10-мавзу. Макроиқтисодиёт ҳАҚида умумий маълумот режа

Фоиз ставкаси самараси
Бойлик самараси
Ташқи савдо самараси

• Истеъмол сарфларидаги ўзгаришлар:

- истеъмолчилар фаровонлиги;
- истеъмолчиларнинг кутиши;
- уй хўжаликларининг қарзлари;
- солиқлар.

Ялпи талаб ҳажмига таъсири қилувчи нархга боғлиқ бўлмаган омиллар ва ялпи талаб эгри чизиғининг силжиши
2. Инвестиция харажатларининг ўзгариш сабаблари:
а) фоиз ставкаларининг ўзгариши;
б) кутилаётган даромадларнинг ўзгариши :
- тадбиркорлик муҳитининг ўзгариши;
- технологиялар;
- ортиқча ишлаб чиқариш қувватлари;
- солиқлар.
P
Q
Ялпи талабнинг ортиши
Ялпи талабнинг қисқариши
Реал ЯИМ
Нарх даражаси
4. Соф экспорт ҳажмининг ўзгариш сабаблари:
а) бошқа мамлакатларда миллий даромаднинг ўзгариши;
б) валюта курсларининг ўзгариши.
3. Давлат харидларининг ўзгариши.
Ялпи таклиф (aggregate supply, AS)

• муайян вақтда ишлаб чиқарилиб, нархларнинг муайян даражасида сотишга мўлжалланган, нафлилиги, турлари, сифати, миқдори ва ижтимоий қиймати бўйича шу даврдаги талабга жавоб берадиган барча товарлар ва хизматлар ҳажми

P
Q
AS
Нархлар даражаси ва талаб қилинган миллий маҳсулот ҳажми ўртасидаги боғлиқликни ифодаловчи чизиқ ялпи таклиф эгри чизиғи деб аталади.
P
Q
Ялпи таклифнинг қисқариши
Ялпи таклифнинг ортиши
Реал ЯИМ
Нарх даражаси

• Ресурслар нархининг ўзгариш:

- ички ресурслар нархи;
- импорт қилинаётган ресурслар нархи;
- бозордаги мавқе.

2. Самарадорликнинг ўзгариши: самарадорлик – ишлаб чиқариш ҳажмининг сарфланган ресурс миқдорига нисбати.
3. Ҳуқуқий ва институционал меъёрларнинг ўзгариш сабаблари:
а) бизнесни солиққа тортиш ва субсидиялар ажратиш;
б) иқтисодиётни давлат томонилан тартибга солиш.