10. Sdh tarmoqlarining bazaviy topologiyalari

1.10.4. “Xalqa” topologiyasi

Xalqa topologiyasining eng ajoyib xususiyatlaridan biri tarmoq ishdan chiqganida o’z-o’zini tiklash qobiliyatidir.

Bu topologiyaning asosiy afzalligi, 1+1 turdagi himoyani oson amalga oshiradi. Bunday himoyani oson amalga oshirishning sababi sinxron mulpleksorlardagi (SMUX) “sharq-g’arb” deb nomlanadigan va qarama-qarshi yo’nalishdagi ikkita xalqa oqimini hosil qiladigan ikki juft (asosiy va zaxira) chiqish optik agregatlarning mavjudligidadir (1.13.-rasm).

1.13-rasm. TU-n trib bloklari darajasida 1+1

himoyaga ega bo’lgan Halqa

Demak, SDH tarmoqlarini loyihalashtirishda, transport tarmoqlarining tuzilishi yuqorida ko’rib chiqilgan topologiyali tarmoqlarning alohida bir elmenti sifatida tashkil qilinadi. Odatda xalqa topologiyasi yoy “nuqta-nuqta” yoki “ketma-ket liniya zanjiri” topologiyalari bilan birgalikda qo’llaniladi. Misol tariqasida 1.14-rasmda “nuqta-nuqta” va “xalqa” arxitekturasi keltirilgan. Rasmdan ko’rinib turibdiki, bu tarmoqni qurish uchun ikkita “xalqa” va “ketma-ket liniya zanjiri” topologiyalari qo’llanilgan.

1.14-rasm. Nuqta-nuqta va xalqali SDH tarmog’i.

SDH tarmoqlarining arxitekturasida eng ko’p qo’llaniladigan “Xalqa-xalqa” topologiyalardir. Bunday ulanishlarda xalqalar bir xil yoki SDH ierarxiyasining turli sathlarida bo’lishi mumkin. 1.15-rasmda STM-1 ning interfeys kartalari yordamida STM-4 sathidagi ikki xalqaning ulanishi ko’rsatilgan.

1.15-rasm. Interfeys portlari yordamidagi bir satxda (STM-4) joylashgan ikki xalqa orasidagi aloqaning sxemasi