1. Savol: Barbotaj nima? Javob: Bu fransuzcha so‘z bo‘lib «aralashtiraman»

38. Savol: Saklash klapanlari (SPPK) va ularning axamiyati, ularga bulgan talablar. 
Javob: Bosim ostida ishlovchi idishlarini bosim kutarilib ketishi oqibatida idishning strukturasini buzilishiga 
olib kelmasligi uchun saqlovchi klapanlar bilan jixozlanadi. 
Saqlovchi klapanlar qo‘yidagilarga bo‘linadi 
Prujinali saqlovchi klapanlar 
Richag-yukli saklovchi klapanlar 
Impuls saklovchi klapanlar (asosiy saklovchi va impuls boshkaruv klapanidan tashkil topgan) 
Membranali saklovchi klapanlar 
Saqlovchi klapanlar idishlarning eng yuqori nuqtasiga vertikal xolatda o‘rnatiladi va ishlagan vaqtda birinchi 
navbatda bug‘lar , gazlar chiqib ketishi uchun.
Bosim ostida ishlovchi idishlardagi ximoyalovchi klapanlar (SPPK)da korroziyaga olib kelmaydigan tarkib 
(sreda) bilan ishlaganda, kaynash, muzlash, polimerazatsiya bo‘lish xollari bulmaganda, davriy tekshiruv 24 
oyda utkaziladi. Korroziya tezligi 0,2mm/yil gacha bo‘lgan tarkib bilan ishlayotgan idishlardagi ximoyalovchi 
klapanlarning davriy tekshiruvi xar 12 oyda. Korroziya tezligi 0,2mm/yil dan yuqori bo‘lgan tarkib bilan 

---

ishlayotgan idishlardagi ximoyalovchi klapanlarning davriy tekshiruvi xar 6 oyda. Muzlash, polimerlanish, 
kokslanish muxitda ishlovchi klapanlarning davriy tekshiruvi xar 4 oyda amalga oshiriladi.
39. Savol: Kompressor nima va kompressor turlarini ayting? 
Javob: Gazlarni uzatish va sikish uchun mo‘ljallangan mashinalar kompressor mashinalari deyiladi. 
Kompressor mashinasi hosil qiladigan oxirgi bosim R2 ning, gazni so‘rilish paytidagi bosim R1 ga nisbati 
siqish darajasi deb nomlanadi. Siqish ko‘rsatkichining qiymati bo‘yicha kompressor mashinalari quyidagi 
turlarga bo‘linadi: 
Ventilyatorlar (R2/R1) <1,1 – katta miqdordagi gazlarni uzatish uchun; 
Gazoduvkalar 1,1 < (R2/R1) < 3 – nisbatan katta gidravlik qarshilikka ega quvurlardan gazlarni uzatish 
uchun; 
Kompressorlar (R2/R1) > 3 yuqori bosim hosil kilish uchun ishlatiladi; 
Vakuum-nasos atmosfera bosimidan kichik bo‘lgan bosimlarda gazlarni surib olish uchun; 
Kompressor mashinalari ishlash usuli (prinsipi) bo‘yicha porshenli, rotorli, markazdan qochma, o‘qli va 
boshqa mashinalarga bo‘linadi.