qoidaning buzilishi noto’g’ri xulosa chiqarishga olib keladi. Bunga ishonch hosil qilish uchun ushbu qoida talabiga xilof fikr yuritib ko’raylik. Masalan: «Ba’zi sut emizuvchi hayvonlar suvda yashaydi.

Baliq sut emizuvchi emas.
Demak, baliq suvda yashamaydi».

YeAYe- Se1agent modusi.

Ye – Hech bir yordamchi so’zlar (M) kelishikda turlanmaydi (R).
A – Ko’makchilar (S) yordamchi so’zlardir (M).
Ye Demak, ko’makchilar (S) kelishikda turlanmaydi (R).
AJJ –Dari modusi.
A – Barcha axloqiy tamoyillar (M) umuminsoniy ahamiyatga ega (R).
J – Ba’zi estetik kategoriyalar mazmuni (S) axloqiy tamoyillar orqali anglashiladi (M).__________________________
Demak, ba’zi estetik kategoriyalar mazmuni umuminsoniy ahamiyatga ega .

YeJO – G’yerio modusi.

E «Hozirgi davrning hech bir global muammolari (M) jahon hamjamiyati hamkorligisiz hal bo’lmaydi (R).
J Ba’zi mintaqaviy muammolar (S) hozirgi davrning global muammosi hisoblanadi (R)._________________________________________
O Demak, ba’zi mintaqaviy muammolar (S) jaxrn hamjamiyatining. hamkorligisiz hal bo’lmaydi (R).
Yuqorida ko’rib chiqilgan birinchi figura moduslarining sxemasi:
MAR MAR MER MER
SAM SJM SAM SJM
SAR SJR SYeR SOR