1-мавзу-назарий pdf

Veksler testi

Katta yoshdagilar va bolalar uchun Veksler testlari tizimi. Tadkikotchidarning fikricha, bu uslub shaxsning intellekti va shaxsiy sifatlarini aniklashga imkon beradi. Tizim 2 xil testlardan: birinchisi suz bilan ifodalanadigan 6 ta testdan, ikkinchisi amaliy xarakatlar bilan ifodalanadigan 5 ta testdan tarkib topgan.
Suz bilan ifodalanadigan 6 ta test kuyidagilarni uz ichiga oladi:

1. 
   Xabardorlik.
   
2. 
   Umumiy ziyraklik.
   
3. 
   Sonlarni teskari sondan sanash kobiliyati (10, 9, 8,7,6...).
   
4. 
   Arifmetika masalalarini echish.
   
5. 
   Uxshashlikni aniklash.
   
6. 
   42 ta suzning ma’nosini aniklashni tekshirish.
   

Xarakat bilan ifodalanadigan 5 ta test tizimiga kuyidagilar kiradi:

1. 
   Ob’ektlarni va ularning etishmovchi kismlarini aniklash.
   
2. 
   Suratlarning ketma-ket kuyilish tartibini aniklash.
   
3. 
   Suratning etishmovchi kismlarini topib tuzib chikish.
   
4. 
   Namunaga karab 9 tadan 16 tagacha bulgan geometrik kismlardan shakllar yasash.
   
5. 
   Berilgan sonlar kodiga karab 90 sekund ichida rakamlar echimini topish.
   

Test utkazib bulingandan sung jadval tuziladi va intellekt koeffitsienti deb ataladigan koeffitsient tuziladi. Ammo bu koeffitsienda tekshirilayotgan kishining umumiy ziyrakligini, madaniyatini xamda uning tadkikotga nisbatan munosabatini xisobga olmasdan turib etarli darajada tugri deb bulmaydi. Bu metodning yutugi shundaki, tadkikot davomida tekshiriluvchining nutki, tafakkur tezligi, reaksiyasi, dikkati tulik nazoratga olinadi va xisobga olib boriladi.

Rorshax testi

Ba’zan bulutlarga karab xayol suramiz, ularni paxmok ayikka, tuyaga va boshka jonzotlarga uxshatamiz. Agar odam shu noanik chiziklarni uzini tulkinlantiruvchi shakllar kurinishida tasavvur kilsa, bunda nima chikar ekan!? SHu taklif va muloxazalar asosida Rorshax uzining test tizimini ishlab chikdi. Bu metodning moxiyati kartochkada uziga xos joylashgan rangli siyox va kora doglarning ma’nosini topishdan iborat. Keyin javoblar maxsus koidalar asosida ishlovdan utkaziladi. Bu metod yordamida tekshiriluvchining ruxiy rivojlanishi, dikkati, xotirasi aniklanadi.