1-мавзу. “Микроиқтисодиёт” фанининг мазмуни, мақсади ва вазифалари (2 соат) Режа

Микроиқтисодиёт (грекча “микро” – “кичик”) иқтисодиётнинг дастлабки, ҳал қилувчи бўғинларидаги иқтисодий ҳодисаларни ўрганади. Унинг иқтисодий мақсадлари қуйидагилардир:

• Микроиқтисодиёт (грекча “микро” – “кичик”) иқтисодиётнинг дастлабки, ҳал қилувчи бўғинларидаги иқтисодий ҳодисаларни ўрганади. Унинг иқтисодий мақсадлари қуйидагилардир:
• Иқтисодий ўсиш;
• Иш билан тўлиқ таъминланиш;
• Иқтисодий самарадорлик;
• Товарлар нархининг бир меъёрда туриши;
• Иқтисодий эркинлик;
• Даромадни тўғри тақсимлаш;
• Иқтисодий таъминланиш;
• Савдо баланси.
• Иқтисодий ўсиш иқтисодий мақсад бўлиб, у мамлакат аҳоли жон бошига ижтимоий маҳсулот миқдорининг ўсиши билан улар (аҳоли)нинг турмуш даражасини ўсганлигини кўрсатади. Каримов И.А. 1999 йил Ўзбекистон Фанлар Академиясининг умумий йиғилишида сўзлаган нутқида: “Агар иқтисодий ўсиш, тараққиёт – жамиятимизнинг танаси бўлса, маънавият, маърифат, сиёсий онг етуклиги унинг руҳи, ақли ва жонидир”, - деб кўрсатган эди (“Маърифат” газетаси, 1999 йил, 13 июль).

Иқтисодий ўсиш ресурслар чекланганлиги муаммосининг ҳал этилишини енгиллаштиради. Ҳар қандай давлатнинг иқтисодий ўсиши қуйидаги олтита омилга боғлиқ бўлади:

• Иқтисодий ўсиш ресурслар чекланганлиги муаммосининг ҳал этилишини енгиллаштиради. Ҳар қандай давлатнинг иқтисодий ўсиши қуйидаги олтита омилга боғлиқ бўлади:
• Табиий ресурслар миқдори ва сифати;
• Меҳнат ресурслари миқдори ва сифати;
• Асосий капитал ҳажми;
• Технология;
• Талабни ўсишига таъсир этувчи омиллар;
• Ресурсларни оқилона тақсимлаш.
• Шулардан дастлабки тўрт омил ишлаб чиқаришнинг, яъни таклифнинг ўсишига таъсир қилувчи, охирги иккитаси эса талабнинг ўсишига таъсир қилувчи омиллардир.

“Микроиқтисодиёт” фанининг моҳиятини қуйидаги масалаларни билиш, ўрганиш ёрдамида ёритиш мумкин:

• “Микроиқтисодиёт” фанининг моҳиятини қуйидаги масалаларни билиш, ўрганиш ёрдамида ёритиш мумкин:
• Ҳозирги давр бозор иқтисодиёти механизмини ўрганиш;
• Умумий мувозанат ва иқтисодий фикрлаш;
• Бозор хўжалиги шароитида корхоналар, фирмалар, уй хўжалиги ва уларнинг тутган ўрни, турлари, аҳамияти, вазифаси, самарадорлигини таъминлаш;
• Талаб ва эҳтиёж назарияси асосларини билиш;
• Бозор талаби ва таклифи;
• Рақобат ва корхоналар самарадорлигини ошириш;
• Ишлаб чиқариш ва уни ташкил этиш;
• Ресурслардан фойдаланиш самарадорлиги, иш ҳақи, баҳо ва ҳкз.
• Ҳозирги кунда “Микроиқтисодиёт” фанининг бошқа ижтимоий-сиёсий, техник ва иқтисодий фанлар билан узвий боғлиқлиги яққол намоён бўлмоқда.