11 sinf biologiya testlar to’plami mavzulashtirilgan 1500 ga yaqin test Javobli
Download 425.35 Kb.
|
2 5215212610953153013
(39-63-betlardan) 1.Nurlarning kam qismigina ozon ekranidan o’tib, yer yuziga yetib keladigan nurning tirik organizmlarga ta’siri nimaga bog’liq? A)to’lqin uzunligi va miqdoriga B)to’lqin uzunligi va yorug’likga C)tabiatiga D)yorug’lik va tabiatga 2. To’g’ri fikr berilmagan javobni toping. A)harorat sutka davomida yil fasllari bilan bog’liq holda mavsumiy hamda geografik zonallik jihatdan o’zgaruvchan omildir B)mo’tadil iqlimli mintaqalarning o’simliklari tilning uzun kunli davrlarida gullaydi. C)fototropizm o’simlik organlarining yorug’lik tomonga o’sish orqali amalga oshadigan harakatlari sanaladi D)cheklovchi omilning ta’sir kuchi har qancha o’zgartirilsa ham organizm hayot faoliyatiga ta’sir ko’rsatmaydi 3. Sutkaning yorug’ va qorong’u vaqti almashishi bilan bog’liq harakatlar ko’rinishida namoyon bo’ladigan jarayonga misol bo’ladigan organizmlarni belgilang. A)boychechak, qoqio’t, binafsha B)binafsha, namozshomgul C)qoqio’t, atirgul D) qoqio’t, lola, namozshomgul 4. Kalmar, shaqildoqning maxsus organlar yordamida sezish qobiliyatiga ega bo’lgan nur qaysi va ularga qanday imkoniyat beradi? A)infraqizil nurlar, ov qilish imkonini beradi B)ultrabinafsha nurlar, hech qanday imkon bermaydi C)ko’rinadigan nurlar, tunda harakatlanish D)bu hayvonlar hech qanday nurni sezmaydi 5. Fotoperiod qanday omil hisoblanadi? A)yorug’likni belgilovchi omil B)organizmdagi fiziologik jarayonlar va mavsumiy bioritmlar uzviyligini belgilaydi. C)Fiziologik jarayonni belgilaydi D)ekologik omil 6. Harorat katta rol o’ynaydigan jarayonlar? 1)tirik organizm yer shari bo’ylab tarqalishi; 2)ularning xulq-atvori, hatti-harakati namoyon bo’lishi ; 3)oziqlanishi; 4)yashash muhiti A)3,4,1,2 B) 1,4,3 C) 4,2 D)2,1 7.Qisqa kun o’simliklari qanday mintaqada o’sadi? A) mo’tadil, subtropik B) tropik, subtropik C) ekvotarial, mo’tadil D) mo’tadil 8. Edafik omillarga quyidagilarning qaysilari kirmaydi? A)namlik, zichlik B)mineral tarkibi C)organik moddalar miqdori D)qiyalik tikligi 9. Fototaksis qobiliyatiga ega organizmlarga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)yorug’lik sezuvchi tuzilmalarga ega; 2)erkin harakatlana olmaydi; 3)faqat fotosintez usulida oziqlanadi; 4)geteratrof oziqlanadi; 5)harakatlanish organoidlari mavjud; 6)harakat yo’nalishi ta’sir yo’nalishiga bog’liq; A)1,3,6 B)2,3,5 C)4,5,6 D)1,2,6
C)2,3,4,7 D)3,4,5,6 11. Infraqizil nuri uchun xos bo’lgan xususiyatlarni aniqlang. a)engko’pto’lqinuzunlikkaega; b)odamniko’ziilg’amaydi; c)yergayetibkeladiganquyoshnurinifoizjihatdanko’rinadigannurdanyuqorihisoblanadi; d)uningko’pyokikambo’lishiquyoshnuriniqayholatdatushishigabog’liq; e)to’lqinuzunligi 750 nmdan 100 nmgayetadi. A)a,b,c B)e,a,b,d C)e,c D)d,a,b
A)o’lim-o’lim B)o’lim-hayot C)hayot-o’lim D)hayot-hayot 13. Evribiont nima? A)chidamilik chegarasi tor bo’lgan organizmlar B) biotic va abiotik omillar yig’indisi C) chidamlilik chegarasi keng bo’lgan organizmlar D) o’zgargan muhitga moslanish 14. Yerga yetib keluvchi quyosh nurlarining 1%ini tashkil etuvchi spektrga tegishli bo’lmagan ma’lumotlarni aniqlang. a)to’lqinuzunligi 0,39 mkmbo’lishimumkin; b)yuksakbiologikfaollikkaega; c)to’lqinuzunligi 0,38 mkmbo’lishimumkin; d)ayrimhujayralarnijarohatlab, ba’zihujayralarnihosilqiladi; e)teripigmentinihosilqiladi; f)uningyetishmasligituzalmashinishibuzilishigasababbo’ladi; h)to’lqinuzunligi 0,3mkm<…<0,4mkm; i)to’lqinuzunligi 0,4mkm<…<0,3mkm A)b,c,e,f,h B)b,c,e,f,i C)b,d,h D)c,d,e,f,h 15. Biotik omillar nechta guruhga ajratiladi? A)2 ta B) 3 ta D) 4 ta D) 5 ta 16. Quyidagi qaysi omillar nisbatan o’zgarmas hisoblanadi? 1)Yerning tortish kuchi; 2)quyosh doimiyligi; 3)okean suvlarining tuz tarkibi; 4) atmosferaning xususiyatlari; 5)tuproq tarkibi; 6)harorat; 7)shamol; 8)namlik A)4,5,6,2 B)8,7,2,3 C)1,2,3,4 D)1,4,6,8
A)Yustus Fon Libix B)Sukachev C)Tensli D)Aleksandr Gumbold
C)sug’ur, latcha D)podolariy, bo’rsiq 21. Organizmning yashab qolishini optimum chegarasidan eng ko’p og’adigan ekologik omil belgilaydi.Yuqoridagi fikr haqida aysi javob to’g’ri emas? A)Ekosistemaning kelajagini oldindan aytib berish uchun eng nozik va zaif jihatini aniqlash kerak B)Bu cheklovchi qonun ta’rifi C) Libixning nomi bilan bog’liq D)maksimum qonun hisoblanadi
C)evribiontlar D)toleranlik 23. Kosmopolitlar nechtasi to’g’ri (1) va noto’g’ri(2) ko’rsatilgan? a)pashsha; b)kolibri; c)suvarak; d)koala;e)burga; f)kalamush A)1-2; 2-3 B)1-3; 2-3 C)1-2; 2-4; D)1-4; 2-2
B) populyatsiyaning biotizim sifatida mavjudligini belgilab beruvchi faqat biotic omillar yig’indisi C) tur va urug’ning biotizim sifatida mavjudligini belgilab beruvchi barcha biotik omillarnigina yig’indisi D)populyatsiyaning biotizim sifatida mavjudligini belgilab beruvchi barcha abiotik va biotik omillarning yig’indisi 25. Gnu haqidagi to’g’ri fikrni toping. A)o’tlarning yuqori qismini iste’mol qiladi B)o’tlarning eng pastki qismi bilan oziqlanadi C)o’simlik poyalarining o’rta qismi bilan oziqlanadi D)antilopa hisoblanib, butalarning yosh barglari bilan oziqlanadi 25. To’g’ri bo’lmagan fikrni toping. A)evribiontlar inglizcha eurys keng degan ma’noni anglatadi B)olmaxon va bug’u turli ekologik nishalarni egallaydi C)qoramol va kenguru bir ekolgik nishani egallaydi D)stenobiontlar yunoncha stenos tor degan ma’noni anglatadi 26. Gnu va dik-dik… A) har ikkisi bir turga masub, ozigi har xil B) har ikkisi bir sinfga mansub, oziq turi har xil C) bir sinfga mansub bo’la olmaydi, o’tlarning qaysi qismi bilan oziqlanishi bilan farq qiladi D) Bir sinfga mansub, o’tlarning qaysi qismi bilan oziqlanishi bilan farq qiladi. 27. Quyidagi fiklardan nechtasi to’g’ri emas? j)g’izol tanasining yuqori qismi gnudan tekisligi bilan farq qiladi; k)yuqori hosil olishda cheklovchi omilning ta’sir kuchini o’zgartirish kerak; d)kulrang va qora kalamush birgalikda yashasa qora kalamush populyatsiyasi kulrang kalamush populyatsiyasini siqib chiqaradi; l)dik-dik ham jirafa kabi barglar bilan oziqlanadi; m)jirafa va zebra bitta ekologik nishaga kiradi A)2 ta B) 3 ta C) 4 ta D) 1 ta 28. To’lqin uzunligi 400-750 nm bo’lgan nurlar uchun quyidagilarning nechtasi xos? m)bakteriyalarni nobud qilish xususiyatiga ega; n)kalsiy va fosfor lamshinuvida ahamiyatli; o)yerga yetib keladigan nurlarning yarmini tashkil etadi; p)anorganik moddalardan organic moddalar sintezlanishida ahamiyatga ega; q)issilik manabyi emas; r)halokatli ta’sir ko’rsataishi mumkin;s) yetib keluvchi nurlarning 5 %ga yaqin qisminini tashkil etadi; t)CO2 gazini yutilishida ahamiyatli; A)2 ta B)3 ta C)6 ta D) 5 ta 29. Yil fasllar almashinishining asosiy sababi…. A)fotoperiod o’simliklar mavjudligi B)Yer o’qining orbita tekisligiga nisbatan burchak ostida joylashganligi C)Quyoshning Yer shari atrofida aylanishi D)joylashgan mintamiz shuni taqozo etadi 30. Sorgo bu ….. A) zubturum bilan bir turga mansub B)madaniy o’simlik emas C)qayin kabi hayotiy shaklga ega D)makkajo’xori bilan bir oilaga mansub 31. Ateriumning qaysi qismi yuraksimon shaklga ega? A)guli B)bargi C)mevasi D)poyasi 32. To’qimalar va organlarda issiqlik almashinuvini tezlashtiradigan nur uchun quyidagilarning nechtasi xos emas? 1)740nm; 2)fototaksis; 3)kamayishi raxitga sabab; 4)510nm; 5)Yerga 3 % i keladi; 6)shaqildoqqa ov qilish imkonini beradi; A)1 ta B)2 ta C)4 ta D)5 ta 33.Giasint uchun xos bo’lgan xususiyatlani ajrating. v)soyasevar; z)manzarali; x)madaniy; u)bargi ildiz bo’g’zidan chiqadi; s)to’pgul hosil qilmaydi; p)yorug’sevar A)u, p B)z,s C)v,x D)v,u 34. Qisqa kun, manzarali (I) va uzun kun, madaniy (II) o’simliklarga ajrating. f)pomidor; k)kartoshka; j)no’xat; m)g’oza; n)karam; l)shoyigul; o)piyoz; p)xrizantema; q)sabzi; r)kartoshkagul A)I-k,q,f; II-p,r,m B)I-l, p,j; II-f,o,n C)I-r,p; II-n,q,o D)I-p,l,r; II-k,o,q 35. Chirildoq… A)bo’ri kabi tungi hayvon B)faoliyatini boshlash vaqti ko’rshapalak kabi C)asalari bilan bir xil oziqlanadi D)U ham tungi ham kechqurungi hayvon 36. Fotoperiodizm yorug’likning intensivligiga emas , balki …. bog’liq? A)sutkaning yorug’ va qorong’u vaqtlarining almashishi davriyligiga B)tirik organizmlardagi morfologik, fiziologik, biokimyoviy jarayonlarga C)tirik orgaznizmlarning yorug’lik ta’siriga javob reaksiyalariga D)ekvatordan qutblarga brogan sari kun uzunligi yil fasllarga qarab farqlanishiga 37. Sutka davomida yil fasllari bilan bog’liq holda mavsumiy hamda geografik zonallik jihatdan o’zgaruvchan omil ga xos belgilar nechta? n)0o C dan pastlasa suv muzlaydi; m) u tirik organizmlar tanasining 66,6%ini tashkil etadi; l)sianobakteriyalarning issiq suv havzalarida yashashi; k)kserofitlar ushbu omil kam bo’lgan muhitda o’sadi; j)fototaksis u bilan bog’liq A)1 ta B)4 ta C)3 ta D)2 ta 38. Geotermal suv manbasida harorat? oC A)24 B)40 C) -90 D)15 39. Quyidagilardan poykiloterm (a) va gomoyoterm(b) hayvonlarga ajrating. 1)skat; 2)zebra; 3)ko’lbuqa; 4)dik-dik; 5)aspid; 6)kutora; 7)gornotsoy; 8)povituxa; 9)semga; 10)assidiya A)a-10, 5; b-6,3 B)a-3,1, 6; b-2,7 C)a-5,7; b-4,2 D)a-1,9; b-4,8,7 40. Quyidagilardan fiziologik(I), morfologik(II) va biokimyoviy(III) moslanishlarni ajrating. a)o’simliklarning muzlashida himoyalovchi vosita borligi; b)urug’ning tinim davrini o’tashi; c)kaktus bargining tikonga aylanishi; d)transpiratsiya; e)sitoplazmaning ivib qolmasligi uchun o’simlikning moslanishi; f)lishayniklarda anabioz holat; g)turkiston archasining yerbag’irlab o’sishi A)I-a,e; II-g,c; III-b,f B)I-d,b; II-g,c; III-e,a C)I-g,c,f; II-b,g,c III-d,a D)I-f,b; II-c; III-d,e 41.Sovuq sharotlardagi o’simliklarning qor bilan qoplanishi nimaga sabab bo’ladi? A)sovuq olib, havo isigach qurib qolishiga B)barglari va poyasi suv bilan ta’minlanishiga C)sovuq ta’siridan himoyalanishiga D)sovuq ta’sirini kuchayishiga 42. Kovul… A)efimer B)gomoyoterm C)bargi buralgan D)bo’yi past 43. Quyidagilar orasida moslanishiga ko’ra “ortiqchasi”ni tanlang. A)yumronqoziq B)tipratikan C)ko’rshapalak D) pingvin
C)glikolipid D)glukoza 44. U nimaki, askarida uchun gidrostatik skelet sanaladi? A)suv B)kutikula C)solishtirma issiqlik D)muvozanat 45. Sporalar unib chiqishi uchun o’ta zarur bo’lgan omilga xos ma’lumotlar nechta? n)nasos o’simliklar uchrashi; m)molodilodagi qalin barglar; s)qurg’oqchilikda yozgi uyquga ketishi; p)qushlarning mgratsiyasi; t)kungaboqarning quyosh tomonga qarab burilishi; r)yaylov o’simliklarining yostiq hosil qilishi; j)qushlarning issiqqonli bo’lishi; f)kitda teriosti yog’ bo’lishi A)3 ta B) 2 ta C)4 ta D)6ta 46. Agama va agava bular… A)sukkelentlar B)suvsiz muhitga chidamli C)bularni umumlashtiruvchi belgisi yo’q D)bir ekologik nisha 47. Edafik omillarni ajrating. a) strukturasi; b)mollyuskaladagi chig’anoq bo’lishi; c)universal eritma bo’lishi; d)kimyoviy tarkibi; e)organzimlar tanasining 2/3 qismini egallashi;f)hashorotlarda glitserin bo’lishi; g)suv rejimi; h)havo me’yori; A)b,c,e B)f,e,g C)h,a,f D)d,a,h 48. Quyidagilar orasidan efemeroidlarni ajrating. 1)gulsafsar; 2)qirqquloq; 3)achambiti; 4)lola; 5)yantoq; 6)g’umay; 7)kartoshka; 8)baliqko’z; 9)machin; 10)topinambur A) 3,6,7,8 B)1,2,3,4 C)2,4,7,10 D)8,9,10,2 49. Sahro kalamushida suv tanqisligiga qanday moslanish bor? A)suvni zahiralash B) suv buglanishini kamaytirish C)suv yo’qotilishiga fiziologik chidamlilik D) A va B 50. Lemur… A)suv tanqis davrda uyqu holatga o’tadi B)tungi hayot tarziga o’tadi C)yer osti suvlariga yo’l ochadi D)yog’ shaklida zahiralaydi 51. Quyidagi o’simliklarning qaysilarida barg og’izchalarining tunda ochilib va kunduzi yopilishi kuzatiladi? A)shuvoq B)sutlama C) saksovul D)juzg’un 52. Quyidagilardan qaysi biri to’g’ri fikrni inkor etadi? A)qarag’ayda bargi og’izchalari chuqur joylashgan, mumsimon kutikula bilan qoplangan B)sahro baqasida nafas teshiklarini klapanlar bilan yopilish moslanishi bor C)yomg’ir chuvalchangi suv tanqisligida uxlaydi D)suv tanqisligida archada barglarning so’linqirab turishi kuzatiladi 53.yunoncha “xerox” … , “phyton” … A)quruq, o’simlik B)qattiq, o’simlik C)sersuv, yashil D)nam, o’simlik 54. To’g’ri bo’lmagan (I) va bo’lgan (II) fikrlar sonini toping. a) tolerant so’zi lotin tilidan olingan; b)pessimum zona bu noqulay hayot zonasi emas; c)uy pashshasi uchun pessimum zona 3oC; d)tuproqning mineral tarkibi hayvonlar uchun ahamiyatli; e) stenos so’zi tor degan ma’noni anglatib lotinchadan olingan; f)koala evkalipt daraxtida yashaydi va uning mevasi bilan oziqlanadi. A)I -2; II-4 B)I-3; II-3 C)I-5; II-1 D)I-4; II-2
B)yashash joyi C)biotizim D)ekologiya 57. Bir biotsenozda hech qachon 2 ta tur …. A)uchramaydi B)ekologik nishani egallamaydi C)yashamaydi D)ko’paymaydi 58. To’g’ri fikrni toping. A)yapon saforasi yorug’sevar o’t B)tungi sutemizuvchilardan boyqush qorong’uda bemalol harakat qiladi. C)to’lqin uzunligi 470nm bo’lgan nurlar 50%ni tashkil etadi D)fotoperiod bu kun qisqarishi bo’lib, u organizmlar migratsiyasi bilan belgilanadi 59. Gullashi kun uzunligiga bog’liq bo’lmagan o’simliklar qatorini toping. A) kartoshka, rediska B)xrizantema, qalampir C) no’xat, qoqio’t D)lipa, qulupnoy 60. Noqulay sharoitda hayotiy jarayonlarini vaqtinchalik to’xtata oladigan o’simliklar? A)funariya, parmeliya B)kovul, palma C)monster, giasint D)agava, molodilo 61. Moslanish turiga ko’ra kserofitlar nechta guruhga ajratiladi? A) 2ta B) 3ta C) 4ta D)ajratilmaydi 62. Quyidagilardan to’g’ri bo’lmaganini ajrating. 1)hasharotlarda suvsizlikka moslanish ayirish mahsulotlarining maksimal suvsizlanishi; 2)efemerlar noqulay davrni urug’ holatda o’tkazadi; 3)kana suv tanqis bo’lsa uxlaydi; 4)tipratikan suv tanqis bo’lgan tungi hayot tarziga o’tadi; 5)kalamushda tuya kabi yog’ zahirasi bor A) 5 B) 1 C) 3 D) to’g’ri javob yo’q 63. Nima uchun siydik kislotani organizmdan chiqarib yuboris huchun suv deyarli talab qilinmaydi. A) zaharli B)suvda yomon eriydi C) so’ngi mahsulot D)suvda yaxshi eriydi 64. Etologik moslanish jihatidan uzoq joylarga migratsiya qiladigan hayvonlarga xos bo’lmagan ma’lumotni toping. A)asosan o’tlar bilan oziqlanadi B) oldingi va orqa oyoqlar son nisbati 1:1 C) tana massasining ancha qismini yo’qotganda uv mavjud bo’lsa darrov tiklayoladi D)faol harakatlanishi orqali o’zlari uchun qulay yashash joyini tanlaydilar 65. O’simliklarning o’sishi, gullashi, meva tugishi, xazonrezgilik, tinim davriga o’tish kabi muhim biologic jarayonlarni boshqaruvchi omil? A)fotonastiya B)fotoperiod C)fototropizm D)fotosintez
A)fotonastiya B)fotoperiod C)fototropizm D)fototaksis
h)o’t-poyalarningo’rtaqismibilanoziqlanadi; j)tuyoqli ; k)uzoqjoylargamigratsiyaqiladi; l)ikkinchinomisayg’oq; s)tanahajmijihatidangnudankichik; t)qorinqismioq, ustkiqismiesasariqrangdabo’ladi; v)sutemizuvchiz)o’tlarningpastkiqismibilanoziqlanadi; A) h,l,j,v B)j,k,l,v C)t,s,l D)j,s,z
B) giatsint bilan bir sinfga mansub C)manzarali D)shakarqamish bilan bir oila bo’la olmaydi
C) umumlashtiruvchibelgisiyo’qD) ikkisihamekologiyagata’sirko’rsatadi 76. Kun uzunligining o’zgarishi nimaga sabab bo’ladi? A)haroratning o’zgarishiga B)hayvon va o’simliklar uchun signal C)o’simliklarda tinim davri boshlanishiga D)tirik organizmlarning ko’payish davri kelganiga 77. Quyosh doimiysi nechchiga teng? A)1380W/m3B)1380W/m2 C)1380W/km2 D)1380W/km3 78. Quyidagilardan qaysi birida suv tanqisligida ayirish mahsulotlari maksimal suvsizlanadi? 1)ari; 2)qo’ngiz; 3)falanga; 4)qoraqurt; 5)biy; 6)suvarak; 7)zahkash; 8)kana; 9)iskaptopar; 10)termit A)2,3,10 B) 6,7,8 C)9,6,10 D) 1,2,3 79. Pixta… A)qalin mumsimon kutikuklaga ega B)ignabargli C)barg og’izchalari chuqur joylashgan D)barchasi xos 80. Palma… A)barglari buralgan B)barglari qirqilgan C)bo’yi past D)tikonli
A)Teri pigmenti-melanin, askorbinka B)Xlorofil va ko’z sho’x pardasi pigmenti C)Teri pigmenti melanin, ko’z to’r pardasi pigmenti va D vitamin D) B va C javoblar 83. O’simliklarning ekologik guruhlari ichida nisbatan keng tarqalgan guruh vakillari uchun xos bo’lgan ma’lumotni toping? A)asosan mo’tadil zonada uchraydi B)Asosan adir va o’tloq o’simliklari kiradi C)barglarida barg og’izchalari, ildizida tukchalari bor D)barchasi 84. Aerenximiya… 1)yunoncha so’z; 2)lotincha so’z; 3)havo degan ma’no beradi; 4)nam degan ma’noni beradi; 5)botqoq gigrofitlarida uchraydi; 6)ildiz va poyada bo’ladi; 7)faqat bargida bo’ladi; 8)mezofitlarda bo’ladi; 9)og’izchalari doim ochiq o’simliklar uchun xos; 10)transpiratsiya kuchsiz bo’lgan o’simliklar uchun xos. A)1,4,7 B)5,7,9 C)4,8,10 D)6,9,3 85. Quyidagi qaysi o’simliklarning barg og’izchalari tunda ochilib, kunduzi yopiladi? A)agava, molodilo B)sutlama,kakatus C)aloe D)barchasi 86. Tirik organizm uchun haroratning chidamlilik chegarasi qanday belgilanadi? A)oqsillar denaturatsiyasi B)oqsillar tiklanishi C)fermentlar faolligi D)lipidlar erib ketishi 87. Qayin va tol … A)sovuq iqlim sharoitida bir xil o’zgarishda uchraydi. B)odatda har ikkisi ham bir sinf vakili C) har ikkisi barglarida mumsimon kutikula bor? D)efemerlarga mansub 88. …. organizmlardagi fiziologik jarayonlar va mavsumiy bioritmlar uzviyligini belgilovchi omil sanaladi. A)infraqizil nurlar B)kun uzunligi C)harorat D)suv
C) organizmning yashab qolish nimaksimal chegarasidan eng kam og’adigan ekologik omil belgilaydi D) ekosistemaning yashab qolishini minimal chegarasidan eng kam og’adigan ekologik omil belgilaydi
A)1,2,3 B)4,7,5 C)5,6,7 D)7,1,2 93. O’rmonlarning quyi yaruslari uchun xos o’simliklarni ajrating. s)shumtol; d)shakarqamish;t)plaun; f)lipa; j)binafsha; k)suvo’tlar; n)qarag’ay; m)safora; z)yo’sin; v)nastarin A)t,k,z B)s,f,j C)m,n,d D)v,f,m 94. Uzun kun o’simliklari ichidan ortiqchasini toping. A)kartoshka B)sabzi C)sholg’om D)baqlajon 95. Ranglarni ajratish bo’yicha ortiqchasini toping. A)gorilla B)kakadu C)kolibri D)manta 96. Toshbaqa va kana uchun umumiy xususiyat? A)yashash muhiti B)umumlashtirish to’g’ri emas C)dushmani D)moslanishi 97. Suv tanqisligida qaysilar suv shimilishini kuchaytiradi? A)sahro baqasi B)alp o’simliklar C)termitlar D)tuya
B)tog’, g’or, o’rmon C)okean tubi, g’or, tog’ D)o’rmon, tuproq, g’or
C)qurg’oqchilik paytida migratsiya qilishi D)qushlar tanasi pat bilan qoplanishi 100. Quyidagilardan qaysi biri to’g’r ifikrlarni inkor etadi? j)archa va qarag’ay barglari turlicha shaklda moslashgan; k)efemerlarga qoqio’tni kirgizish mumkin; n)timsohlar va pingvinlarning o’xshash jihati yashash muhiti; s)suvni zahiralash sahro baqasida bo’ladi; t)kanada ham sahro baqasiga o’xshash moslanish mavjud; v)gnu natilopasi dik-dik antiopasiga nisbtatan past bo’yli; x)anturiumning barglari poyasining pastki qismida mayda, yuqori qismida yirik bo’ladi A)j, k B) n, s C) k, v D)t, x 63-betdan 1. To’g’ri ma’lumotlarni aniqlang. 1) dengizdagi minimal harorat chuchuk suvdagi minimal haroratdan yuqori hisoblanadi, 2) organizmlar uchun o’rtacha haroart 0 dan 50 C oralig’ida bo’ladi, 3) geothermal buloqlarda maxsimal haororat +70 ga teng, 4) dengiz va chuchuk suvdagi maxsimal harorat teng bo’lishi mumkin, 5) cho‘l o‘simliklarining urug‘lari, qizib yotgan tuproqqa bardoshlidir, 6 )tulenlarning hayotiy faoliyati 0°C dan +2°C da kechadi A) 2,4,6 B) 1,5,2 C) 4,3,5 D) 1,2,3 2. Gidrastatik skelet uchrovchi organizmlarda ilk bor paydo bo’lgan organlarni toping. A) qizilo’ngach,yurak,oshqozon B) ichak,qizilo’ngach,o’pka C) oshqazon,ichak differinsiallanishi,anal teshigi D) birlamchi tana bo’shlig’i,jigar
A) a-praterazoy, b- praterazoy, c- praterazoy B) a- praterazoy, b- praterazoy, c-paleazoy C) a- praterazoy, b-arxey, c-paleazoy D) a-paleazoy, b- praterazoy, c-paleazoy
A) moddaning organizm bo‘ylab harakatlanishida ishtirok etadi B) Solishtirma issiqlik sig‘imi, issiqlik o‘tkazuvchanligi yuqori C) to‘qimalarning qizib ketishining oldini oladi D) B,C
A) a-o‘z to‘qimalari va organlarida suvni zaxirada saqlashb-epidermis to‘qimasi qalin mum qavat yoki mayda tuklar bilan qoplangan bo‘ladi B) a-Barglardagi barg og‘izchalari kam va kunduzi yopiq bo‘ladib-suvni zaxirada saqlab turolmaydi C) a-sitoplazmasi yuqori yopishqoqlikka ega bo‘lgani uchun suvni ushlab tura oladib-Agava, aloe, molodilo misol bo’la oladi D) a-«nasos o‘simliklar», b-suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud
1) Sutlama, 2) Agava 3) yantoq, 4) Molodilo, 5) shuvoq, 6) kaktuslar A) 4 B) 3 C) 5 D) 2 7. Poya sukkulentlar (a) va barg sukkulentlar (b) mos ravishta juftlang. 1) Agava, 2) shuvoq, 3) kaktuslar 4) aloy, 5) molodilo, 6) yantoq, 7) sutlamalar A) a-1,2,3 b-4,5,7 B) a-3,7 b-1,5 C) b-3,4 a-1,5,7 D) a-3,5 b-4,7 8. Etologik moslanishlar (a) va Suv tanqis davrni anabioz holatida o‘tkazish (b) uchun hos javoblarni toping. A) a- antilopalar, sayg‘oqlar, b- Tana massasining ancha qismini yo‘qotish va suv mavjudligida uni tez tiklash B) a- Tungi hayot tarziga o‘tish- Toshbaqa , b- Efemeroidlar C) a- Suv tanqis davrni uyqu holatida o‘tkazish- kana, b- Noqulay davrni urug‘ holatida o‘tkazish- Efemerlar D) B va C
1) Sutlama, 2) Agava 3) yantoq, 4) Molodilo, 5) shuvoq, 6) kaktuslar A) 2,5 B) 1,5 C) 1 D) 2
A) Janubiy yarimsharda tog‘ning shimolga qaragan qiyaligiga ko‘proq quyosh nuri tushadi B) Janubiy yarimsharda tog‘ning janubga qaragan qiyaligiga kamroq quyosh nuri tushadi C) Shimoliy yarimsharda tog‘ning janubga qaragan qiyaligiga ko‘proq quyosh nuri tushadi D)A,B,C
A) birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu munosabatdan foyda oladi B) birgalikda yashash har ikkala organizmga ham foyda keltiradi C) ikkinchisi hech qanday naf ko‘rmaydi D) A,C
A) a- birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu munosabatdan foyda oladi, ikkinchisi hech qanday naf yoki zarar ko‘rmaydi b- birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu munosabatdan zarar ko‘rsa, ikkinchisi hech qanday foyda yoki zarar ko‘rmaydi B) a- birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu munosabatdan foyda oladi, ikkinchisi hech qanday naf yoki zarar ko‘rmaydi b- birgalikda yashaydigan organizmlarning har ikkisi ushbu munosabatdan zarar ko‘radi C) a- birgalikda yashaydigan organizmlar bir-biriga hech qanday ta’sir ko‘rsatmaydi b- birgalikda yashaydigan organizmlardan biri ushbu munosabatdan foyda olsa, ikkinchisi zarar ko‘radi D) a- Zararli-neytral munosabatlar – birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu munosabatdan zarar ko‘rsa, ikkinchisi hech qanday foyda yoki zarar ko‘rmaydi b- O‘zaro zararli munosabatlar – birgalikda yashaydigan organizmlarning har ikkisi ushbu munosabatdan zarar ko‘radi
A) Parazitizm, Kammensalizm,Kankurensiya, Amensalizm B) Yirtqichlilik, Kammensalizm,Kankurensiya, Protokooperatsiya C) Parazitizm,Protokooperatsiya,Kankurensiya, Kammensalizm D) Yirtqichlilik, Kammensalizm,Kankurensiya, Hamtavoqlik
A) Barglarning qalin mumsimon kutikula bilan qoplanishi B)Barg og‘izchalarining tunda ochilib va kunduzi yopilishi C) Barglarning tangasimon, ignasimon yoki tikan shaklida bo‘lishi barg yuzasining kichrayishiga olib keladi D) Barg og‘izchalarining chuqur joylashuvi
A) «xerox» «phyton» B) «scleros» «phyton» C) «mesos» «phyton» D) «aeg» «phyton»
1) harorat, 2) namlik, 3) tuproq, 4) iqlim A) a-2 b-1 B) a-2 b-1 C) a-1 b-4 D) a-1 b-3 17. Quruqlikdagi eng minimal va mahsimal harorat farqi (a) va suvdagi eng minimal va mahsimal harorat farqi A) a-15 b-30 B) a-10 b-35 C) a-20 b-30 D) a-15 b-20
A) Batsidiya B) Parmeliya C) Kladoniya D) Usneya
A) biokimyoviy, fiziologik, morfologik, B) biokimyoviy, fiziologik, morfologik, etologik C) genetik, fiziologik, morfologik, D) biokimyoviy, immunalagik, morfologik,
1) Yuqori haroratda poykiloterm va gomoyoterm hayvonlarda tana yuzasidan suv bug‘lanishi hisobiga issiqlikning ajralishi kuchayadi, 2) Muhitning past haroratida hayvonlar poykiloterm va gomoyoterm organizmida ichki muhitini hosil qiluvchi suyuqliklar tarkibida suvning muzlashiga to‘sqinlik qiluvchi moddalar to‘planadi, 3) Dasht agamasi qizib yotgan qumdan o‘zini himoya qilish maqsadida butalarning shoxiga chiqib oladi, 4) sudralib yuruvchilar tanasi – tangachalar, qushlarning tanasi pat bilan qoplanganligi fiziologik moslanishga misol bo’ladi, 5) glikoproteinlar va glitsirinlar miqdori sovuq haroratda ko’payadi A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
1) chivin, 2) to‘shak qandalasini 3) burga , 4) kana, 5) bit, 6) g‘o‘za gommozi A) 4 B) 3 C) 5 D) 6
1) bir populatsiya individlari boshqa populatsiya individlari uchun oziq vazifasini o‘taydi, 2) birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu munosabatdan foyda oladi, ikkinchisi hech qanday naf yoki zarar ko‘rmaydi, 3) bir turning faoliyati ikkinchi turga salbiy ta’sir ko‘rsatadi, 4) Asalarilar gulli o‘simliklardan o‘ziga oziq (chang, nektar) olish davomida o‘simliklarni changlantiradi, 5) Mog‘or zamburug‘lari tashqi muhitga antibiotiklar ishlab chiqarib, bakteriyalarning o‘sishini va ko‘payishini to‘xtatib qo‘yadi A) 1,5 B) 2,4 C) 3,5 D) 2,3 23. Hayvonlardagi suv tanqisligiga moslanishlar ko’rsatilmagan javobni toping. 1) termitlarni yerosti suvigacha yo’l ochishi; 2) gambuziya tuxumining suvda urug’lanishi; 3) tog’g’ozlari barmoqlarining orasida parda bo’lishi; 4) gekkonlarni kunduzi devor yorig’iga yashirinib yotishi; 5) dengiz masxarabozining o’simliklarga o’xshashligi; 6) kvaksha itbalig’ining rivojlanishi; 7) hasharotlarda nafas teshiklarining klapanlar bilan bekilishi; 8) tuya urkachida yog’ to’planishi; 9) manta tanasining suyri shaklda bo’lishi. A) 1, 4, 9 B) 2, 4, 5, 8 C) 2, 3, 5, 9 D) 1, 7, 8
1) machin mevasining suv yuqtirmaydigan qobiqqa ega bo’lishi; 2) alp o’simliklarida bargning so’liganligi; 3) qorabaroqning sho’rlangan tuproqda o’sishi; 4) sershox qirqbo’g’im sporofilining boshoqda halqa hosil qiiib joylashganligi; 5) plaunlarda suvni ko’p yo’qotganda ham hayot faoliyatini saqlanishi; 6) otquloqda barg sathining katta bo’lishi; 7) zuhrasoch anteridiysida ko’p xivchinli spermatozoidni yetilishi; 8) sigirquyruqda bargning qalin tuklar bilan qoplanganligi; 9) yaltirboshda vegetatsiya davrining qisqa bo’lishi. A) 2, 5, 8, 9 В) 1, 3, 8, 9 С) 1, 4, 6, 7 D) 2, 3, 5, 6 25. Quyida berilgan moslanishlarning qaysilari suv bug’lanish kamaytiruvchi omil hisoblanadi? 1) transpiratsiyaning va ter ajralishining kamayishi; 2) keng yuzali ildiz sistemasining mavjudligi; 3) nafas teshiklarning klapanlar bilan bekilish 4) barglarning so’liganligi; 5) pillaga o’ralib uyquga ketish; 6) barglarning tikanga aylanishi; 7) barg yuzasining kengayishi. A) 2, 3, 5, 6 В) 1, 4, 5, 7 С) 1, 3, 4, 6 D) 1, 2, 5, 7 26. (+ +) hos javobni toping. A) har ikki populatsiya uchun o‘zaro manfaatli va faqat majburiy munosabat turi B) gorchak baliq ikki pallali molluskaning mantiya bo‘shlig‘iga tuxum qo‘yishi C) O‘zaro foydali munosabat – birgalikda majburiy yashash har ikkala organizmga ham foyda keltiradi D)ikki populatsiya uchun o‘zaro manfaatli majburiy va majburiy bo’lmagan munosabat turi
1) birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu munosabatdan foyda oladi, ikkinchisi hech qanday naf yoki zarar ko‘rmaydi, 2) birgalikda yashaydigan organizmlarning har ikkisi ushbu munosabatdan zarar ko‘radi, 3) sinoykiya misol bo’ladi, 4) bir hududda ko‘plab turlarning yashashiga imkon beradi, 5) Bir tur boshqa turning oziq qoldiqlari bilan oziqlanishi misol bo’ladi A) faqat 2 noto’g’ri B) 3,5 C) 1,4,5 D) 3,4
A) Yopishqoq baliq esa maxsus so‘rg‘ichlari bilan akulalar terisiga yopishib olishi (0-) B) erkak sutemizuvchilar ko‘payish davrida oila qurish imkoniyati uchun bir-biri bilan olishishi sinekologiya o’rganadi C) Tur ichida raqobatni rus biologi G. F. Gauze (1932) tomonidan yaxshi o‘rganilgan D)yorug‘sevar o‘t o‘simliklar baland daraxtlar soyasida o‘sganda yorug‘lik yetishmasligi tufayli rivojlanishdan orqada qoladi (0-) 29.Quyidagi rasmga xos javobni toping qiyalik ekspozitsiyasi A) bu qiyalik janubiy yarimsharda joylashmagan B) harorat pasaygan sari nurlanish ortib boradi C) bosim ortgan sari harorat ortadi D) barchasi to’g’ri
A) a-8 b-16 c-27,5 B) a-6 b-19 c-26,5 C) a-9 b-18 c-25,5 D) a-5 b-6 b-26
A) kaktus, sutlama B) shuvoq, agava C) saksovul, shuvoq D) molodilo,yantoq
1) Terlash kamayishi, 2) gomoyaterm, 3) Ayirish mahsulotlarining maksimal darajada suvsizlanishi 4) Yerosti suvlariga yo‘l ochish, 5) kunning salqin vaqtlarida isinish uchun tana holatini o‘zgartirib quyoshga tutadilar, 6) migratsiya, 7) glikoproteinlar toplanadi, A) 4,5,6 B) 6,2,5 C) 1,3,4 D) 3,6,7 33.Efemeriodlarga hos to’g’ri javobni toping. A) efemeroidlarning yer ustki qismi bir yillik B) Suv yo‘qotishga fiziologik chidamlilik hos C) shakli o’zgargan novdaga ega D) A va C
A) Kemiruvchilar,yirtqichlar B) Hashorotxo’r,primat C) kemiruvchilar,oz tishlilar D) to’g’ri javob yo’q
A)qisqa hayot sikliga ega o’simliklar efemer va efemeriodlar hisoblanadi B) Boychechak efemer o’simlik hisoblanadi C) lishayniklar faqat haddan tashqari sovuqda anabioz holatga o’tadi D) A,B
1 ) qisqa hayot sikliga ega bo’lishi, 2) barglarning tikanlarga aylanganligi, 3) mum bilan qoplanganligi, 4) transpiratsiya, 5) ayrim moddalarning (organik kislota, tuz) konsentratsiyasi ortishi, 6) termoregulatsiya, 7) uzoq muddat anabioz holatiga o‘tishi A) 1,2,3 B) 1,4,7 C) 2,4,3 D) 5,4,2
1) qisqa hayot sikliga ega bo’lishi, 2) barglarning tikanlarga aylanganligi, 3) mum bilan qoplanganligi, 4) transpiratsiya, 5) ayrim moddalarning (organik kislota, tuz) konsentratsiyasi ortishi, 6) termoregulatsiya, 7) uzoq muddat anabioz holatiga o‘tishi A) 1,2,3 B) 1,4,7 C) 2,4,3 D) 5,4,2
1) barglarning buralgan bo‘lishi-shovul, 2) barglarning qirqilgan bo‘lishi –palma, 3) mayda qipiqsimon shaklda bo‘lishi-archa, 4) qisqa hayot sikliga ega bo’lishi, 5) o‘t o‘simliklar yostiqsimon shaklda adir o‘simliklari, 6) bo‘yi past bo‘lishi-qarag’ay, 7) Barglarning rangi, A) 3,7,2B) 5,6,7 C) 1,7,2 D) 4,5,6
1) Ular tana haroratini doimiy holatda saqlay olmaydi, 2) yunoncha o’xshash degan ma’noni bildiradi, 3) lotincha «poykilos» – o‘zgaruvchan, 4) ayrimlarining hayot faoliyati 0 dan +2 da kechadi, 5) tana haroratini tashqi muhit haroratiga bog‘liq bo‘lmagan organizmlar, 6) harorat oshsa o‘sish, rivojlanishi ortadi A) a-1,4,3 b-2,4,5 B) a-6,4 b-2,4 C) a-2,5 b-1,6 D) a-1,5 b-4,2,6 40. Paykolaterm organizmlarga hos bo’lgan javoblarni toping. 1) dafragmali, 2) tangachalilar misol bo’ladi, 3) kunduzgi yirtqichlar misol bo’ladi, 4) mangust kiradi, 5) harorat oshsa o‘sish, rivojlanishi ortadi, 6) Haroratning pasayishi organizmlarda moddalar almashinuvining sustlashadi, 7) lotincha «poykilos» – o‘zgaruvchan, 8) ayrimlarining hayot faoliyati 0 dan +2 da kechadi, A) 8,6,2 B) 2,4,8 C) 1,2,4 D) 7,6,2
1) faqat bir dunyo vakillari uchun hos, 2) migratsiya qilishi, 3) sutemizuvchilarning tanasi qalin jun bilan qoplanganligi misol bo‘ladi, 4) Tana harorati doimiyligini saqlashda teri osti yog‘ qatlami misol bo’ladi, 5) fe’l-atvor, xatti-harakatlar bilan bog‘liq moslanishlar, 6) qishda uyquga ketishi 7) Cho‘l agamasi qizib yotgan qumdan o‘zini himoya qilish maqsadida butalarning shoxiga chiqib olishi misol bo’ladi A) 3,4,6 B) 5,7,4 C) 1,2,4 D) 1,7,2
A) suv B) tuproq D) havo C) umumiylik yo’q 43. Kserafitlar uchun hos bo’lgan javobni toping. 1) uzoq vaqt namlik yetishmasligiga chidamli o‘simliklar, 2) suvni zaxiralash kabi moslanishlar mavjud, 3) namlik kamaygan holda tez so‘lib qoladi, 4) transpiratsiya kuchli bo‘ladi, 5) baland tog‘ o‘simliklari kiradi, 6) suv so‘rilishining kuchayishi, 7) boshqa ekologik guruhlariga nisbatan keng tarqalgan, 8) qisqa muddat namlik yetishmovchiligiga chiday oladi A) 2,3,8 B) 4,1,5 C) 6,1,5 D) B,C
1) uzoq vaqt namlik yetishmasligiga chidamli o‘simliklar, 2) suvni zaxiralash kabi moslanishlar mavjud, 3) mo‘tadil zonadagi deyarli barcha madaniy o‘simliklar, 4) transpiratsiya kuchli bo‘ladi, 5) baland tog‘ o‘simliklari kiradi, 6) suv so‘rilishining kuchayishi, 7) boshqa ekologik guruhlariga nisbatan keng tarqalgan, 8) qisqa muddat namlik yetishmovchiligiga chiday oladi, 9) O‘simlik tanasidagi namlik miqdoriga qarab og‘izchalar ochilishi yoki yopilishi mumkin A) 2,3,8 B) 4,1,5 C) 6,1,5 D) 9,8,3 45. O’simliklarning haroratga morfologik moslanishi noto’g’ri ko’rsatilhan javobni toping. 1) barglarning buralgan bo‘lishi-shovul, 2) barglarning qirqilgan bo‘lishi - palma, 3) mayda qipiqsimon shaklda bo‘lishi-archa, 4) qisqa hayot sikliga ega bo’lishi, 5) o‘t o‘simliklar yostiqsimon shaklda adir o‘simliklari, 6) bo‘yi past bo‘lishi-qarag’ay, 7) Barglarning rangi, A) 3,7,2B) 5,6,7 C) 1,6,5 D) 4,5,6
1) Fotosintez jarayoni yashil poyalarda amalga oshadi, 2) suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud, 3) sitoplazmasi yuqori yopishqoqlikka ega, 4) barg og‘izchalari kam va kunduzi yopiq bo‘ladi, 5) sutlamalar misol bo’ladi, 6) saksovul misol bo’ladi, 7) barg og‘izchalarining chuqur joylashgan, 8) poyasida suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud A) 1,4,2 B) 3,6,7 C) 3,6,4 D) 2,8,7
1) Fotosintez jarayoni yashil poyalarda amalga oshadi, 2) suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud, 3) sitoplazmasi yuqori yopishqoqlikka ega, 4) barg og‘izchalari kam va kunduzi yopiq bo‘ladi, 5) sutlamalar misol bo’ladi, 6) saksovul misol bo’ladi, 7) barg og‘izchalarining chuqur joylashgan, 8) poyasida suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud A) 1,4,2 B) 3,6,7 C) 3,6,4 D) 2,8,7
1) Fotosintez jarayoni yashil poyalarda amalga oshadi, 2) suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud, 3) sitoplazmasi yuqori yopishqoqlikka ega, 4) barg og‘izchalari kam va kunduzi yopiq bo‘ladi, 5) sutlamalar misol bo’ladi, 6) saksovul misol bo’ladi, 7) barg og‘izchalarining chuqur joylashgan, 8) poyasida suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud A) 1,4,2 B) 3,6,7 C) 3,6,4 D) 2,8,7
1) sholi, shakarqamish misol bo’ladi, 2) poyalarida aerenximiya mavjud, 3) ildiz tizimi kuchsiz, ildiz tukchalari rivojlanmagan, 4) boshqa ekologik guruhlariga nisbatan keng tarqalgan, 5) og‘izchalar doim ochiq bo‘ladi, 6) transpiratsiya kuchli bo‘ladi A) 1,2,3,4 B) barcha javoblar to’g’ri C) faqat 4 xato D) 5,6,2 50. Noto’g’ri javobni toping. A) O’txo’r hayvonlarning oziq aloqalari «yirtqich – o‘lja» munosabatiga juda o‘xshash B) kana va bit doimiy parazitlar hisoblanadi C) Amensalizm-bu munosabatda bir turning faoliyati ikkinchi turga salbiy ta’sir ko‘rsatadi D) populyatsiyalar aro raqobat rus biologi G. F. Gauze (1932) tomonidan yaxshi o‘rganilgan
1) gorchak baliq ikki pallali molluskaning mantiya bo‘shlig‘iga tuxum qo‘yishi, 2) birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu munosabatdan foyda oladi, 3) tasqara esa sherning ovqat qoldiqlari bilan oziqlanadi, 4) (++), 5) Xivchinlilar va termitlar munosabati, 6) (+0), 7) yopishqoq baliqning orqa suzgichi so‘rg‘ichlarga aylangan bo‘lib, baliq ular yordamida akula tanasiga yopishib oladi, 8) aktiniya «zohid» , 9) asalarilarni o’simlilarni changlatishi A) 8,4,9 B) 2,3,6 C) 1,2,3 D) 4,9,5
1) gorchak baliq ikki pallali molluskaning mantiya bo‘shlig‘iga tuxum qo‘yishi, 2) birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu munosabatdan foyda oladi, 3) tasqara esa sherning ovqat qoldiqlari bilan oziqlanadi, 4) (++), 5) Xivchinlilar va termitlar munosabati, 6) (+0), 7) yopishqoq baliqning orqa suzgichi so‘rg‘ichlarga aylangan bo‘lib, baliq ular yordamida akula tanasiga yopishib oladi, 8) aktiniya «zohid» , 9) asalarilarni o’simlilarni changlatishi A) 8,4,9 B) 2,3,6 C) 1,3,6 D) 4,9,5
1) paykoloterm, 2) nerv sistemasiga, 3) Lamark fikricha tashqi muhit ta’sirida bevosita o’zgaradi, 4) (+-) munasabatga ega, 5) Devon davrida kelib chiqqan, 6) ikki pallali molluskaning mantiya bo‘shlig‘iga tuxum qo‘yadi, A) 2,4,5 B) 1,3 C) 6,4,2 D) 1,24
1) har xil turlar orasida kuzatiladi, 2) (- -) munosabat shakli, 3) bir tur doirasida kuzatiladi, 4) balxash olabug‘a balig‘i o’z tuxumlarini yeb qo’yishi, 5) qoraqurtning urg‘ochilari urug‘langandan so‘ng erkaklarini yeb qo‘yishi, 6) (+ -) o’zaro munosabat shakli A) 3,4,5 B) 3,5,6 C) 4,5,6 D) 2,3,5 55. Suv yo‘qotishga fiziologik chidamlilikka xos bo’lgan javobni toping. A) Noqulay davrni ildizpoya va tuganak, piyozbosh ko‘rinishida o‘tkazish B)Tana massasining ancha qismini yo‘qotish va suv mavjudligida uni tez tiklash C) Ayirish mahsulotlarining maksimal darajada suvsizlanishi D) Suv tanqis davrni uyqu holatida o‘tkazish
A) Ular suvni zaxirada saqlab turolmaydi B) ildizi yerga chuqur kirib boradi C) barg og‘izchalarining chuqur joylashuvi D) Barglardagi barg og‘izchalari kam
1) bir turga kiruvchi ikki hil infuzoriyada olib bordi, 2) birinchi tur raqobatbardosh tur, 3) ikkinchi tur kam raqobatbardosh tur, 4) bir hil oziq bilan oziqlanadigan ikki hil tur, 5) bir biriga bevosita ta’sir ko’rsatmaydi, 6) dastlab ikki turning soni avvaliga o‘sib boradi , 7) (- -) munosabat hisoblanadi A) 1,2,3 B) 1,7,2 C) 4,5,6 D) 3,7,4 58. Noto’g’ri javobni toping. A) Agar birgalikda yashayotgan turlarning ekologik ehtiyojlari turlicha bo‘lsa, ular o‘rtasida raqobat kuzatilmaydi B) Zaburug’lar suv o’tlar ichida yashashi natijasida Lishayniklar kelib chiqadi C) Mutualizm aktiniya «zohid» qisqich- baqasini yirtqich baliqlardan himoya qiladi, u esa aktiniyalarning tarqalishini ta’minlaydi D) B,C
A) balandlik B) qiyalikning tikligi C) qiyalikning ekspozitsiyasi D) relyefi
1) tuproq hosil bo’lishining geologik omillariga relyef, tog‘ jinslari misol bo’ladi 2) yer qobig’ining abiogen va biogen ta’sirida hosil bo’ladi, 3) V.V. Dokuchayev asos solgan, 4) tirik organizmlar hosil bo’lishidan avval tuproq bo’lmagan, 5) tuproqni yoshini aniqlash mumkin, 6) melioratsiyasi-rivojlanishi qonuniyatlarini o’rganadi, 7) insonning xo‘jalik faoliyati tuproq hosil qiluvchi omil hisoblamaydi, 8) Yashil o‘simliklar tuproqni yangi organik birikmalar bilan boyitib boradi A) 2,4,5 B) 1,8,5 C) 2,6,3 D) 4,8,7
1) machin mevasining suv yuqtirmaydigan qobiqqa ega bo’lishi; 2) alp o’simliklarida bargning so’liganligi; 3) qorabaroqning sho’rlangan tuproqda o’sishi; 4) sershox qirqbo’g’im sporofilining boshoqda halqa hosil qilib joylashganligi; 5) plaunlarda suvni ko’p yo’qotganda ham hayot faoliyatini saqlanishi; 6) otquloqda barg sathining katta bo’lishi; 7) zuhrasoch anteridiysida ko’p xivchinli spermatozoidni yetilishi; 8) sigirquyruqda bargning qalin tuklar bilan qoplanganligi; 9) yaltirboshda vegetatsiya davrining qisqa bo’lishi. A) 1, 3, 7, 9 B) 2, 3, 4, 6 С) 1, 4, 7, 8 D) 2, 5, 8, 9 62. To’g’ri javobni toping. A) Barglardagi barg og‘izchalari kam va kunduzi yopiq bo‘ladigan o’simliklar ,,nasos’’ osimliklar hisoblanadi B) Biokimyoviy moslanishlar issiqlik ajralish darajasining o‘zgarishi bilan bog‘liq, organizmning markaziy nerv sistemasi tomonidan reflektor tarzda boshqariladi C) barg og‘izchalarining chuqur joylashuvi- ignabargli o’simliklar va sklerofitlarda D) Gigrofitlar boshqa ekologik guruhlariga nisbatan keng tarqalgan
A) Amfibiya,reptiliya,qushlar B) sutemizuvchi,reptiliya,amfibiya C) barcha umurtqalilar sinfida mavjud D) A,B
A) Morfologik moslanishlar hayvon organizmida suvni saqlashga qaratilgan moslanishlar hisoblanadi B) Qushlar, sutemizuvchilar suv ichadi, suvda hamda quruqlikda yashovchi hayvonlar esa terisi orqali shimadi C)Baqachanoqning chig‘anoqi suvni saqlashga qatatilgan bo‘ladi D) hayvonlar tomonidan suvni qidirib topishga yo‘naltirilgan moslanish etiologic moslanish
1) majburiy munosabat turi, 2) o‘zaro manfaatli, 3) har doim ikki tomon uchun manfatli, 4) lishaynik misol boladi, 5) aktiniya «zohid» qisqichbaqasi misol bo’laolmaydi, 6) qalpoqchali zamburug‘lar va yuksak o‘simliklar misol bo’ladi, 7) Termitlar va bir hujayrali kipriklilar misol bo’ladi, A) 1,2,3,4 B) barchasi to’g’ri C) 4,3,5,6,7 D) 2,1,3,6,5,4 66. O’simlik+Zamburug’ munosabati uchun umumiy javobni toping. A) Zamburug’ uchun o’simlik yashash muhiti hisoblanadi B) uglevodni o’zlashtiradi C) suv va mineral tuzni o’zlashtiradi D) B va C
1) yorug’sevar o’t va daraxt munosabati, 2) yopishqoq baliq aqula munosabati, 3) ikki infuzoriya o’zoro munosabati, 4) mog’or va bakteriya munosabati, A) 1,2 B) 1,3,4 C) barchasi to’g’ri D) 1,4,2
A) Kammensalizmning bir turi B) Protokooperatsiyaninng bir turi C) Amensalizmning bir turi D) Neytraliz
1) (+ -) 2) hamsoyalikni bir turi, 3) o’zora kammensalizm munosabat, 4) (+ 0), 5) gorchak baliq ikki pallali molluska , 6) orxideya va yo‘sinlarni o’zoro munosabati misol bo’ladi, 7) Odamning yo‘g‘on ichagida yashovchi bakteriyalar misol bo’la olmaydi A) 1,7,3 B) 3,7,5 C) 5,6,7 D) 2,4,6
1) tur ichida va turlar aro bo’ladi 2) kannibalizm misol bo’la oladi 3) Parazitizm kiradi 4) yirtqichlik misol bo’la olmaydi, A) 1,2,3,4 B) 1,2,3 C) 1,2 D) 1 71. Termitlar haqida to’g’ri javobni toping. A) Termitlar ichagida karbogidrazalar uchramaydi B) hujayra qobig’li organiz bilan hujayra qobig’siz organizmning o’zaro simbioz munosabati C) infuzoriyalar uchun termit yashash muhiti hisoblanadi D)Termitlar sodda hayvonsiz ochlikdan nobud bo‘ladi
1) ikkita avtatrof organizmni o’zoro munosabat turi2) ikkita hujayra qobuqli organizmlarning o’zoro munosabati3) tuganak bakteriyalar azotni amiakka fiksatsalaydi4) o’zi uchun kerak aminokislatani o’zlari mustaqil sintezlay oladigan ikkita organizmning o’zoro munosabati A) 1,2,3,4 B) 1,2,3 C) 1,2 D) 1
1) Tur ichidagi munosabat turi2) Ayrim baliqlar meduzalarning paypaslagichlari orasiga yashirinib olishi bilan bir3) parazitizm natijasida vujudga kelgan4) Simbioz natijasida vujudga kelgan organizmning yana bir simbioz ko’rinishi A) 4,3,2,1 B) 2,3 C) 1,4 D) 2,4
1) transpiratsiyaning va ter ajralishining kamayishi; 2) keng yuzali ildiz sistemasining mavjudligi; 3) nafas teshiklarning klapanlar bilan bekilishi; 4) barglarning so’liganligi; 5) pillaga o’ralib uyquga ketish; 6) barglarning tikanga aylanishi; 7) barg yuzasining kengayishi. A) 2, 3, 5, 6 В) 1, 4, 5, 7 С) 1, 3, 4, 6 D) 1, 2, 5, 7 75. Hayvonlardagi suv tanqisligiga moslanishlar ko’rsatilmagan javobni toping. 1) termitlarniyerostisuvigachayo’lochishi; 2) gambuziyatuxuminingsuvdaurug’lanishi; 3) tog’g’ozlaribarmoqlariningorasidapardabo’lishi; 4) gekkonlarnikunduzidevoryorig’igayashirinibyotishi; 5) dengizmasxaraboziningo’simliklargao’xshashligi; 6) kvakshaitbalig’iningrivojlanishi; 7) hasharotlardanafasteshiklariningklapanlarbilanbekilishi; 8) tuyaurkachidayog’ to’planishi; 9) mantatanasiningsuyrishakldabo’lishi. A) 1, 4, 9 B) 2, 4, 5, 8 C) 2, 3, 5, 9 D) 1, 7, 8 76. Noqulay sharoitlarda organizmlaming hayot faoliyatining juda sekinlashishi yoki to'xtash jarayoniga nima deyiladi? A) antibioz B) anabioz C) simbioz D) biogeosenoz
1) tasqara sherning ovqat qoldiqlari bilan oziqlanishi, 2) yopishqoq baliqning so’rg’ichlari yordamida akula tanasiga yopishib oladi, 3) yirtquchlik munosabati, 4) kankurensiya, 5) kammensalizm, 6) amensalizm, 7) Odamning yo‘g‘on ichagida yashovchi bakteriyalar odamga ziyon yoki foyda yetkazmagan holda hazm bo‘lmagan ovqat qoldiqlari bilan oziqlanishi, 8) epifit o‘simliklar, A) 1,2,5,7 B) 3,4,6 C) 8,4,3,2 D) 1,2,3,4,5,6,7
A) o'simliklarda suvning shimilishi B) o'simliklarda shimilgan suvning o'zlashtirilishi C) o'simliklardan suv bug'lanishi D) organizmlarda suvning parchalanishi
A) lishayniklar tanasidagi suv miqdorining kamayishi natijasida uzoq muddat anabioz holatiga o‘tadi. B) Gomayaterm organizmlar kelib chiqqan era 175 mln yil davom etgan C) Tirik organizmlarning Yer shari bo‘ylab tarqalishida, ularning xulq-atvori, xatti- harakatlarining namoyon bo‘lishida edafik omil katta rol o‘ynaydi D) Dengizdagi minimal harorat +3 C
1) revun, 2) gorchaki, 3) mindano, 4) kondor, 5) qizilquyruq, 6) qilquyruq, 7) planariya, 8) kojan, 9) taroqli, 10) olabug’a, A) 6 B) 8 C) 7 D) 5
A) a-kovul b-saksovul B) a-palma b-saksovul, archa C) a-monstera b-yantoq,saksovul D) a-palma b-saksovul
1) yer bag‘irlab yotib o‘sishi-yaylov o’simliklarida, 2) suv kamayishi hisobiga shakar miqdori ortadi sovuqqa chidamli bo’ladi, 3) o‘t va buta o‘simliklar yostiqsimon shaklda bo’lishi, 4) yoz oylarida tuproqning issiqligidan ko‘proq foydalanish hususiyati, 5) Turkiston archasining yer bag’irlab o’sishi, 6) yostiqsimon shakldagi o’smliklar bir yoki ko’p yillik bo’ lishi mumkin, 7) daraxtlarning bo‘yi past bo‘lishi-terak A) 6,2,3 B) 4,5,6 C) 7,6,5,4 D) 3,4,5
A) Suv tanqis davrni uyqu holatida o‘tkazish B)Tungi hayot tarziga o‘tish C) Hayvonlarning uyalariga yashirinishi D) Yog‘ shaklida zaxiralash
A) Tungi hayot tarziga o‘tish-ko’rshapalaklarda B)Suv tanqis davrni uyqu holatida o‘tkazish-kana C) Maxsus siydik pufagida zaxiralash-Sahro baqasi D) A va B
A) Suvni zaxiralash, Suv tanqis davrni anabioz holatida o‘tkazish B) fiziologik, Etologik moslanishlar C) Suv bug‘lanishini kamaytiruvchi, fiziologik D) Suvni zaxiralash, Etologik moslanishlar
A) fevral–mart oylarida, tez tugaydi B) mart-may oylarida, tez tugaydi C) mart-aprel oylarida, ortacha muddat D) fevral-aprel oylarida, o’rtacha muddat
1) harorat yer yuzidagi barcha organizmlar yashashi uchun birlamchi shart sanaladi 2) qarag’ay tuproqda va botqoqda o’sadigan vakillari ildizi farq qilmaydi3) Tuproqda xilma-xil organizmlarga umurtqasizlardan-molluskalar, hasharotlar uchraydi 4) Tog‘da pastgaga tushgan sari kuzatiladigan vertikal zonallik geografik kengliklardagi ekvatordan qutblarga tomon kuzatiladigan iqlim zonalariga mos keladi. 5) Yirtqich qushlarning yoppasiga qirilishi qur va kuropatka kabi qushlarning ko’payishiga olib keladi A) 1,2,3 B) 1,3,4,5 C) 3 D) 3,4,5 89. Tuproqni biogen va abiogen usulda kelib chiqqan deb aytgan olimni toping. A) V.I.Vernadskiy B) V.V. Dokuchayev C) X.V. Dokuchayev D) Volkenshtryn
1) bo‘rilarning ovchilar tomonidan ko‘plab qirib yuborilishi bug‘ular sonining kamayishiga sabab bo‘ladi 2) chumchuqlarning ko‘plab qirilishi natijasida donli ekinlarning hosildorligi kamayadi3) Yirtqich qushlarning yoppasiga qirilishi qur va kuropatka kabi qushlarning kamayishiga olib keladi4) Tuproqshunoslik faniga rus olimi V.V. Dokuchayev asos slogan5) V.I.Vernadskiy biogen va abiogen usulda kelib chiqqan deb aytgan A) 1,2,3,4,5 B) 1,2,3,4 C) 1,2,3 D) 1,2
A)(+ –), (+ +),(+ –), (0 0), (+ +), B) (+ –), (+ +),(+ –), (+ –), (+ +), C) (+ –), (+ +),(+ –), (0 0), (+ 0), D) (– 0)., (+ +), (+ –), (0 0), (+ +),
a) bo'ri, tulki, quyon orasidagi munosabat; b) hasharotlar bilan gulli o'simliklar orasidagi munosabat;c) chigirtkalar bilan tuyoqlilar orasidagi munosabat; d) zich ekilgan o'simlik maysalarining nimjon o'sishi;e) qushlarda erkak organizmlar o'rtasida urog'ochi bilan qo'shilish uchun kurash; f) suv usti qalin muz bilan qoplanishi natijasida baliqlarning halok bo'lishi; j) namlik yetishmasligi oqibatida cho'l o'simliklarining ko'plab nobud bo'lishi. A) a, b, cB) d, e C) f,j D) a, c,
1) dukkakli o`simliklar bilan azotfiksatsiyalovchi bakteriyalarning munoabati; 2) o`simliklarda transpiratiya jarayoni; 3) tik qiyalikda kserafitlarning o`sishi; 4) o`simlik va fitofaglarning munosabati; 5) barg og`izchalarining kechasi ochilib, kunduzi yopilishi; 6) o`simliklarning zamburug`larga qarshi fitoaleksin ishlab chiqarilishi; 7) zamburug`larning mikroorganizmlarga qarshi antibiotik ishlab chiqarishi; 8) alp o`simliklarida bargning so`liganligi; 9) o`simliklarning suvga chidamligiga ko`ra 3 ta guruhga bo`linishi; 10)hayvonlarning tana haroratini saqlay olishiga ko`ra gomoyater va paykolotermga bo`linishi. A) a-2,3,5,8,9,10; b-1,4,6,7. B) a-1,2,5,8,9,10; b-3,4,6,7. C) a-2,4,5,6,7,8; b-1,3,9,10. D)a-2,3,5,6,7,9; b-1,4,8,10.
A) u yerdagi moddalar aylanishini ta’minlovchi birdan bir manba hisoblanadi B) unda tinmasdan fizik- kimyoviy, biologik jarayonlar kechadi C) u tirik organizmlar faoliyati natijasida hosil bo'lgan va ular faoliyati tufayli saqlanib turadi D) uning hosil bo‘lishi va sarflanishi o‘rtasidagi muvozanat paleozoy erasining o'rtalarida paydo bo‘ldi
A) a - parazitizm, b - hamtovoqlik B) a - hamsoyalik, b - parazitizm C) a - antogonizm, b - simbioz D) a - mutualizm, b - sinoykiya
A) olabug’ada glikoprotein to’planishi orqali amalga oshadi B) Anturiumda shaker miqdori ortishi orqali amalga oshadi C) Monsterada past harorat ta’sirida hujayralari sitoplazmasida organik kislota, tuz konsentratsiyasi ortadi D) sovuqqa chidamli o’simliklar suv kamayishi hisobiga sovuqqa bardoshli bo’ladi
A) Efemerlarda shakli o’zgargan novda uchraydi B) yozda tinim davriga o’tadigan shuvoq efemeroid hisoblanmaydi C) nafas olish organida klapini bor hayvonlar umurtqasizlarda va umurtqalilarda uchraydi D) Ayirish maxsulotlari quruq holda bo’ladigan organizmlarning ayrimlari yer osti suvlariga yo’l ochadi
Download 425.35 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling