Dastur (program) - masalani yechish uchun kompyuter buyruqlari (yo‘llanmalari) ning tartibga solingan izchilligidir. - Dastur (program) - masalani yechish uchun kompyuter buyruqlari (yo‘llanmalari) ning tartibga solingan izchilligidir.
- Dasturiy ta’minot (software) - ma’lumotlarni ishlab chiqish dasturlari majmuasi va ulardan foydalanish uchun zarur hujjatlar.
- Masala (problem) – echilishi kerak bo‘lgan muammodir.
- Ilova (application) – masalani yechishning kompyuterdagi dasturiy amalga oshirilishi.
- Dasturlash tillari 3 ta pag’onaga bo’linadi:
- Quyi darajadagi dasturlash tillari
- O’rta darajadagi dasturlash tillari
- Yuqori darajadagi dasturlash tillari
- Quyi daraja dasturlash tillari mashinaga (kompyuterga) bog‘liq holda ishlaydi.
- O’rta darajadagi DTda qisqa-qisqa kodlardan foydalanilgan. Assambler tili dasturlash tilining ikkinchi avlodi hisoblanadi.
- Yuqori darajadagi DT COBOL, FORTRAN, Pascal, Delphi, C++, Java…
- Mashina tili dasturida 16 lik sanoq tizimidan foydalanib, kodirovka qilinadi.
Yuqori darajali dasturlash tillari - 1954 yilda FORTRAN (FORmula TRANslation) tili yaratilayotgani haqidagi xabar chop etildi. Bu dastur IBM kompaniyasining Nyu Yorkdagi shtab kvartirasida yaratildi.
- 1959 yilda COBOL (Common Business Oriented Language – umumiy tijoratga yo‘naltirilgan til ) tili ishlab chiqildi. Bu til mashinadan mustaqillikka ega bo‘lgan yuqori darajali biznesga yo‘naltirilgan dasturlash tilidir.
- BASIC dasturlash tili 1964 yilda Jon Kemeni va Tomas Kurtz lar tomonidan yaratildi
1971 yilda PASCAL tilining yaratildi. Uning muallifi Shvetsariyalik professor Niklaus Virtdir. Virt bu tilni fransuz fizigi va matematigi Blez Paskal sharafiga qo‘ydi (Blez Paskal 1642 yili hisoblash mexanizmini ixtiro qilgan). - 1971 yilda PASCAL tilining yaratildi. Uning muallifi Shvetsariyalik professor Niklaus Virtdir. Virt bu tilni fransuz fizigi va matematigi Blez Paskal sharafiga qo‘ydi (Blez Paskal 1642 yili hisoblash mexanizmini ixtiro qilgan).
- Sun’iy intelekt tillari: O‘tgan asrning 90-yillarida “Sun’iy intelekt” kompyuterlari ishlab chiqarilishi rejalashtirilgandi. Bu ishni asosiy dasturlash tillarida amalga oshirish amri mahol edi, shu sababli loyihada sun’iy intelekt tillari sifatida LISP va PROLOG tillari tanlandi.
- LISP dasturlash tili (1956-1959 yillar) asoschisi Jon Makkarti bo‘lib, u sun’iy intelektning otasi hisoblanadi. Aynan u birinchi bo‘lib “sun’iy intelekt” atamasini ishlatgan.
- PROLOG tili ham 1972 yilda Fransiyada ishlab chiqildi. PROLOG tili har xil fikrlarni formal ko‘rnishda tavsiflash, mantiqni muxokama qilish, kompyuterni berilgan savollarga javob berdirishga imkoniyatli hisoblanadi.
- Dj. Makkarti va A.P. Yershov
- Rasmda: Cobol dasturida ishlovchilarni qiziqarli rasmi keltirilgan.O‘ng tomon pastki tomonida Greys Xopper turibdi
Do'stlaringiz bilan baham: |
