1-Mavzu: Falsafaning fan va dunyoqarashga doir mohiyati
Reja:
1. Falsafa jahon xalqlari madaniyatining tarkibiy qismi. ―Falsafa‖
atamasining
lug‘aviy ma‘nosi.
2. Falsafa fani predmetining jamiyat, fan va texnika taraqqiyoti natijasida doimo
o‘zgarib turishi.
3. Falsafaning bahs mavzulari: Borliq, dunyoni falsafiy anglash, inson, jamiyat va
uning istiqboli.
4. Dunyoqarash tushunchasi, uning mohiyati va mazmuni.
Tayanch tushunchalar. Falsafa
- yunoncha phileo - sevaman, Sophia -donolik
degan ma‘noni anglatadi. Insoniyat tarixidagi eng qadimiy ilmlardan biri. Olam va
uning yashashi,
rivojlanishi va taraqqiyoti, hayot va inson, umrning mohiyati,
borliq va yo`qlik kabi ko`plab muammolar haqida bahs yuritadigan fan.
Dunyoqarash - Inson uzini va dunyoni
zaruriy ravishda anglashi, unga baxo
berishi, xulosa chikarishi bulib, dunyoni inson ongidagi uziga xos in‘ikosidir.
Insonning uziga va uni kurshab turgan borlikka
bulgan munosabatlarini
ifodalaydigan kunikmalari, malakalari, bilimlari xamda dunyoni amaliy va nazariy
uzlashtirish xamdir.
Mif - yunoncha mifhos suzidan olingan bulib, afsona, rivoyat, xikoyat kabi
ma‘nolarini anglatadi. Ibtidoiy davr kishilari
ongi va tushunchasida inson, tabiat,
jamiyat va koinotning paydo bulishi bilan boglik voqealar, shuningdek,
tabiat va
jamiyat hodisalarining aks etishidir.
Mifologik dunyoqarash - Ijtimoiy tarakkiyotning boshlangich boskichlariga xos
bulib, dunyoni tushunishning oddiy usuli, xayoliy in‘ikosidir.
Din - arabcha - ishonch, ishonmok demakdir. Borlikni yaratuvchi va boshkaruvchi,
adolatning
yuksak namunasi, moddiy olamga xos bulmagan va ayni vaktda
barkamollikning oliy kurinishi sifatida tushuniluvchi oliy mavjudotga, ya‘ni
Xudoga nisbatan munosabat, tasavvur, urf-odat va marosimlar majmuidir.