1. Sanoat pechlari haqida umumiy tushuncha

1.Sanoat pechlari haqida umumiy tushuncha.
Yuqori haroratli texnologik jarayonlar asosida metallarni va jismlarni issiqlik bilan ishlov berish yotadi. Metallarni qizdirish va eritish, qurilish va o‘tga chidamli g‘ishtlarni pishirish, farfor va keramik jismlarni pishirish, farfor va keramik jismlarni pishirish, oyna olish, yoqilg‘ini termik ishlov berish va boshklar. Bu jarayonlar sanoat pechlarida amalga oshiriladi. Masalan, qizdirish pechlarida metall yumshok holat keltiirilib toblanadi. CHo‘yan eritish pechlarida cho‘yan qattiq holatdan suyuq holatga aylanadi, cho‘yannning kimyoviy tarkibi uning erishida o‘zgarishi mumkin. Termik pechlarda po‘lat jismlar qizdiriladi va aniq rejim ostida sovitiladi, bu jismning ichki strukturasini o‘zgartiradi ya’ni kimyoviy tarkibi o‘zgarmaydi. Metallarga issiqlik bilan ishlov berish pechlarida bir necha murakkab jarayonlar sodir bo‘ladi - yoqilg‘i yonishi va gazlanishi, ishchi bo‘shlig‘ida tutun gazlarining harakati, tutun gazlarining qizdirilayotgan metallga issiqlik uzatishi, jism yuzasidan markaziga issiqlikning o‘tishi, ekzotermik va jarayonlar va boshqalar. Bu murakkab jarayonlar bir-biri bilan bog‘liq va buning asosida issiqlik o‘tkazuvchanlik jarayoni yotadi. Yoqilg‘i (alangali) pechlarning issiqlik maba’si yoqilg‘i hisoblanadi: gaz, mazut, ko‘mir changi, koks, toshko‘mir va boshqalar. Yoqilg‘ini kimyoviy energiyasi, uning yonishi natijasida issiqlik energiyasiga aylanadi, yonish mahsulotlari uning tashuvchilari bo‘ladi. Elektrik pechlarda issiqlik energiya undagi elektr energiyaning o‘zgarishi hisobiga olinadi. Bunda issiqlik manbai elektr yoyi, elektr qizdirgichlar, yuqori chastotali elektr oqimi bo‘ladi.
3. Pechlar qanday prinsiplariga ko‘ra guruhlanadi?
Issiqlikni ishlatish qurilmasi pechdan chiqayotgan gaz issiqligini ishlatish uchun xizmat qiladi. Ko‘p hollarda pechning ishchi bo‘shlig‘idan chiqayotgan gazning harorati, gazsimon yonilg‘ini va havoni keraklicha isitish haroratdan katta bo‘ladi. Bu hollarda issiq suv va bug‘ olish uchun qozon-utilizator o‘rnatiladi, bu korxonaning texnologik maqsadi, isitish qurilmalari va ventilyasiya uchun ishlatiladi. Qozon-utilizatorning ishlashi pechning umumiy issiqlik tejamligini bir muncha oshiradi. So‘rish qurilmasi pechdan materialga ishlov berish natijasida hosil bo‘ladigan gazsimon mahsulotlarni va tutun gazini havo chiqarish uchun xizmat qiladi. Ko‘p hollarda pechning ishchi bo‘shlig‘idagi tutun gazi bir muncha nisbiy bosim ostida bo‘ladi va uning shu bo‘shliqdagi harakati so‘rish qurilmasining taʼsirsiz amalga oshadi. So‘rish sunʼiy yoki so‘rish qurilmasi yordamida amalga oshiriladi.
Haydash qurilmasi haydash ventilyatoridan tashkil topgan bo‘lib, yonilg‘iniyonish uchun kerak bo‘ladigan havoni yetkazib beradi. Mexanik jihozlar, pechning ishchi bo‘shlig‘idagi qizdirilayotgan jismlarni xarakatlantirishni jihatni tushirishni mexanizatsiyalash uchun xizmat qiladi Pechni mexanizatsiyalanishi pechning unumdorligini oshishig, ishchilarning ish kuchining minumumigacha kamayishiga va ishchilarni ish sharoitini yaxshilanishiga xizmat qiladi. Pechda bo‘ladigan jarayonlar juda murakkab bo‘lganligi sababli, uning to‘g‘ri ishlashini amalga oshirish uchun issiqlik harorati asbobi bilan taʼminlanadi. Bundan tashkari pechda bo‘ladigan jarayonlarni boshqarish uchun pech avtomatik rostlash asbobi bilan jihozlanadi.