№
|
Mustaqil ta’lim mavzulari
|
Baho
|
IMZO
|
1
|
T sxemasi metodi asosida yoriting
1. Sharq va g‘arb мutafakkirlari qarashlaridagi farq va o‘zaro aloqalarni asoslash..
|
|
|
2
|
Ontologiya kategoriyalar tasnifini («Terminologik jadval»ni toldiring)
|
|
|
3
|
Esse tayyorlash.
Temur tuzuklarining zamonaviy boshqaruv tizimidagi ahamiyati (esse tayyorlash)
|
|
|
4
|
Ma’ruza tayyorlash
Global jarayonlar dialektikasi.
|
|
|
5
|
taqdimot tayyorlash
Falsafa tarixida inson mohiyatiga oid qarashlar tasnifi.
|
|
|
6
|
Mustaqil o’rganish va bayon qilish
Din, dinshunoslik, din falsafasi, teologiya, teosofiya xudojo‘ylik tushunchalarining ma’nosi va ularning o‘zaro aloqasini bayon qilish.
|
|
|
7
|
Referat tayyorlash
Islomda nikoh va oilaviy munosabatlar talqini
|
|
|
Sharq va g‘arb мutafakkirlari qarashlaridagi farq .
|
Sharq va g‘arb мutafakkirlari o‘zaro aloqalarni .
|
Qadimgi Xitoydagi ijtimoiy-falsafiy fikrlar tarixida Konfutsiyning (551–479) qarashlari ham alohi-
da o‘rin tutadi. U qadimgi Xitoydagi ijtimoiy-falsafiy fikrning rivojiga katta hissa qo‘shgan. Mutafakkir-
ning “Aforizmlar” asari teran falsafiy g‘oyalari bilan mashhurdir. Konfutsiyning falsafiy qarashlarida ax-
loqiy masalalar markaziy o‘rin tutadi. Qadimgi ajdodlarning urf-odatlari, marosimlari, tariqatiga tayangan
Konfutsiy o‘tganlarning shuhrati ularning avlodlarini yuksaltiradi, deb jamiyatning haqiqiy negizi, poy-
devorini yanada mustahkamlash uchun qadimgi urf-odatlar, marosimlar, an’analarni tiklash va ularga
amal qilish zarurligini uqdiradi. Hozirgi kunda Konfutsiy tomonidan yaratilgan ta’limotning maqsadga
muvofiqligini mamlakatimizda qadimgi urf-odat, an’ana, milliy marosim va bayramlarimizning, ajdodla-
rimiz tarixiy xotiralarining tiklanishi borasidagi ma’naviy-ma’rifiy islohotlarimizda ko‘rishimiz mumkin.
Ammo g’arb mamlakatlarida falsafiy qarashlar bir muncha farq qilgan.Yani ularda qadimgi ajdodlarga nisbatan hurmat ota –onaga bo’lgan etibor bir muncha sust hisoblanadi.Ularda ota onaning ruhiga nisbatan bo’lgan hurmat ham bizga nisbatan boshqacha rivojlangan.
|
Shundan kelib chiqib, ma’naviy yangilanishlarning jamiyat rivojida tutgan o‘rnini qadimgi Sharq
va G‘arb faylasuf olimlarining ijodlaridan namunalar asosida ilmiy tahlil qilib chiqsak. Bejizga Sharq qa-
dimdan ma’naviyat va sivilizatsiya o‘chog‘i sifatida ta’riflanmagan. Qadimgi Sharq faylasuflari ma’naviy
yuksalish, shaxsning o‘zligini anglashi va kamol topishiga qaratilgan konsepsiyalarda, avvalo, zardushtiy-
lik, buddizm, konfutsiychilik falsafasida juda ko‘plab noyob dialektik g‘oyalar ilgari surilgan.
Suqrotning fikricha, falsafaning
markazi-da axloq masalalari turmog‘i lozim. Jamiyatning ravnaqi, tinchlik va osoyishtaligi, farovon
hayoti axloq va odobning ahvoliga bog‘liq. Bu masalalar Sharq falsafasida ham katta o‘rin tutganligi bois
xalqimiz, buyuk allomalarimiz Suqrot nomini hurmat bilan tilga olgan, uning axloq-odob haqidagi pand-
nasihatlariga amal qilishgan.
Umuman, qadimgi Sharq va G‘arb falsafasining ijtimoiy muammolari orasida axloq mavzusi yetak-
chilik qiladi. O‘sha davrda yaratilgan hikmatli so‘z, iboralar bugungi kunda ham insonni mulohaza yuri-
tishga majbur qiladi. Markaziy Osiyoda siyosiy fikrlarning vujudga kelishi va rivojlanishida islom dini
ham muhim manbalardan biri bo‘ldi.
|
|
|
T.r
|
Terminlar.
|
Izoh.
|
Manba.
|
1.
|
Ontologiya
|
Falsafaning borliq muommolarini o’rganuvchi ta’limot (mavjudlik haqidagi talimot)
|
2
|
Yo’qlik
|
Bu borliqga qarshi tshuncha bo’lib bo’lib biror joyda hech narsani yo’qligini ifodalaydi.
|
3
|
Odam
|
Fikr yurita oluvchi ,onga ega mavjudotdir .Ong yordamida faol harakat qila oladi.
|
4
|
Harakat
|
Borliqning mavjudligini undagi o’zgarishlar belgilaydi.Agar o’zgarishlar bo’lmasa borliqning bor yoki yo’qligi namo’lum bo’lib qoladi.Harqanday harakat bu o’zgarishdir.
|
5
|
Fazo
|
Vaqtning muayyan lahzasida bu dunyoni yani tashkil etgan nuqtalarning o’zaro joylashish tartibini hisoblaydi.
|
6
|
Borliq
|
Falsafadagi eng umumiy tshuncha hisoblanadi.Borliq ilgari mavjud bo’lgan ,hizir mavjud bo’ladigan ob’rktiv va sub’ektiv reallikni ham o’ziga qamrab oladi.Mavjud bo’lgan hamma narsa borliq hisoblanadi.
|
7
|
Vaqt
|
Fazoning harbir nuqtasida ro’y beradigan hodisalarning ketma ketligini davomiyligini tartibini ifodalaydi.
|
8
|
Substansiya
|
O’zining mavjudligi uchun boshqa hech narsaga ehtiyoji yo’q bo’rliq.
|
9
|
Reql borliq
|
Borliqning biz uchun mavjud qismi real borliq hisoblanadi.
|
10
|
Vertual borliq
|
Ammo borliqning shunday qismi mavjudki uni bo’lishiham bo’lmasligi ham mumkin.U hali reallikdan uzoq.
|
11
|
Substrat
|
Substansiya tarkibidagi bo’linmas eng kichik unsirlar.
|
