1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги фарғона давлат университети бобожонов нозимжон неъматжонович талабалар оммавий соғломлаштириш спорти ни воситалари ва машғулотлари. (монография)

 13. Жисмоний соғломлик – жисмоний машқлар ва оммавий спорт билан 
тизимли шуғулланиш орқали ѐки жисмоний етуклик даражасидаги ҳаракат 
фаоллигига эгалиги, организмни ташқи муҳитнинг ноқулай оқибатлари ва 
касалликларга қарши тура олиши, турмуш, ҳаѐтий фаолиятларнинг талабларига 
етарли даражадаги муносабатларининг мажмуйи тушунилади. 
 14. “Жисмоний ривожланганлик” - индивид организмини мрофо 
функционал хусусиятлари, қобилиятларини шаклланишини тўлиқ ҳаѐти давомида 
аста секинлик билан табиий ўзгариб бориши (А.Кегле, 1836, Белгиялик олим - 
бўйни ўсиши қонуниятларини ўрганиш давомидаги тадқиқотларида) деб таъриф 
берган. 
―Жисмоний 
ривожланганлик 
организмнинг 
морфо-функционал 
хусусиятларининг мажмуи бўлиб, индивиднинг массаси (―миқти‖лиги), формаси 
ва унинг механик-тузилиш сифати‖ деб рус олимлари В.В.Бунак (1960), М.И. 
Корсунская (1963) П.Н.Башкиров (1964) лар таърифлаганлар.

---

87 
15. Машғулотнинг компонентлари –машғултнингнинг мазмуни, 
структураси, методлари,уни элементларининг ―майда‖ бўлинмайдиган аниқ 
структуравий 
бирлиги 
тушунилади(ўқув-тарбия 
жараѐнидаги 
―бўлинмайдиган‖ структуравий бирлик).  
16. Саломатлик – инсон организмининг шундай ҳолатики, унинг барча 
органлари ва тизимлари ташқи муҳит билан мос келиши ва касалликка нисбатан 
мойиллиги умуман йўқлигидир. 
17. Жисмоний маданият – жамият аъзоларини жисмоний камолотга эриши 
шини мақсадга мувофиқ равишда амалга ошириш учун махсус воситалар, метод 
лар, шароитларни яратиш ва улардан рационал фойдаланиш бўйича эришилган 
ютуқларнинг мажмуасидир.
18. Жисмоний тайѐргарлик – кишининг соғлиги, махсус билимлар билан 
қуролланиши, ҳаѐтий зарур ҳаракат, кўникма ва малакасини шакллан тириши 
ҳамда жисмоний сифатларининг ривожланиши даражасини белгиловчи бир гуруҳ 
синов машқлари мажмуасини ифодалайди.