1. Miyada qon aylanish xususiyatlari

2. O’tkir endogen intoksikatsiyalar
Intoksikatsiya yoki zaharlanish – kelib chiqishi turlicha bo‘lgan zaharlar bilan aloqa oqibatida organizmdagi patologik o‘zgarishdir. Bunday aloqa natijasida fiziologik jarayonlar buzilib, organlar morflogik, xususan, xujayra va to‘qimalar strukturasida o‘zgarishlar kuzatiladi. Xatarli tomoni, qator hollarda qayta tiklanmas darajada o‘zgarish ro‘y berishi mumkin. Bularning barchasi o‘ziga xos alomatlar bilan kechadi.
Ekzogen va endogen intoksikatsiya turlariga to‘xtalamiz. Ekzointoksikatsiyada zaharli moddalar organizmga atrof-muhit orqali tushadi. Endogen intoksikatsiyada esa zaharlanish organizmning o‘zida to‘planadigan toksinlar ta’siri ostida yuzaga keladi.
Shuningdek, zaharlanish o‘tkir va surunkali jarayonlarga ajratiladi. O‘tkir intoksikatsiya organizmning yuqori darajali toksinlarga tezlik bilan reaktsiyasi (daqiqa, soat yoki kun orasida) hisoblanadi. Alkogoldan o‘tkir zaharlanish holatida odatda, “mastlik” iborasi qo‘llanadi. Surunkali zaharlanishda esa uzoq muddat (haftalar, oylar) davomida toksinlarning organizmda to‘planishi tushuniladi. Zaharlanganlik alomati yaqqol ko‘zga tashlanishi uchun toksinlar miqdori yetarlicha bo‘lmagani sababli, alomatlari sekin-asta namoyon bo‘ladi. Organizmning qarshilik ko‘rsatish qobiliyati o‘zgarishlarga ulgurmasligi oqibatida organlarda tuzalmas og‘ir asoratlar paydo bo‘lishi mumkin.
EKZOGEN INTOKSIKATSYAINING O‘ZIGA XOSLIKLARI
Ekzogen intoksikatsiya aksariyat hollarda – zaharlanish deb ataladi.
Asosiy sabablari:

• 
  Oziq-ovqat mahsulotlaridan zaharlanish: oziq-ovqat mahsulotlari (sifatsiz, muddati o‘tgan va/yoki bakteriyalar va viruslar bilan zaharlangan), shuningdek, zaharli qo‘ziqorinlar;
  
• 
  Maishiy zaharlanish: ko‘p miqdordagi alkogol va aralashmalar (surrogat) (metil spirti, etilenglikol), kislota va ishqorli (limon kislotasi, sirka, tish tozalash vositalari), maishiy kimyoviy vositalar va pardoz-andoz vositalari;
  
• 
  Tibbiy zaharlanish: giyovand va tibbiy preparatlar (ortiqcha miqdorda);
  
• 
  Biologik zaharlarlar: o‘simlik toksinlari, shuningdek sudralib yuruvchilar va o‘rmalovchi hasharotlar zahri (ilon va o‘rgimchaklar, kanalar);
  
• 
  Sanoat va transport zaharlari: ishlab chiqarishda texnologik jarayon buzilishi hamda transport vositalaridan atrof-muhitga chiqariladigan zaharlar, texnogen falokatlar, yengil kislotalar (oltingugurt, azotli vodorod) tashuvchi sisternalarning portlashi;
  
• 
  Radiatsion zaharlar: (atom elektrstantsiyalardagi portlashlar, radionuklidlar bilan zararlangan mahsulotlarni iste’mol qilish).
  

Har qanday ishlab chiqarish jarayoni va kundalik turmushda kimyoviy vositalar qo‘llanadi. Ishlatish qoidalariga rioya qilinganda, inson organizmiga yoki kiym-kechagiga tushmasa ular hech qanday xavf tug‘dirmaydi. Biroq, foydalanish talablari buzilsa, hidlansa, ichga ketsa, zararlangan teri, yara-chaqalarga tushadigan bo‘lsa, insonga zarar yetkazish darajasida ta’sir qiladi.