1. Sug’urta va uning kelib chiqish tarixi qanday kechgan

Majburiy sug‘urta - sug‘urta munosabatlarinning qonun kuchiga ega bo‘lgan shakli. Majburiy sug‘urta qonunchilik hujjatlari asosida amalga oshiriladi.

2. 
   Baxtsiz hodisalardan va kasalliklardan sug’urtalash.
   

Ko'pincha kasallikdan sug'urta polisini sotib olish bilan kasallanishdan (tasodifan) sug'urta qilishdan sug'urtalash. Ushbu shaxsiy sug'urta turlarining asosiy farqlari:
agar tibbiy sug'urta polisi bo'lsa, faqat zarur davolanish va bir qator tibbiy xizmatlarni taqdim etish;
sug'urtalangan shaxsning kasalligi yoki jarohati kasalligi yoki jarohati kasalligi yoki shikastlanishda sug'urta (pul) to'lovlarini olish bo'yicha sug'urta shartnomasi ostida bu ko'zda tutilgan.Bilamizki, baxtsiz hodisa (Na) to'satdan inson salomatligiga zarar etkaza oladi. Bu uning ishlashi va shiddatli daromadga to'sqinlik qiladi. Baxtsiz hodisalardan sug'urta qilish sizga biron bir kishi to'satdan yuz beriladigan moliyaviy yo'qotishlarni qoplashga imkon beradi. Baxtsiz hodisa - Bu qisqa muddatli, to'satdan, tan to'satdan, qasdlangan va / yoki benefitsiarning irodasiga qo'shimcha ravishda sodir bo'lgan va kasallikning natijasi yoki o'lim sabab bo'lgan kasallikning natijasi emas. Baxtsiz hodisaning klassik namunasi - "Olmos qo'li" filmidagi lahzalar, Semondone Semymon yo'g'on ichak qobig'iga tushib ketganida. U buni xohlamadi, hamma narsa to'satdan va juda tez sodir bo'ldi:
Ikkinchisidan to'satdan yiqilish.Natijada singan qo'l, bir necha hafta ichida nogironlik va bu vaqtda yo'qolgan daromadlar. Bu daromad biz oilaga baxtsiz hodisalardan sug'urta orqali qaytishimiz mumkin. Baxtsiz hodisalar quyidagilardan iborat:

• 
  tabiiy ofatlar, portlash, issiqlik zarbasi, fermuar, elektrotock effektlari;
  
• 
  kuchli kuyishlar, muzlash va cho'kish;
  
• 
  hayvonlar yoki tajovuzkorlarga hujum qilish;
  
• 
  nafas olish tizimida xorijiy buyumlarni urish, to'satdan siqilish;
  
• 
  zaharli o'simliklarning tasodifiy zaharlanishi, uy kimyoviy moddalari, shifokor tayinlangan dori-darmonlar;
  
• 
  Jarohatlar yoki o'limga olib keladigan baxtsiz hodisalar va boshqa yo'l-transport hodisalari.
  

Sug‘urta shartnomasi, sug‘urtani imzolagan shaxsga yoki uchinchi shaxslarga nisbatan qo‘llanilishi mumkin. Sug‘urta hodisalariga quyidagilar kiradi:
baxtsiz hodisa natijasida shikastlanish va vaqtincha mehnat qobilyatini yo‘qotish;
baxtsiz hodisa natijasida kasalxonaga tushib qolish va operatsiya;
baxtsiz hodisa natijasida mehnat qobiliyatini yo‘qotish – nogironlik;
Baxtsiz hodisa natijasida yuzaga kelgan o‘lim holati.SUG‘URTA MUKOFOTI 0,5 — 2,0%

3. 
   Mulkiy manfaatlarni sug’urtalash.
   

Mulkiy sug‘urtada obyekt bo‘lib moddiy qiymatliklar hisoblanadi; fuqarolar hayot darajasi sug‘urtasida – ularning hayoti, sog‘ligi, mehnatga layoqati; javobgarlik sug‘urtasida obyekt bo‘lib sug‘urtalanuvchilarning turli javobgarliklari, mas’uliyatlari, majburiyatlari hisoblanadi; tadbirkorlik tavakkalchiliklari sug‘urtasida esa, obyekt vazifasini tadbirkorlik ishlari bo‘yicha turli tavakkalchiliklar bajaradi.Biroq, sug‘urtani yuqorida sanab o‘tilgan sohalarga bo‘linishi korxonalar, tashkilotlar va fuqarolarning sug‘urtani amalga oshirish imkoniyatlarini beruvchi aniq sug‘urta manfaatlarini ochib bera olmaydi. Bu manfaatlarni aniqlashtirish maqsadida sug‘urta sohalarini sug‘urta tarmoqlari va turlariga bo‘lish zarur.Mulkiy sug‘urta mulkchilik shakli va sug‘urtalanuvchilar toifalaridan kelib chiqib, bir nechta tarmoqlarga bo‘linadi: davlat korxonalari mulki sug‘urtasi, jamoa xo‘jaliklari, ijarachilar, shirkatlar, xissadorlik jamiyatlari va jamoatchilik tashkilotlari mulki sug‘urtasi hamda fuqarolar mulki sug‘urtasi. Sug'urta qildiruvchining xodimlari yoki uchinchi shaxslar tomonidan tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishda yo'l qo'yilgan noqonuniy harakatlari natijasida sug'urta qildiruvchining elektron ko'rinishdagi axborot va moliyaviy aktivlari yo'qolishi, nobud bo'lishi, yoki shikastlanishi bilan bog'liq mulkiy manfaatlarni sug'urtalash. Mulkiy sug‘urtada obyekt bo‘lib moddiy qiymatliklar hisoblanadi; fuqarolar hayot darajasi sug‘urtasida – ularning hayoti, sog‘ligi, mehnatga layoqati; javobgarlik sug‘urtasida obyekt bo‘lib sug‘urtalanuvchilarning turli javobgarliklari, mas’uliyatlari, majburiyatlari hisoblanadi; tadbirkorlik tavakkalchiliklari sug‘urtasida esa, obyekt vazifasini tadbirkorlik ishlari bo‘yicha turli tavakkalchiliklar bajaradi
Biroq, sug‘urtani yuqorida sanab o‘tilgan sohalarga bo‘linishi korxonalar, tashkilotlar va
fuqarolarning sug‘urtani amalga oshirish imkoniyatlarini beruvchi aniq sug‘urta manfaatlarini ochib bera olmaydi. Bu manfaatlarni aniqlashtirish maqsadida sug‘urta sohalarini sug‘urta tarmoqlari va turlariga bo‘lish zarur.Mulkiy sug‘urta mulkchilik shakli va sug‘urtalanuvchilar toifalaridan kelib chiqib, bir nechta tarmoqlarga bo‘linadi: davlat korxonalari mulki sug‘urtasi, jamoa xo‘jaliklari, ijarachilar, shirkatlar, xissadorlik jamiyatlari va jamoatchilik tashkilotlari mulki sug‘urtasi hamda fuqarolar mulki sug‘urtasi.Fuqarolarning hayot darajasi sug‘urtasi ikkita tarmoqka ega: ishchilar, xizmatchilar va jamoa xo‘jaliklari a’zolarining ijtimoiy sug‘urtasi hamda fuqarolar shaxsiy sug‘urtasi.Javobgarlik sug‘urtasi esa quyidagi tarmoqlarga ega: qarz sug‘urtasi hamda yetkazilganzararni qoplash sug‘urtasi. Bu fuqarolik javobgarligi sug‘urtasi ham deb yuritiladi.Tadbirkorlik tavakkalchiliklari sug‘urtasida ikkita tarmoq mavjud: daromadlarni bevosita hamda bilvosita yo‘qotilish tavakkalchiliklari sug‘urtasi.