10 xloridlarni aniqlash. Suvdagi xloridlar va ularning ko‘payish manbalari

Sulfatlarni aniqlash. Suvdagi sulfatlar miqdori va manba’lari

Tabiiy suvlardagi muhim anionlardan biri sulfat ionlari hisoblanadi. Dengiz suvlari tarkibida Cl^- ioni bilan birgalikda u asosiy anionlar qismini tashkil qiladi. Yuqori minerallashgan tabiiy suvlarda SO₄- miqdori xlor ioninikiga qaraganda pastroq bo‘ladi, nisbatan pastroq va kam minerallashgan suvlarda esa uning miqdori xlornikidan yuqori bo‘ladi.

SO₄ ioni xlor ioni (Cl-) bilan birgalikda deyarli barcha yer ustki qismi suvlarida mavjud bo‘ladi (juda kamdan-kam suvlar SO₄^-- ionini saqlamasligi mumkin). Ko‘pgina daryolar v chuchuk ko‘llar suvlaridagi SO₄^-- ionii miqdori 60 mg/l gach, kam holatlarda 100 mg/l gacha etadi.Yer osti suvlari tarkibidagi SO₄^--miqdori 60 mg/l gacha, kam holatlarda 100 mg/l gacha etadi. Yer osti suvlari tarkibidagi SO₄^-- miqdori daryo va ko‘llarnikiga qaraganda odatda yuqori bo‘ladi, lekin katta chuqurlikardagi suvlarda qaytarilish jarayoni sodir bo‘lishi tufayi yo‘qligi bilan xarakterlanadi. Gipsli jinslar ko‘p bo‘lgan joylardagi yer ustki va osti qismlari suvlarining har litridagi SO₄^-- miqdori bir necha ming mg gacha boradi. Tabiiy suvlardagi SO₄^-- miqdori suvda Ca⁺⁺ borligi bilan (kam eruvchan Ca SO₄ hosil bo‘lish hisobiga limitlanadi. CaSO₄ ning eruvchanligidan Ca⁺⁺ va SO₄^-- lar ekvivalent miqdorlarida sulfat ioni miqdori 1,5 g/l ni tashkil etishi bilinadi. Ammo boshqa ionlar ta’sirida eruvchanlik ko‘rpaytmasi (EK) dagi aktivlik koeffitsiyentining fCa⁺⁺ [Ca⁺⁺] fSO₄^{- -} [SO₄^--]=6, 10^{– 5} kamayishi hamda Ca⁺⁺ miqdori kamroq bo‘lganda minerallashgan suvlarda ko‘pincha SO₄^{- -} ko‘proq bo‘lishi kuzatiladi, okean suvida tuzlar miqdori 35g / kg va Ca⁺⁺ miqdori 0,208 g/kg atrofida bo‘lishiga qaramay, SO₄ ^{- -} miqdori 2,7 g/kg gacha etadi. 4.3-jadvalda CaSO₄ ning NaCl eritmasidagi erishi keltirilgan.