10. Хабарлар манбаи учун Шеннон теоремаси. 3-Maruza

16. Матнни сиқиш.4-maruza
Мантли ахборотларни кодлаш усуллари жуда кўп бўлиб улардан айримларини мисол тариқасида келтирамиз:

• 
  газеталар;
  
• 
  журналлар;
  
• 
  китоблар, электрон китоблар;
  
• 
  интернетдаги матн кўринишидаги ахборотлар;
  
• 
  уяли алоқадаги СМС (қисқа хабарлар хизмати) хизматлари;
  
• 
  онлайн чатлар (whatsapp, mail agent);
  
• 
  социал тармоқлардаги матнли алмашинувлар (face-book.com, mail.ru, odnoklassniki.ru ва б);
  
• 
  булардан ташқари матн билан ишлаши мумкин бўлган барча дастурий матн тахрирлагичлари матнли ахборотни кўллаш ва ишлатиш мумкин бўлган маънба ва воситаларга киради.
  

Маълумотларни сиқишнинг мақсади - манба томонидан ишлаб чиқарилган маълумотларни ихчам кўринишини, уларнинг тежамкорроқ сақланиши ва алоқа канали орқали юборилишини таъминлашдан иборат.

17. Аудио хабарларни сиқиш. 4-maruza
Овозли ахборот. Овоз хавода, сувда ва бошқа мухитда тарқаладиган узлуксиз ўзгарадиган частотали тўлқиндир.
Инсон овоз тўлқинларини (хаво тебраниши) эшитиш ёрдамида турли баландлик ва тон кўринишида қабул қилади.
Н.323 терминали Н.245, Q.931, RAS (remote access services – масофавий эркин фойдаланиш хизматлари) , RTP (Real-time Transport Protocol - реал вакт транспорт протоколи) ва Н.450 протоколлар оиласини таъминлаши ҳамда G.711 аудио кодлашни қўллаши лозим.
Овозларни анъанавий коммутация каналлари ва тармоқлари ўрнига IP тармоғи орқали узатиш технологияси, йўлаклар ўрнатиш орқали конфигурацияни инобатга олади. Йўлак ахборотни жипслайди, IP пакетга айлантиради, IP тармоққа юборади, қарама-қарши томондаги йўлак акс ҳаракатларни амалга оширади, яъни чақириқ пакетларини ўқийди ва тақсимлайди. Натижада оддий телефон аппарати чақиришни ҳеч бир муаммоссиз қабул қилади. Ахборотларни бундай ўзга тус олиши, дастлабки овоз сигналини ортиқча юбортирмаслиги керак, узатиш режими мавжуд вақт кўламида абонентлар ўртасидаги ахборот алмашинувини сақлаб қолиши керак.