10 -tema. Menejmentte ekonomikalıq mápler teoriyası. Mulkni basqarıw quralları.(2-Saat)

10 -tema. Menejmentte ekonomikalıq mápler teoriyası. Mulkni basqarıw quralları.(2-Saat)
10.1. Informatsiyaliq sistema tu’sinigi ha’m onin’
basqariwdag‘i roli
10.2. Basqariwda paydalanilatug‘in informatsiyalarg‘a qoyilg‘an talaplar
10.3. Basqariw informatsiyalarinin’ klassifikatsiyasi
10.4. Kommunikatsiya ha’m kommunikatsiyaliq protsess
10.5. Informatsiya almasiw protsessindegi mashqalalar

10.1. Informatsiyaliq sistema tu’sinigi ha’m onin’ basqariwdag‘i roli
Informatsiya bul mag‘liwmat ha’m xabarlar toplami bolip, mazmuni boyinsha jan’aliqlar elementilerine iye boladi ha’m basqariw waziypalarin sheshiw ushin ju’da’ za’ru’rli. Isenimli ha’m za’ru’rli informatsiyalarsiz basqariwdi a’melge asirip bolmaydi. Informatsiyalar basqariw negizi sanaladi.
Basqariwshi ha’m basqariliwshi sistemalar arasindag‘i o’z-ara baylanislar informatsiyaliq qurilmalarda to’mendegishe a’melge asiriladi (13-sizilma):

Басқарыўшы система Басқарылыўшы система Sirtqi Informatsiyalar	Ishki informatsiyalar
	Basqariw buyrig‘i

13-sizilma. Basqariw sistemasinda informatsiyaliq baylanislar¹
Basqariwshi organ basqariliwshi obekttin’ jag‘dayi ha’m basqariliwshi obekt baylanisla bolg‘an sirtqi ortaliqtin’ jag‘dayi haqqinda informatsiyalar alip turadi. Bul informatsiya basqariwshi ha’m organ ta’repinen qabil etiledi ha’m usi informatsiya negizinde ol basqariwshi informatsiya (qarar, buyriq)ni islep shig‘adi. Sonnan keyin informatsiya basqariliwshi obektke ta’sir o’tkeretug‘in basqariwshi sistemanin’ orinlawshi (atqariwshi) organina jiberedi ha’m orinlaniwi qadag‘alawg‘a alinadi.
Basqariw sistemasinda informatsiyani jetkerip beriw, aliw, qayta islew ha’m oni beriw protsessi a’melge asiriladi. O’ndiristin’ barisi haqqindag‘i ishki informatsiya basqariwshi sistemag‘a u’zliksiz waqti-waqti menen (muttasil)kelip tu’sedi. Bul:
- jumis orinlarina ha’m shiyki zattin’ kelip tu’siwi;
- stanok, u’skenelerdin’ islewi;
- jumisshilardin’ islep shigariw normalarin orinlawi;
- tayarlang‘an buyimlardin’ mug‘dari ha’m olardin’ sipati;
- o’nimlerdi satiw haqindag‘i informatsiyalar.
Sirtki informatsiyalar, yag‘niy: joqari sho’lkemlerden alinatug‘in pa’rman, qarar ha’m tapsirmalar;
- o’nim tutiniwshilarinin’ talaplari;
- basqa ka’rxanalardin’ alding‘i ta’jiriybeleri ha’m basekege shidamliliginin’ qatti ha’reketleri;
- bazarlardag‘i jag‘day, olardag‘i ten’salmaqliliq (muvozanat);
- byudjetke to’lemler h.t.b. tiyisli bolg‘an mag‘liwmatlar usi tu’rdegi informatsiyalar qatarina kiredi. Olar sirtki mashqalalardan kelip shig‘iwshi informatsiyalar sanaladi.
Eger ka’rxana ishinde informatsiya agimlarinin’ keliwi ha’m sirtqi du’nya menen baylanisi buzilsa, ka’rxananin’ jasawi qa’wipli bolip qaladi.