1. Shaxtaning bosh suv chiqarish qurilmalarini loyihalash

Siqilgan havo iste’molchilarining texnik xarakteristikalari.

Siqilgan havo iste’molchilari	Miqdori soni ta ni	qi m^3/min	pnibar	K3i		kвi
Tozalovchi kombaynlar (t k)	2	48	4,5	1.0	1,10	1,0
Yuklovchi mashinalar (y m)	3	22	5,0	0,25	1,10	0,4
O’tuvchi greyferlar (o’ g)	2	20	5,6	0,38	1,15	0,45
Manyovrlovchi lebyodkalar (m l)	6	10	3,5	0,80	1,20	0,15
Skrebkali konveyerlar (s k)	5	16	3,5	0,80	1,10	1,0
Burg’ulovchi stanoklar (b s)	2	16	4,5	1,0	1,20	0,5
Otboyka bolg’alari (o b)	53	1.4	4,0	1,0	1,15	0,4
Burg’ulovchi bolg’alar (B b)	8	3,5	5,0	1,0	1,15	0,65
ВМП ventilyatorlari (v v)	8	5,0	4,0	0,7	1,0	1,0
Pnevmatik nasoslar (p n)	7	2,5	4,0	0,8	1,05	1,0
Skreperli lebyodkalar (s l)	4	2,5	5,0	0,8	1,20	0,5
Girovozlar (g)	3	35	5,5	1,0	1,15	0,3

KOMPRESSOR STANSIYASINING ISHLAB CHIQARISH UNUMDORLIGINI HISOBLASH

1.1 Siqilgan havo iste’molchilarining umumiy miqdori.

n_c= =n₁+n₂…n_m=2+3+2+6+5+2+53+8+8+7+4+3=105.
1.2 Iste’molchilarning o’rtacha yoqilish koeffitsienti.
K_B= ==
Bu yerda: n_i — i-tipdagi bir hil nomdagi iste’molchilarning miqdori; q_i — berilgan iste’molchining siqilgan havo nominal sarfi; k_3i —ishlash koeffitsienti; _i— mashina va mexanizmlarning yeyilishi natijasida siqilgan havo isrofi oshish koeffitsienti; k_BI— mashina va mexanizmlarning yoqilish koeffitsienti; m — bir
turdagi iste’molchilarning guruhlari miqdori. Son miqdori parametrlari va koeffitsientlari 1-jadvaldan olinadi.
=2 * 48 * 1,0 * 1,1 * 1,0 + 3 * 22 * 0,25 * 1,1 * 0,4 + 2 * 20 * 0,38 * 1,15 * 0,45 + 6 * 10 * 0,8 * 1,2 * 0,15 + 5 * 16 * 0,8 * 1,1 * 1,0 + 2 * 16 * 1,0 * 1,2 * 0,5 + 53 * 1,4 * 1,0 * 1,15 * 0,4 + 8 * 3,5 * 1,0 * 1,15 * 0,65 + 8 * 5,0 * 0,7 * 1,0 * 1,0 + 7 * 2,5 * 0,8 * 1,05 * 1,0 + 4 * 2,5 * 0,8 * 1,2 * 0,5 + 3 * 35 * 1,0 * 1,15 * 0,3 = 365.053 м³/мин;
=2 * 48 * 1,0 * 1,1 + 3 * 22 * 0,25 * 1,1 + 2 * 20 * 0,38 * l,15 + 6 * 10 * 0,8 * 1,2 + 5 * 16 * 0,8 * 1,1 + 2 * 16 * 1,0 * 1,2 + 53 * 1,4 * 1,0 * 1,15 + 8 *3,5 * 1,0 * 1,15 + 8 * 5,0 * 0,7 * 1,0+7 * 2,5 * 0,8 * 1,05 + 4 * 2,5 * 0,8 * 1,2 + 3 * 35 * 1,0 * 1,15 = 598.21 м³/мин.
m³/min;
Iste’molchilarning bir vaqtda ishlash koeffitsienti - К_оni berilgan grafikdan п_с va K_v miqdorlar orqali topiladi. К_о =0.71



1.3 Iste’molchilarning umumiy havo sarfini hisoblash.
Q_n= =1,1∙0,71∙598.21=467.2 m³/min;


Bu yerda: = 1,05+1,15 — shaxta va yer yuzasida hisobdan tashqarida bo’lgan siqilgan havo iste’molchilarining zaxira koeffitsienti.
1.4 Pnevmatik tarmoqlardagi quvurlarning umumiy uzunligi.
=L_1-2+L₃₃…=160+100+185+140+200+370+300+230+225+230+310+
250+255+270+320+290+260=4095 m.
1.5 Pnevmatik tarmoqlarda germetiksizlanish oqibatida hosil bo’lgan isrof miqdori
Q_ус= = 0,003^.4095=12.3 m³/min;
Bu yerda р = 5 bar — iste’mol punktalarida siqilgan havoning o’rtacha bosimi; а = 0,003 m³/(min-m) — 5 bar da ishlaydigan iste’molchilarning bosimini hisoblashda ruxsat etilgan isrof miqdori, quvurlarning uzunlik miqdoriga bog’liq holda.
1.6.Havo iste’mol punktlaridagi isrof kattaligining miqdori.
Q_ун= = 0,4 ∙ 105 =42.0m³/min;
Bu yerda b= 0,4 m³/min; — 5 bar bosim ostida ishlayotgan iste’molchilarning ulangan qismlaridagi normaga muvofiq isrofi.
1.7. Kompressor stansiyasining umumiy ishlab chiqarish unumdorligi.
Q_кс=Q_п⁺Q_ус⁺Q_уп=467.2 +12.3+42.0=521.5 m³/min;


PUNKTLARDAGI SIQILGAN HAVO SARFLARINING MIQDORI

2.1. Punktlarda ishlayotgan iste’molchilarning umumiy siqilgan havo sarfi quyidagi formula orqali hisoblanadi.

Q_i-j= +
КО=48∙1.0∙1.10∙1.0=52.8
ПМ=22∙0.25∙1.10∙0.4=2.42
ГП=20∙0.38∙1.15∙0.45=3.933
МЛ=10∙0.80∙1.20∙0.15=1.44
СК=16∙0.80∙1.10∙1.0=14.08
БС=16∙1.0∙1.2∙0.5=9.6
МО=1.4∙1.0∙1.15∙0.4=0.644
БМ=3.5∙1.0∙1.15∙0.65=2.616
ВМ=5.0∙0.7∙1.0∙1.0=3.5
НП=2.5∙0.8∙1.05∙1.0=2.1
СЛ=2.5∙0.8∙1.20∙0.5=1.2
ГВ=35∙1.0∙1.15∙0.3=12.075
Q_4-9= + =1∙3.933+1∙14.08+8∙0.644+1∙2.616+1∙3.5+1∙3.5+0.003∙370+0.4∙12=35.2 m³/min
Q_4-10= + =1∙12.075+1∙9.6+1∙3.5+1∙1.44+1∙2.42+0.003∙300+0.4∙5=31.9 m³/min
Q_5-11= + =1∙2.42+11∙0.644+1∙2.616+1∙2.1+1∙1.44+0.003∙225+0.4∙15=22.3 m³/min
Q_5-12= + =1∙52.8+1∙14.08+1∙3.5+1∙1.44+1∙2.1+0.003∙230+0.4∙5=76.61 m³/min
Q_6-15= + =1∙3.933+1∙14.08+4∙0.644+1∙2.616+1∙3.5+1∙1.2+0.003∙270+0.4∙9=32.315m³/min
Q_6-16= + =2∙12.075+6∙0.644+1∙1.44+1∙2.1+1∙2.616+0.003∙255+0.4∙11=39.335m³/min
Q_7-17= + =8∙0.644+2∙2.616+2∙3.5+1∙1.2+1∙1.44+1∙2.1+0.003∙270+0.4∙15=27.334m³/min
Q_7-18= + =1∙2.42+9∙0.644+1∙2.616+1∙1.2+1∙3.5+0.003∙320+0.4∙13=21.692 m³/min
Q_8-13= + =1∙9.6+7∙0.644+2∙2.616+2∙2.1+1∙14.08+1∙2.1+0.003∙290+0.4∙14=46.19m³/min
Q_8-14= + =1∙52.8+1∙14.08+1∙3.5+1∙1.44+1∙2.1+0.003∙260+0.4∙5=76.7m³/min
2.2. Asosiy quvurlardagi siqilgan havo isrofi miqdorini aniqlash:
Q_i-j= + =
Bu yerda Q_i-j — periferik uchastkalardagi pnevmatik tarmoqdagi umumiy siqilgan havo sarfi.
Q_5-8= Q_8-13+Q_8-14+ =46.19+76.7+0.003∙230=123.58
Q_6-7= Q_7-17+Q_7-18+ =27.334+21.692+0.003∙310=49.956
Q_3-6= Q_6-7+Q_6-15+Q_6-16+ =49.956+32.315+39.335+0.003∙200=122.206
Q_3-5= Q_5-8+Q_5-11+Q_5-12+ =123.58+22.3+76.61+0.003∙140=222.91
Q_2-3= Q_3-5+Q_{3 - 6}+ =222.91+122.206+0.003∙100=345.416
Q_2-4= Q_4-9+Q_4-10+ =35.2+31.9+0.003∙185=67.655
Q_1-2= Q_2-3+Q_2-4+ =345.416+67.655+0.003∙160=413.551

Tarmoq uchastka-lari,i-j	Uchastkalar oxiridagi siqilgan havo iste’moli yoki iste’molchilar ro’yxati,oxirgi punktga ulangan qismlari.	Uchatka uzunligi Li-j ,m	Iste’molchi-lar miqdori ni-j	Siqilgan havo isrofi Qi-j m^3/min;
4-9 4-10 5-11 5-12 6-15 6-16 7-17 7-18 8-13 8-14 5-8 6-7 3-6 3-5 2-3 2-4 1-2	(1гп + 1ск + 8 мо + 1бм + 1вм) (1гв + 1бс + 1вм + 1мл+1пм) (1пм + 11 мо + 1бм + 1нп+1мл) (1ко + 1ск + 1вм + 1мл + 1нп) (1бс + 7 мо + 2бм +2сл+1ск+1нп) (1ко + 1ск+ 1вм + 1мл + 1нп) (1гп + 1ск + 4мо + 1бм+1вм+1сл) (2гв + 6мо + 1мл + 1нп+1бм) (8мо + 2бм + 2вм +1сл+1мл+1нп) (1пм + 9мо + 1бм + 1вм+1нп) Q8-13+Q8-14 Q7-17+Q7-18 Q6-7+Q6-15+Q6-16 Q5-8+Q5-11+Q5-12 Q3-5+Q3 - 6 Q4-9+Q4-10 Q2-3+Q2-4	370 300 225 230 250 255 270 320 290 260 230 310 200 140 100 185 160	12 5 15 5 14 15 9 11 15 13 - - - - - - -	35.2 31.9 22.3 76.61 32,315 39.335 27.334 21.692 46.19 76.7 123.58 49.956 122.206 222,91 345.416 67.655 413.551

2.3.Quvurlardagi hisoblangan isrof natijalari 2-jadvalda keltirilgan.