10- laboratoriya mashg‘ulot

Turpva sholg‘omni parvarishlash texnologiyasi
Ekish muddati. Janubiy viloyatlarda 1-20 sentabr, markaziy viloyatlarda 1-15 avgust, shimoliy viloyat­larda 25 iyul - 10 avgust.
Ekish sxemasi. 40x 15-20 sm.
O‘g‘itlash. Chirigan go‘ng 20-30 t/ga, azot 90-100 kg/ga, fosfor 70-80 kg/ga, kaliy 40-50 kg/ga.
Sug‘orish. O‘suv davrida 5-6 marta 8-10 kun oralatib sug‘oriladi. Sug‘orish me’yori 500-600 m³/ga.
17- jadval
Sabzi navlarini ta’rifi

№	NAV BELGILARI	NAVLAR
1.	Nav tarixi:
	kelib chiqish joyi
	rayonlashtirilgan yili
	rayonlashtirilgan joyi
2.	To‘pbarglari:
	shakli
	katta-kichikligi
3.	Barg plastinkasi:
	rangi
	qirqilganligi
	bandining tuklanganligi
4.	Ildizmevasi:
	po‘stining rangi
	uzunligi (sm)
	diametri (sm)
5.	shakli
	shaklining indeksi
	o‘rtacha vazni
	boshchasining shakli
	boshchasining kattaligi (%)
	etining rangi
	o‘zagining rangi
	o‘zagining kattaligi (%)
	o‘zagining shakli
	mazasi
6.	Vegetatsiya davri (kun)

Material va jihozlar: 1. Sabzining 3-4 ta navlarining yangi o‘simliklari va ildizmevasi – 10-12 ta; 2. Rayonlashtirilgan navlar bargining gerbariysi, konservalangan ildizmevasi va mulyajlari – 14-16 ta; 3. Po‘stining va etining rangini ifodalaovchi rangli shkalalar, ildizmevalar shaklining, o‘zagining kattaligi va shakli, sabzi boshchasi shaklining shkalarali – 2 ta; 4. Ildizmevalarning rayonlashtirilgan navlarining rasmi – 2 ta; 5. Pallali yoki platformali tarozi (toshlari bilan) – 4 ta; 6. Shtangentsirkul, pichoq, lineyka – 25-30 ta; 7. Sabzavot ekinlarining tumanlashtirilgan navlari katalogi – 8-10 ta.

TURP NAVLARI
83-rasm. ANDIJON 9 Tezpishar nav, o‘suv davri 96 kun. Ildizmevasi yumaloqsi­mon, eti oq, mayin, tig‘iz,sersuv, vazni 300-310 g, deyarli tuproqning ustki qismida joylashadi, shu qismi yashil rangli, tuproq ostida joylashgan qismi och yashil yoki oq rangli. Hosildorligi 48-50 t/ga.	84-rasm. MARG‘ILAN Tezpishar nav, o‘suv davri 99-100 kun. Ildizmevasi keng silindrsimon, vazni 230-236 g, uch tomoni biroz ingichkalash- gan, ba’zan to‘mtoq, o‘lchami - 10x17 sm va 8x 10 sm, yuza­si tekis, meva bandi tomoni yashil rangli, uch tomon yashil rang oq rang bilan almashib boradi. Eti tig‘iz, sersuv, shirali, markazidan chetga tomon oq rangi yashil rangga alma­shib boradi. Hosil-dorligi 30-40 t/ga.

Rediska – Raphanus sativus L. subsp radiculus Pers turiga mansub bir yillik o‘simlik. Bu tur rediskaning ikkita yevropa, xitoy geografik gruppasini birlashtiradi. Morfologik belgilariga ko‘ra u sholg‘omga juda yaqin turadi.

REDISKANI NAVLARI
85-rasm. MAYSKIY O‘rtapishar nav, o‘suv davri 37-40 kun. Bargi ovalsimon, yashil rangli, barglar soni 7-11 ta, tomirlanishi o‘rtacha, jiloli, tuksiz. Ildizmevasi uzunchoq, tuprokda to‘liq botadi, uch tomoni o‘tkir, uzunligi 7-9 sm, diametri 2,0-sm, vazni 33-35 g, po‘sti malinasimon, eti oq, sersuv, juda tig‘iz, ta’mi o‘tkir, degustatsion bahsi 4,4 ball. Hosildorligi 17-18 t/ga. Yotochlanishga moyil	86-rasm. LOLA Ertapishar nav, o‘suv davri 25-30 kun. Bargi mayda kesik, tekis, barglar soni 5-6 ta, uzunligi 18-23 sm. Ildizmeva­si yassi-yumaloqsimon, qizil rangli, mayda, tuproq ostiga to‘liq botadi, yuzasi tekis, sersuv, vazni 20-25 g, degustatsion bahsi 5,0 ball. Hosildorligi 20 t/ga.

Rediskani parvarishlashtexnologiyasi
Ekish muddati. Fevral oyining ikkinchi yarmi - mart oyining birinchi yarmi.
Ekish sxemasi: 40x 10-15 sm. Upyg‘ sarfi 10-12 kg/ga.
O‘g‘itlash. Chirigan go‘ng 30-40 t/ga, azot 90-100 kg/ga, fosfor 70-80 kg/ga, kaliy 40-50 kg/ga. Sug‘orish. Markaziy viloyatlarda 4-5 marta, janu­biy viloyatlarda 4-6 marta, shimoliy viloyatlar­da 3-4 marta 4-6 kun oralatib sug‘oriladi. Sug‘orish me’yori.300-400 m³/ga.


Nazorat savollari:

1. Ildizmevali va piyozli sabzavot ekinlarida o‘jar o‘simliklar hosil bo‘lish sabablari va ularning bartaraf etish imkoniyatlarini so‘zlang.

2. Ildizmeva va piyoz hosilining saqlanuvchanligini belgilaydigan agrotexnnologik omillarni qayd eting.