1. Ushbu shikoyat Qo'mita tomonidan ko'rib chiqilishi uchun qanday talablar bajarilishi kerak?

3. Jazoni ijro etish muassasasi ma’muriyatining mahkumlar tomonidan xalqaro organlarga shikoyat yuborish to‘g‘risidagi murojaatini tahlil qiling.
KOnvensiyaga ko’ra individual shaxslar ham yevropa sudiga murojat etishi mumin bu EHCHRning 34-moddasi bu huquq mustahkamlab qo’yilgan.
Sud har qanday shaxs, nodavlat notijorat tashkiloti yoki shaxslar guruhining
Oliy Ahdlashuvchi Tomonlardan biri tomonidan Konventsiyada yoki uning
Protokollarida belgilangan huquqlarning buzilishi natijasida jabrlanuvchi deb
da'vo qilingan arizalarni qabul qilishi mumkin. Oliy Ahdlashuvchi Tomonlar
ushbu huquqni samarali amalga oshirishga hech qanday tarzda to'sqinlik
qilmaslik majburiyatini oladilar.
Lekin avval murojaat etuvchi shaxs bir nechta harakatlarni amalga oshirishi kerak quyida biz ularni ko’rib chiqamiz.
Inson huquqlari bo'yicha ariza berishning mezonlari Inson huquqlari bo’yicha konvensiyaning 35-moddasida keltirilgan unga ko’ra:

• Inson huquqlari bo'yicha Evropa konvensiyasida ko’rsatilgan vakolatli organ tomonidan sodir etilgan huquq buzilishi ustidan bayonet shaklidagi.

  
  

• Arizachi barcha mavjud ichki himoya vositalaridan o’tgan bo’lishligi

  
  

• ariza eng yuqori mahalliy sud yoki boshqa organ tomonidan ushbu masala bo'yicha yakuniy qaror qabul qilingan kundan boshlab to'rt oy ichida beriladi.

  
  

Yevropa sudi esa quyidagi hollarda arizani qaytaradi:

• anonym
  

• sud tomonidan allaqachon ko'rib chiqilgan yoki boshqa xalqaro
  tergov yoki hal qilish tartibiga taqdim etilgan masala bilan deyarli
  bir xil bo'lsa va tegishli yangi ma'lumotlarni o'z ichiga olmaydi.
  

Qolganiga o’zlariz xulosa qib chiqarvorasizlar muddat shunaqa narsalarni

4. Bunday vaziyatda davlat ombudsmanı instituti milliy profilaktika mexanizmidan qanday foydalanishi mumkin?
O‘zbekiston Respublikasining Qonuni, 27.08.2004 yildagi 669-II-son
14-modda. Vakilning shikoyatlarni ko‘rib chiqish chog‘idagi huquqlariga ushlab turilgan yoki qamoqda saqlanayotgan shaxs bilan uchrashuv va suhbatlar o‘tkazish;
141-modda. Ushlab turilgan va qamoqqa olingan, ma’muriy qamoqqa olingan va ozodlikdan mahrum etishga hukm qilingan shaxslarning Vakilga murojaat etishi
Ushlab turilgan va qamoqqa olingan, ma’muriy qamoqqa olingan va ozodlikdan mahrum etishga hukm qilingan shaxslar (bundan buyon matnda qamoqda turgan shaxslar deb yuritiladi) yozma shakldagi murojaatlarni (xatlar va telegrammalarni) ularning soni cheklanmagan holda Vakilning nomiga yuborish huquqiga ega. Vakil nomiga yuboriladigan murojaatlar senzura qilinmaydi.
Oldingi tahrirga qarang.
Jazoni ijro etish muassasalarining, qamoqda saqlash joylarining va maxsus qabulxonalarning (bundan buyon matnda qamoqda saqlash joylari deb yuritiladi) ma’muriyati qamoqda turgan shaxslarning murojaatlarini Vakilga yigirma to‘rt soatdan kechiktirmay, muhrlangan tarzda yuboradi, telegrammalarni esa darhol yuboradi. Vakilning javobi ko‘zdan kechirilishi mumkin emas va arz qiluvchiga zudlik bilan yetkazib beriladi.
Vakil shikoyatlar ko‘rib chiqilayotganda, shuningdek fuqarolarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari buzilganligi hollarini o‘z tashabbusi bilan tekshirayotganda qamoqda saqlash joylariga moneliksiz kirish huquqiga ega. Mazkur muassasalarning ma’muriyati Vakilning xavfsizligini ta’minlaydi.
Qamoqda saqlash joylarining ma’muriyati Vakilga qamoqda turgan shaxslar bilan moneliksiz va xoli uchrashish hamda suhbatlashish uchun zarur shart-sharoitlarni ta’minlashi shart, uchrashuv va suhbat ushbu muassasalar xodimlari ularni ko‘rib turadigan, lekin eshitmaydigan sharoitlarda xoli o‘tkaziladi.


42. Asliddin qattiq tartibli kolniyada jazo o‘tayotgan ukasi Farxod bilan uchrashganda, u yerdagi sharoit yaxshi emasligi, mahkumlar bilan ham shafqatsiz munosabatda bo‘lishayotganligi haqida xabar topadi. O’z navbatida Farxod bu haqida jazoni ijro etish mussasasi rahbariyatiga ma’lum qilganligi, Ombudsmanga bir necha bor maktub yo‘llaganligini, biroq hech qanday natija bo‘lmaganligini aytadi.
Asliddin Inson huquqlari bo‘yicha vakil (Ombudsman)ga Farxodning nomidan shikoyat yo‘llaydi hamda koloniya hududidan bir necha bor murojaat qilingan bo‘lsada, nima uchun hech qanday chora ko‘rilmaganini surishtiradi. Ombudsman jazoni ijro etish mussasasidan xabar kelib turishini lekin, Farxod ismli shaxsdan so‘nggi bir yil ichida hech qanday shikoyat kelib tushmaganligini ma’lum qilishadi. Vaziyatni o‘rganish uchun Ombudsman mahkumning qarindoshi shikoyatiga binoan, qattiq tartibdagi koloniyada mahkumlarning yashash sharoitlari bilan tanishish istagini bildiradi.
Biroq, koloniya ma’muriyati mahkumlar saqlanadigan muassasalarda jinoyat protsessual qonunchilikka muvofiq aniq qonunbuzarlik faktlari, aynan shu faktlar tekshiruv uchun asos bo‘lishi bayon qilingan yozma shikoyat mavjud emasligini asos qilib kirishni rad etadi. Muassasa ma’muriyatining fikricha, bunday holatda O’zbekiston Respublikasining “Ombudsman to‘g‘risida”gi qonuniga tayanish asosli emas, chunki Jinoyat protsessual qonunchilikning normasi maxsus xarakterga ega va Vakilga mazkur maxsus normalarga rioya etishi lozim.
Vakil koloniya ma’muriyatidan mahbus Farxod tomonidan ombudsmanga yo‘llangan maktublar nima uchun yetib bormaganligi so‘ralganda, koloniya xodimlari asossiz ayblangan, holatlar bo‘rttirib ko‘rsatilgan xatlar muassasa hududidan tashqariga chiqarilmasligi yoki tahrir qilinishi ma’lum qilindi.

1.