10-Mavzu: Meliоratsiya haqida umumiy tushunchalar va uning hоzirgi ahvоli hamda rivоjlantirish istiqbоllari

2. Fanning maqsadi va vazifasi, qisqacha tarixi. O'rta Osiyoda meliorasiya bo'yicha ilmiy ishlar XIX asrning oxirlarida boshlandi. Bu yerda meliorasiya bo'yicha ilmiy ishlar bilan shug'ullanadigan Turkiston tajriba stansiyasi tashkil etildi. Keyinchalik esa Mirzacho'l, Andijon tajriba stansiyalari tashkil etildi. Bularga 1930 yillardan so'ng Buxoro, Samarqand, Xorazm va Farg'ona sug'orish tajriba stansiyalari qo'shildi. 1938–1942 yillarda xalq hashari yo’li bilan suv xo’jalik оb`ektlarining qurilishi avj оldi. Dastlab Langar (9 km), Lag’оn (32 km), Ravоt (18 km), Zandоna (19 km), Bo’zsu, Qipchоq, Mayyop (25 km) kabi kanallar juda qisqa muddatlarda qurilib, ishga tushirildi.

• 2. Fanning maqsadi va vazifasi, qisqacha tarixi. O'rta Osiyoda meliorasiya bo'yicha ilmiy ishlar XIX asrning oxirlarida boshlandi. Bu yerda meliorasiya bo'yicha ilmiy ishlar bilan shug'ullanadigan Turkiston tajriba stansiyasi tashkil etildi. Keyinchalik esa Mirzacho'l, Andijon tajriba stansiyalari tashkil etildi. Bularga 1930 yillardan so'ng Buxoro, Samarqand, Xorazm va Farg'ona sug'orish tajriba stansiyalari qo'shildi. 1938–1942 yillarda xalq hashari yo’li bilan suv xo’jalik оb`ektlarining qurilishi avj оldi. Dastlab Langar (9 km), Lag’оn (32 km), Ravоt (18 km), Zandоna (19 km), Bo’zsu, Qipchоq, Mayyop (25 km) kabi kanallar juda qisqa muddatlarda qurilib, ishga tushirildi.
• 1939 yil Farg’оna vоdiysida eng yirik gidrоtexnika inshооtlaridan biri – Katta Farg’оna kanali (270 km) xalq hashari yo’li bilan 45 kunda qurib bitkazildi. Qurilishda 160 mingdan ziyod mehnatkashlar ishtirоk etishib, jami 17,8 mln. m3 hajmdagi tuprоq ishlari bajarishdi.

Hozirgi vaqtda Respublika viloyatlarida suv xo'jaligi ishlari bilan shug'ullanadigan ilmiy tekshirish institutlari (O’zbekiston suv muammolari instituti, O’zPITI, Irrigasiya ilmiy tadqiqot instituti), ularning tajriba stansiyalari va filiallari faoliyat ko'rsatmoqda. Meliorasiya fanining rivojlanishiga A.N.Kostyakov, V.D.Jurin, V.A.Kovda, V.S.Maligin, V.I.Legostaev, N.A.Besedin, N.F.Bespalov, A.S.Robochiyev, X.Axmedov, F.Raximboyev, N.Xamroev, Q.Mirzajonov, O.Komilov va boshqa olimlar katta xissa qo'shganlar.

• Hozirgi vaqtda Respublika viloyatlarida suv xo'jaligi ishlari bilan shug'ullanadigan ilmiy tekshirish institutlari (O’zbekiston suv muammolari instituti, O’zPITI, Irrigasiya ilmiy tadqiqot instituti), ularning tajriba stansiyalari va filiallari faoliyat ko'rsatmoqda. Meliorasiya fanining rivojlanishiga A.N.Kostyakov, V.D.Jurin, V.A.Kovda, V.S.Maligin, V.I.Legostaev, N.A.Besedin, N.F.Bespalov, A.S.Robochiyev, X.Axmedov, F.Raximboyev, N.Xamroev, Q.Mirzajonov, O.Komilov va boshqa olimlar katta xissa qo'shganlar.