1-mаvzu: xulq-аtvоr iqtisоdiyoti nаzаriyasining shаkllаnishi

Avlodlar nazariyasi. Iqtisodiy xulq-atvorni o'rganish uchun 1991 yilda amerikalik olimlar iqtisodchi N. Xou va tarixchi V. Shtraus tomonidan ishlab chiqilgan avlodlar nazariyasi katta ahamiyatga ega. Bu nazariya ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy- tarixiy sharoitlar ta’sirida shakllangan qiymat kategoriyasiga asoslanadi. Qadriyatlar tizimi taxminan 12-14 yoshgacha bo'lgan odamda shakllanadi va unga butun umri davomida hamroh bo'lib, uning iste'molchi afzalliklarida iz qoldiradi, deb hisoblanadi. Bolalikdagi hayot sharoitlariga qarab, insonning baxt haqidagi g'oyasi shakllanadi, bu iste'molchining xohish-istaklarida amalga oshiriladi. Aynan baxtga bo'lgan munosabat turli avlod odamlari bir-biridan qanday farq qilishini tushunish imkonini beradi.

Mualliflar oltita asosiy avlodni aniqlaydilar.

N.Xou va V.Strauslarning moslashtirilgan avlodlar nazariyasi Ism, nom
Avlodlar tug'ilish davri
Qadriyatlarni shakllantirgan voqealar Ruslarning qadriyatlar tizimi
GI avlodi - "G'oliblar avlodi" 1900–1923 yillar. 1905 va 1917 yillardagi inqilobiy voqealar, kollektivlashtirish, sanoatlashtirish, elektrlashtirish, mehnatsevarlik, mas'uliyat, diniy e'tiqod, mafkura, oilaviy an'analarga sodiqlik, hukmronlik va qat'iy hukmlar.
BB avlod - "baby boomers", 1943-1963 yillar
Sovet "erishi", kosmik fath, SSSR super davlat sifatida, birinchi plastik operatsiyalar va kontratseptiv tabletkalarni yaratish, yagona ta'lim standartlari, kafolatlangan tibbiy yordam optimizm, shaxsiy o'sish va mukofotga qiziqish, kollektivizm va jamoaviy ruh.
X avlod - "Noma'lum avlod", 1963-1983 yillar
Sovuq urush, qayta qurish, OITS, giyohvand moddalar, Afg'onistondagi urush, tovarlarning umumiy taqchilligi, navbatlar, ommaviy televidenie, videoregistratorlar. O'zgarishga tayyorlik, tanlash imkoniyati, global xabardorlik, texnik savodxonlik, o'rganish istagi, qarashlarning norasmiyligi, pragmatizm, o'ziga ishonish, gender tengligi.
Y avlodi – Mingyillik. 1983–2003
SSSRning parchalanishi, terroristik hujumlar va harbiy mojarolar, SARS, iqtisodiy inqirozlar, raqamli texnologiyalar, mobil telefonlar va Internetning rivojlanishi, brendlar davri. Fuqarolik burchi va axloq, mas'uliyat, shaxsiy erkinlik, individuallik, o'ziga xoslik, atrof-muhitga g'amxo'rlik, darhol mukofot.