1. Yorug’likning asosiy tavsiflari va o`lchov birliklari

100Sd/SpH e∂m×Kz×η∂/τd×r1 × Kb × Kd 2. Shiftdan yoritish uchun:

100SF/SpHeFm×Kz×ηF/τF×r2 × KF

bunda, S_d va S_F - deraza va fonarlarni sathi, m²;
e^F_m - deraza va fonar uchun tabiiy yoritilganlik me`yorlari; K<sub>z</sub> - zahira koeff; η<sup>∂</sup> va η<sup>F</sup> - deraza va fonarlarning yorituvchanlik tavsifi; K<sub>b</sub> - deraza qarshisidagi binoning yorug’likni to`sish koeff;
K_d - shu bino sirtining yarqiroqlik koeff;
r₁ va r₂ - deraza va fonar orqali yoritilayotgan xonalarda yorug’likni ko`p
marta qaytishi hisobida yoritilganlikni ko`payishini ko`rsatuvchi koeff;
τ<sub>d</sub> va τ<sub>F</sub> - deraza va fonar qurilmalarining yorug’likning o`tkazuvchanlik koeff;
K_F - fonar turini aniqlovchi koeff.

4. Sun`iy yoritilganlikni me`yorlash va hisoblash usullari

Sun`iy yorug’likni me`yorlashdan maqsad biror bir yuzani yoritish uchun gigiyena nuqtai nazaridan eng kamida ruhsat etilgan minimal yorug’lik miqdori bilan ta`minlashdir. Bunda nazorat ishini tasnifi, muhit bilan buyum o`rtasidagi yarqiroqlik farqi va yoritilganlik tizimi aniq hisobga olinadi. Nazorat ishining tasnifi ko`zatilayotgan buyumning o`lchami bilan belgilanadi. YA`ni me`yorda 8 ta razryad qabul qilingan bo`lib, birinchisi o`ta yuqori aniqlikda bajariladigan ishlar turkumi
(<0,15 mm) -1 razryad 5000lk. dan to dag’al ishlar turkumi, ya`ni faqat jarayonni kuzatish uchun xizmat qiluvchi - VIII-razryad 50lk.gacha bo`lgan yoritilganlik miqdorlaridir.
Sun`iy yorug’likni aniqlash uchun odatda nuqtali yoki yorug’lik oqimi usullaridan foydalaniladi. Usulning mohiyati biror nur tarqatuvchi manbadan ihtiyoriy nuqtaga tushayotgan yorug’lik oqimini aniqlashdan iborat. Bunda nur tarqatuvchi manbaning ko`rinishi nuqta, chiziq, tekislik, shar hamda tsilindr shakllarida bo`lishi mumkin. Nuqta sharsimon yog’du manbaidan kelayotgan yorug’likni masofa kvadrati qonuniga asoslanib quyidagi ifoda bilan aniqlanadi.

E_α H J_α · cos³α / r² (cosθ ± d / H · sinθ)

bunda, J_α – yorug’lik kuchi, lm; α - nurning hisob nuqtasiga nisbatan og’ish burchagi, grad;