1. Mehnat munosabatlarining iqtisodiy mazmuni Mehnat shartnomalarining tarkibiy tuzilishi

Mehnat munosabatlarining iqtisodiy mazmuni va kasaba uyushmalarining roli
Reja
1. Mehnat munosabatlarining iqtisodiy mazmuni
2. Mehnat shartnomalarining tarkibiy tuzilishi
3. Kasaba uyushmalarining qonuniy tuzilishi


Mehnat munosabatlarining iqtisodiy mazmuni

Mehnat munosabatlari – bu bir tomondan ish beruvchilar boshqa tomondan ishga yollanuvchilar hamda davlat va kasaba uyushmalari o`rtasida ishchi kuchini yollash yuzasidan vujudga keladigan iqtisodiy munosabatardir.
Ishga yollash bo`yicha ma`muriyat va ishchilar o`rtasidagi mehnat munosabatlari mehnat shartnomalari yordamida tartibga solinadi.


Mehnat munosabatlarining ob'ekti - bu ish beruvchi tomonidan to'lanadigan ishchi tomonidan bajariladigan mehnat funktsiyasi.
Mehnat munosabatlarining sub'ektlari xodim va ish beruvchidir. Xodim - jismoniy shaxs ish beruvchi bilan mehnat munosabatlariga kirgan. Ish beruvchi-bu jismoniy shaxs yoki yuridik shaxs xodim bilan mehnat munosabatlariga kirgan (tashkilot).
Sub'ektiv huquq - bu qonun sub'ektining qonun bilan ta'minlangan mumkin bo'lgan xatti-harakatlari o'lchovidir. Burch - bu huquq sub'ektining to'g'ri xatti-harakatlari o'lchovidir. Sub'ektiv huquq va majburiyatlar huquqiy munosabatlarning mazmunini tashkil etadi.

Mehnat shartnomalarining tarkibiy tuzilishi:

• 
  Ish haqi stavkasi;
  
• 
  Me`yorida ortiqcha bajarilgan ishlar uchun ish haqi to`lash tartibi;
  
• 
  Dam olish kunlari, tanaffuslar va mehnat ta`tilining belgilanish tartibi;
  
• 
  Pensiya fondlari va sog`liqni saqlashga ajratmalar miqdori;
  
• 
  Narxlar o`zgarishini hisobga olib, iste`molchilik savatini tartibga solish sharoitlari;
  
• 
  Mehnatning boshqa umumiy va tashkiliy shart – sharoitlari.
  

Davlatning mehnat munosabatlariga ta`sir ko`rsatish usullari va yo`llari:
Maqsadli ijtimoiy dasturlarni (kam ta`minlangan oilalarga yordam, ishsizlik bo`yicha nafaqa, turli ijtimoiy to`lovlar, pensiya ta`minoti) ishlab chiqarish va amalga oshirish;
Bandlik xizmati (mehnat birjalari) faoliyatini amalga oshirish;
Ishga yollashning umumiy shart – sharoitlarini belgilash;
Mehnat munosabatlarining barcha tomonlari qamrab oluvchi qonunchilik faoliyati;
Davlat ta`lim tizimi orqali ishchilarni o`qitish va qayta tayyorlashni tashkil qilish.

Ish haqining eng kam darajasi (minimal ish haqi) ni aniqlash va o`zgartirish;