1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги фарғона давлат университети бобожонов нозимжон неъматжонович талабалар оммавий соғломлаштириш спорти ни воситалари ва машғулотлари. (монография)


 Мамлакатимиз талаба ѐшларининг оммавий


Download 1.11 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/62
Sana13.09.2023
Hajmi1.11 Mb.
#1676779
TuriМонография
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   62
1.2. Мамлакатимиз талаба ѐшларининг оммавий 
соғломлаштириш спорти юртбошимиз сиѐсатида 
―Одамзод ҳаѐтида шундай воқеалар бўладики, улар ҳеч қачон 
унутилмайди, умрбод ѐдда сақланади, унинг авлодлари томонидан фахр 
билан тилга олинади‖(38). 
Биринчи Юртбошимизнинг бу сўзлари 1996 йил 6 февраль санасидаги 
воқеага тааллуқлидир. Айнан шу куни Ҳалқаро Олимпия қўмитасининг 
Лозанна шаҳридаги бош қароргоҳида Ислом Абдуғаниевич Каримовга жаҳон 
спортини ривожлантиришдаги хизматлари учун жаҳон спортидаги энг олий 


25 
мукофот – Ҳалқаро олимпия қумитасининг Олтин Олимпия ордени шахсан 
Х.А. Самаранчнинг ўзи (Ҳалқаро Олимпиада қумитаси (ҲОҚ) нинг Прези 
денти) томонидан шахсан топширилди. 
Ўша кунгача ушбу юксак орден соҳиблари эндигина эллик нафардан 
ортган бўлса, улардан атиги ўн нафари давлат раҳбарлари ва арбоблари 
эканлигини ҳисобга олсак, Юртбошимизни эътироф этилаѐтган жиҳатлари 
дан яна бирини гувоҳи бўлганлигимиз билан фақат юртдошларимиз эмас
келгуси авлодларимиз ҳам фаҳрланадиган иш бўлди.
Тошкентда 1995 йили 1-Осиѐ ўйинларини катта мувофаққият билан 
уюштирилганлигини ўз кўзи билан кўрган ҲОҚ Президенти профессионал 
теннисчилар ўртасида ―Президент кубоги‖ иккинчи ҳалқаро турнирининг 
очилиш маросимида иштирок этди. Ташриф давомида мўътабар меҳмон 
юртимизда жисмоний маданият ва спорт соҳасидаги ялпи юксалиш бошлан 
ганлигига гувоҳ бўлган эди.
Биринчи Президентимизни келажакни кўра билиши, уни режалашти 
риши, бўлажак натижаларга ишониши, ғояни ҳақиқатга айлантиришдан 
мурод – муддао натижалари нималарни беришини билиш қобилияти 
аллоҳнинг у учун иноми бўлиб, ―Спорт - спорт учун эмас, энг аввало одамлар 
учун, уларни ҳам жисмоний, ҳам маънавий жиҳатдан комил инсонлар этиб 
тарбиялаш учун, ер юзидаги барча кишиларнинг тинчлик осойишталиги, 
дўстлик ва ҳамкорлиги, бахт-саодати учун хизмат қилиши даркор‖, ―Фақат 
жисмоний жиҳатдан бақувват одамни тарбиялаш унчалик қийин эмас, аммо 
уни ҳам жисмоний, ҳам маънавий жиҳатдан камол топтириш ғоят мураккаб 
вазифа. Айниқса, бугунги кунда - мафкуравий курашлар гоҳ ошкора, гоҳо 
пинҳона тус олган ҳозирги нозик, қалтис шароитда, таҳликали замонда бу 
масала ниҳоятда долзарб аҳамиятга эга‖ деб ѐзганлигига мана росса ўн 
йилдан ортган бўлса ҳам шу бугунги кун учун айтилганлдек. 
Президентимизнинг эзгу ғоялари юртимиз жисмоний маданияти 
спортини ривожланишига ҳуқуқий замин бўлди, Мамлакатимизда МДҲ дав 
латлари ичида биринчилардан бўлиб ―Жисмоний тарбия ва спорт 


26 
тўғрисидаги Қонун‖ни қабўл қилинди, жаҳонда бирор мамлакат қўлламаган 
―Соғлом авлод учун‖ орденини тасис қилинди ва ―Соғлом авлод давлат 
дастури‖ ишлаб чиқилди, қатор спорт турларини ривожлантириш хукумат 
қарорлари, фармонлари билан қўллаш урфга айланди. Бундай тажриба 
ҳанузгача бошқа мамлакатларимизда урфга айланганича йўқ.
Масалан, мамлакатимизда теннисни ривожлан тириш ҳақидаги хукумат 
қароридан сўнг мамлакатимизнинг барча вилоятларида ҳалқаро стандартлар 
талабларига мос қилиб теннис кортлари қурилиб ―Челенжер‖ ва ―Саттелит‖ 
ҳалқаро турнирлари, 1995 йилдан эса Президент кубоги ҳалқаро мусобақа 
ларини ўтказиш анъанага айланди. Ҳозирги кунда жаҳоннинг нуфузли 
спортчилари бу мусобақалининг доимий қатнашчиларига айландилар.
Президентимизнинг ―Биз теннисга шунчаки бир спорт тури деб қара 
масдан, уни соғлом авлодни камол топтириш, миллат генофондини соғлом 
лаштириш йўлидаги саъй - ҳаракатнинг бир босқичи деб ҳисоблаймиз‖ деб 
ѐзиши оддий гап эмаслигига шу кунда гувоҳимиз.
Ишни ҳеч иккиланмай соғлом авлод жисмоний баркамоллигини йўлга 
қўйишни жаҳонгир боболаримизни тарбиялаб етиштирган миллий жисмоний 
тарбия тизимимиз таркибидаги қадриятлар, бой тажрибадан фойдаланишдан 
бошлади. Форишдаги ―Миллий ҳалқ ўйинлари фестивали‖(1991), ―Миллий 
спорт‖ ва―Ҳалқ ўйинларининг биринчи Олимпиадаси‖(1994),Сурхон 
воҳаси(Термиз)да ўтказилган ―Ҳалқ миллий ўйинлари фестивали‖(1998), 
Жиззахда ―Аѐллар йили‖га бағишлаб ўтказилган ―Тумарис‖ фестивали 
(1999), Фарғонада ўтказилган ‖Алпомиш ва миллий ҳалқ ўйинлари 
Республика фести вали‖ (2000). Прездент кубоги учун миллий курашимиз 
бўйича Шаҳрисабз, Бухоро, Термиз ва Андижонда ўтказилган республика 
мусобақалари, шунингдек Термиз, Паркент, Тошкентда ўтказилган от спорти 
ва бошқа қатор мусобақаларнинг ташаббускори шахсан Биринчи 
Президентимиз бўлиб мустақиллигимиздан сўнги мамлакат жисмоний 
маданияти ва спортининг янги тарихининг энг илк саҳифалари бўлиб тарихга 
кирди деб айтишимиз мутлақ ҳақиқатдир (42).


27 
Ҳалқаро мусобақалар ўтказиш мактаби ролини Кураш бўйича 1 - жаҳон 
чемпионати (Ташкент, 1991, Жар спорт комплекси), Туркиянинг Анта 
лия(1997),Термиз (2000), Ереван (2002), Лондон (2002)да ўтказилган ҳалқаро 
турнирлар. Филипинда(1992) ўтказилган 30 - Бутун жаҳон шохмот олимпиа 
дасида 100 дан ортиқ давлат вакиллари орасида умум жамоа ҳисобида 
фахрли 2 – ўрин, Японияда ўтказилган ХII Осиѐ ўйинларининг финалида 
ўйнашни насиб этгани ва Осиѐ ўйинлари олтин нишони соврин дори 
бўлишлари ва бошқа қатор йирик мусобақаларни мустақиллигимиздан сўнг 
мамлакатимизда 
ўтказиш 
мумкинлиги 
ҳақидаги 
ҳалқаро 
спорт 
федерацияларини ишончини қозониб йирик мусобақалар ўтказишда Ўзбек 
диѐри бошқалардан кам эмаслигини исботлаб улгурди (38). 
Эришилган ғалабалардан сўнг янги марраларга интиладиган 
Юртбошимиз раҳнамолиги даври тарихан қисқа вақт ичида мамлакат 
жисмоний маданияти ва спортининг ривожида асрларга татигулик ютуқларга 
эришдик. Юртимизда муҳташам спорт саройлари, йирик спорт иншоатлари, 
ўйингоҳлар, қурилди, қатор ҳалқаро турнирлар, чемпионатлар, Осиѐ 
чемпионатлари, Гран–при мусобақалари, жаҳон чемпионатларининг саралаш 
ўйинлари замон талаблари даражасида ташкил этилмоқда. 
Янги зафарларни кўзлайдиган Муҳтарам Президентимиз юрти ва 
ҳалқини 
эзозлади, 
меҳнатини 
рағбатлантиришни 
ўзининг 
етакчи 
бурчларидан бири деб ҳисоблади. Унинг ташаббуси билан ―Ўзбекистон 
ифтихори‖, ―Ўзбекистон Республикасида хизмат кўрсатган спортчи‖,
―Ўзбекистон Республикасида хизмат кўрсатган спорт устози‖, Фахрий 
унвонлари ни таъсис этди.
Президентимизнинг Тошкентда ‖Олипиада олови‖ни ѐқили шини 
кўришдек орзуси ва нияти, мамлакатимизнинг Олимпиада ҳаракатини дадил 
бошланғич қадамлари, жаҳон спортини ривожлантиришга учун хизматлари 
сифатида эътироф этилди. Олий мукофот – ―Олтин Олимпия ордени‖ни 
тақиб ўзи ташкил этиб чорак аср бошқарган мамлакати пойтахти да 


28 
ўтказилаѐтган олимпиада ўйинларини очилиш маросимини тамоша қилиш 
дек улуғ орзу билан яшадилар. 
Биринчи Президентимизнинг орзуси ва умиди билан яшаб, мамла кати, 
ҳалқининг фаравонлигига хизмат қилишга тайѐр, жисмоний етук ўқувчи 
талаба ѐшларимизни жисмоний маданияти ва оммавий соғломлаштириш 
спортини ривожлантириш билан уларни ижодий меҳнатга ватанимиз 
мудофасига тайѐрлаймиз.
Фикримизнинг далили сифатида Президентимиз фармони орқали 
―Жисмоний маданияти ва оммавий спортни янада ривожлантириш давлат 
дастури‖ (2017,июнь) билан мувофиқлиги (айниқса, 5-банди)ни – ―Оммавий спорт 
ва оммавий комплекс спорт мусобақа ларини ўтказиш, уни тизимини янада 
яхшилаш, такомиллаштириш ва улар орқали иқтидорлиларни танлаш, саралаш ва 
тарбиялаш‖ вазифасини ҳал қилиш ―Токио-2020‖ олимпиадасига тайѐргарлик‖ 
бўйича назарда тутилган вазифалар билан мувофиқлигини аниқлаш ишларимиз 
натижаси биз кутган натижани бермади. (1,3) 
Қайд қилинган дастурнинг биринчи бандида ‖Оммавий спортни ташкиллаш 
ва уни бошқаруви тизимини ривожлантириш қонунларини янада такомиллаш 
тириш ― масаласини кўтарилган, яратилиши лозим бўлган худудий дастурлар 
мутасадди Вазирликларнинг дастури вазифасидир деб белгилаб қўйилган.
Қарор мамлакат оммавий спорти,аниқса, талаба ѐшлар оммавий спортининг 
моддий техник базасини янада мустаҳкамлаш, соҳага оид улкан ишларни амалга 
оширадиган кадрлар тайѐрлаш, қайта тайѐрлаш ва малакасини оширишни такомил 
лаштириш, соҳа мутахасисларининг илмий-назарий салоҳиятини кўтариш, 
ахборот технологиялари, интернетдан фойдаланишни кенг жорий қилишдек 
кўламига кўра кенг жисмоний маданиятини оширадиган масалалар, муаммоларни 
кўтарилганлиги ўз вақтида. Лекин, қарорнинг фақат биринчи бўлимидаги амалга 
оширилиши лозим бўлган ишлар фақат шу кунлик муаммо эмаслиги такидланган. 
Шунга кўра талабалар оммавий соғломлаштириш спорти, унинг машғулотлари ва 
уларнинг амалдаги соғломлаштириш воситаларидан фойдаланишнинг замонавий 
шакллари,уларга оид амалдаги назарий билимларни талабалар томонидан 


29 
ўзлаштирилишнинг мониторинги талаба ѐшларнинг жисмоний маданиятлилигини 
кўрсаткичи сифатида мамлакатимизда давлат сиѐсати даражасига кўтарилган.

Download 1.11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   62




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling