1. Xidmət sahələrinin inkişafında turizmin yeri və rolu

4.Turist bazarının fəaliyyəti mexanizmi
Turist bazarının fəaliyyət mexanizmi tələb və təklifi tarazalaşmasına sisteminə təsir edir və turist məhsulu, pul axını və turist axını arasında əlaqəni təşkil edir. Turist bazarını aşağıdakı sxemlə ifadə etmək olar:




Sxem: Turizm bazarının fəaliyyəti

23

Sxemdən göründüyü kimi turizm xidmətinə tələb müəyyən mülahizələr və turistlərin arzusu ilə reallaşır. Yüksək alıcılıq qabiliyyətinə və səyahət arzusunda olan tələbat ən imicli tura, original, səyahəti yüksək xidmət axtarışında olurlar (komfort, tərcümə, avtonəqliyyat xidmətçilərin nəzər diqqəti)

Turist-turizm xidmətinin alıcısıdır. Tələb qabiliyyəti turistin psixoloji, sosial təbii şəraitilə formalaşır. Müəyyən mənada xarici mühüt, reklam, qiymətlə və əhalinin istehlakla davranışı ilə formalaşır. Turist bazarının səmərəli fəaliyyəti bu amillərdən asılı olmaqla, öz növbəsində ayrı-ayrı sektorlara bölünür. Bu amillərin öyrənilməsi

meyilləri və təsirlərinin qiymətləndirilməsi tələb və təklifin optimal əlaqəsini təşkil edir. Turizmin inkişafı qlobal mənada bütövlükdə iqtisadiyyatın artımına və onun ayrı-ayrı sahələrinin dinamikasına təsir edir. Onu da vu sahələrin əlaqəsi ilə inkişaf edir. Turist bazara ölkə iqtisadiyyatına əlaqədə siklik xarakter daşıyır. İnkişaf etmiş turist bazarı dövlətin varlanmasına, əksinə az inkişafı yoxsulluğa təsir edir, iqtisadiyyatın zəifləməsinə səbəb olur.

İnkişaf etmiş iqtisadiyyat imkan yaradır naturistlərin tələbatı ödənilsin. Turist resursların çoxluğu və zənginliyi turizmin maddi-texniki bazasının genişlənməsinə imkan verir Turizmdən əldə olunan gəlirlər artdıqca yeni turist tələbatının ödənilməsinə və başqa sahələrinin inkişafına şəraiti yaradır. Turizm bir tərəfli inkişaf etdirmək olmaz, onu kompleks inkişaf etdirmək vacibdir. Turist dövriyyəsi və hüquq münasibətlər sis-temi olub, turistlərə turist formaları arasında əmələ gələn münasibətləri və turist məhsullarının hərəkəti turizm investisiyasının turizmdən yaranan gəlirləri və onun bölgüsünün büdcə daxil olmalarının əhatə edir.

24
turist məhsulunun çəkisi —► pul axını

1. 
   - turist pul ödəyib turist firmasına
   

2. 
   -turist firması turistə göndəriş verir