11- ma’ruza. Issiqlik quvurlari va termosifonlar

IQ materiali va issiqlik tashuvchini mos kelishi 
Issiqlik tashuvchi 
Metallar 
Al 
Cu 
Fe 
Ni 
Ti 
Azot 
Ha 
Ha 
Ha 
Ha 
- 
Metan 
Ha 
Ha 
- 
- 
- 
Ammiak 
Ha 
- 
Ha 
Ha 
- 
Metanol 
Yo‘q 
Ha 
Ha 
Ha 
- 
Suv 
Yo‘q 
Ha 
Yo‘q 
Ha 
Ha 
Kaliy 
- 
- 
- 
Ha 
Yo‘q 
Natriy 
- 
- 
- 
Ha 
Yo‘q 
Fitillarning xususiyati IQning issiqlik uzatish qobiliyatiga sezilarli ta’sir 
ko‘rsatadi. Fitillar yuqori o‘tkazuvchanlikka 
ega bo‘lishi, g‘ovaklarining 
radiusi 
kichik bo‘lishi va suyuq issiqlik tashuvchi bilan namlanishi kerak. 
Shular bilan bog‘liq holda fitilni tanlashda ko‘pgina omillar ta’sir ko‘rsatadi, 

---

6 
uning konstruksiyasini tanlash uchun umumiy tavsiya berishni imkoni yo‘q, 
masalan ning yuqori va 
ning kichik qiymatiga quyilgan talab bir-biriga 
ziddir. 
Fitillarning eng ko‘p tarqalgan konstruksiyasi 11.5-rasmda ko‘rsatilgan. 
11.5-rasm. Issiqlik quvuri fitilining turlari: 
1-to‘kilma; 2-g‘ovak organik modda; 3-ko‘p qatlamli metall xivich; 4-metal 
kigiz; 5-yopiq kapillyarlar; 6-kapillyarli o‘rnatmalar; 7-rezbali kanal;
8-to‘r-ariqcha tuzilish; 9-bo‘ylama kanallar. 
Quvur issiqlik tashuvchi bilan to‘ldirilishidan oldin quvur materiali va 
issiqlik tashuvchi zararli gazlardan tozalanadi. Gazdan tozalash asosan yuqori 
haroratli (400
℃ dan yuqori) IQlar uchun muhim bo‘lib, harorat ortishi bilan 
gazlarni ajralishi oshib boradi. IQni uzoq ishlatish uchun vakuum hosil qilish 
darajasi va payvandli birikmalarni sifatiga yuqori talab quyiladi.