1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги фарғона давлат университети бобожонов нозимжон неъматжонович талабалар оммавий соғломлаштириш спорти ни воситалари ва машғулотлари. (монография)


Download 1.11 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/62
Sana13.09.2023
Hajmi1.11 Mb.
#1676779
TuriМонография
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   62
 
 


35 
I БОБ УЧУН ХУЛОСАЛАР ВА ТАКЛИФЛАР 
1. Антик давр соҳиби Гиппократнинг соғлом турмуш тарзи ҳақидаги соғлом 
турмуш тарзи тиббий – гигеник тушунча деб тасаввур қилган даврдан бошлаб 
бобокалонимиз Абу Али ибн Синогача бўлган давр давомида бу тушунча кўламига 
кўра фақат тиббий - гигеник тушунча доирасидан чиққанлигини машҳур тажриба – 
синовлари устаси, шифокор Клавдия Галеннинг ―саломатликни шакллантириш 
инсоннинг илк болалик давридан бошлаб қарилик давригача бўлган даврни ўз 
ичига олиши лозим‖лиги ғоясини ўртага ташлади.
2. Ўрта асрнинг ўрталарига келиб соғлом турмуш тарзи тасаввури антик олам 
маданиятини чекиниши оқибатида Шарқ мусулмонларининг ўта юксалиб бораѐтган 
илмий мактабларига трансформация қилини(бир ҳолатдан бошқа шаклга 
ўзгартирили)ши содир бўлди. Чунки Антик даврда тўпланган Гиппократ, Гален ва 
бошқа машҳур олимларнинг илмий асарлари Шарқнинг махсус мактаб-
академиялари (энг йириги Гундишапурдаги) да Юнон ва Лотин тилдан шу 
даврнинг ҳалқаро тили – Араб тилига таржималар қилиш йўлга қўйилди.
3. Президентимиз фармони орқали ―Жисмоний маданияти ва оммавий 
спортни янада ривожлантириш давлат дастури” (2017,июнь) мамлакат оммавий 
соғломлаштириш спортини на фақат ўқувчи талаба ѐшлар орасидагина эмас, 
жамиятимиз аъзоларининг барча ѐшдагиларининг оммавий жисмоний маданияти 
ва спортини концепциясининг яратилишига асос бўлди.
4. ―Оммавий спорт ва оммавий комплекс спорт мусобақаларини ўтказиш, 
уни тизимини янада яхшилаш, такомиллаштириш ва улар орқали иқтидорлиларни 
танлаш, 
саралаш 
ва 
тарбиялаш‖ 
вазифалари 
Ш.М. 
Мирзиѐевнинг 
мамлакатимизнигина эмас жаҳон спорти, миллат оммавий спорти моҳиятини 
мукаммал фойдеворини яратишга хизмат қилади. (1,3,4) 
5. Мамлакатимизда қуйидаги гуруҳларга кирган спорт турлари 
Ватанимиз с п о р т классификациясидан ўрин олган. Улар: Олимпиада 
дастурига киритилган спорт т у р л а р и; катта спорт турлари; миллий спорт 
турлари; оммавий соғломлаштириш спорт турлари; Олимпиада дастурига 
киритилган спорт турлари; миллий спорт турлари; мамалакатда туризм ва 


36 
экскурсияларни 
ташкиллаш 
марказий 
кенгаши 
раҳбарлигида 
уюштириладиган спорт турлари; касаба уюшмалари марказий кенгаши 
томонидан тавсия қилинган спорт турлари; ҳарбий – амалий спорт турлари; 
ички ишлар, давлат ҳавфсизлиги органлари ходимлари учун белгиланган 
спорт турлари; мамлакатимизнинг ―Мудофаага кўмаклашувчи‖ Ватанпарвар 
марказий кенгаши томонидан оммалаштирилаѐтган спорт турлари деб 
классификация қилинади. 
6. Ўзбек спорт классификацияси таркибига ҳозирги кунда қуйидаги 
спорт турлари мужассамлаштирилган. 
Улар: а) мамлака тимизнинг маданият ва спорт вазирлигининг 
бошқаруви тасарруфидаги спорт турлари (Олимпияда, Осиѐ ўйинлари, жаҳон 
биринчиликлари ва қатор спорт федерацияларининг мусобақалари 
дастуридаги спорт турлари); б) ҳарбий-ҳаѐтий амалий спорт турлари ва 
мамлакат қуролли кучларни шахсий таркиби учун, давлат ички ишлари ва 
давлат 
ҳавфсизлигини 
сақлаш 
органларининг 
мусобақалари 
ташкилланадиган спорт турлари; в) ДОСААФ марказий қўмитаси томонидан 
ташкилланадиган мусобақалар дастуридаги спорт турлари; г) миллий спорт 
турлари ва халқ ҳаракатли ўйинлари таркибидаги спорт турлари;
д) ноанъанавий, ҳаѐтий-амалий спорт турлари деб номланадиган спорт 
турлари. 
Қайд қилинган спорт турларининг умумий сони қанча деб савол қўйиш 
ноўрин бўлиб, спорт турларининг таркиби доимий ўзгаришдадир, лекин 
умумий сони ҳозирги кунда 150дан ортиши тасдиқланган махсус рақам эмас. 
7. Спорт жисмоний маданият таркибида ўзи хизмат кўрсатаѐтган 
мавжуд жамият маданиятининг умумий мулки ҳисобланади. Спорт 
тайѐргарлиги эса, жисмоний тарбиянинг мутахассислаштирилган бўлаги 
сифатида тарбия тизимининг манфаатига хизмат қилади. 
8. Ҳарқанда фан ўзининг етакчи тушунчалари, атамалари, уларнинг 
мазмуни, нимани ифодалашига оид назарий билимларига эга бўлмаслиги 
оқибатида шу фаннинг назарий асослари ва улардаги инновацияларни 


37 
ўзлаштиришда қийинчиликларга учрайди. Шунинг учун биз талаба ѐшлар 
оммавий спорти мазмунида талаба ѐшлар жисмоний маданияти мазмунига 
кирувчи айрим атамаларнинг мазмуни ва қўлланишига оид бошланғич 
назарий маълумотларни бердик. 

Download 1.11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   62




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling