12-mavzu: nutq va adabiy meyor

2-topshiriq.She’rni o'qing. Ko‘chma ma’nodagi so‘zlarni topib, ularga izohbering.
Alp o'g'lonlar o'lkasi bu Ko'hna Turon,
Qalqonlari, qanotlari, ilm istang,
Yarim jahon bunyod etgan Sohibqiron,
Alislieming avlodlari, ilm istang!
Taxtdan tushganda ham, otdan tushmay yurgan
Ajdodingiz uy ko'rmagan — Davlat ko'rgan.
Yurti uchun yelkasida tog'lar surgan Rustamlari,
Farhodlari, ilm istang.
Ko'z ochganda kelib yetti bahri ummon,
Yetti tilda so'zlashgan biz tili biyron.
Vatanida Tojmahallar tiklar sulton —
Boburlari, Behzodlari, ilm istang.
Haq yoiida Siz ilmning ummatlari,
Xalq voii hidoyati. hikmatlari.
Vladad boisin Yassaviyning hikmatlari,
Bobo Mashrab bayotbiri, ilm istang.
Alp o'g'lonlar oikasidir O'zbekiston,
Erkli elning qanotlari, ilm istang.
Yarim jahoji bunvod etgan Sobibqiron.
Alisheming avlodlari, ilm istang. (Muhammad Yusuf).
3-topshiriq.Hikinatli so’zlarni ko'chirib yozing. Ularda ilgari surilgan g‘oyani aniqlang. Ko‘chma ma’nodagi so‘zlarga izoh bering.
Tilingni so'zlashga soz. muhayyo qil,
Tilingni o'q qil-u, aqlni yov qil. (Abulqosim Firdcmiy)
Kimki zahmat chckmadi, rahmatga ham yetmadi. (Hofiz Sheroziy) Xalqning chin o'g'illari uchun xalqqa samimiy xizmatdan ko'ra yuksakroq, muqaddasroq aarsa yo‘q. (Oybek)Eng yaxshi nizom to'g'rilikdir. (Kaykovus) Insonning qiymati emas siym-u zar, Insonning qiymati ilm ham hunar. (Abdulqodir Bedil) Til — so‘zlovchi istagini eshituvchiga yyetkazuvchi tarjimondir. (Berumy) Ilmdan yaxshiroq xazina boMmas, Qo‘lingdan kelgancha tera olsang bas. (Rudakiy)
4-topshiriq.Maqollarni o‘qing, yod oling. So‘zlarni turkumlarga ajrating.
Mehnat — hayot tomiridagi qon.
Bugungi mehnat — ertaning rohati.
Mehnatni hurmatlasak, u bizni e’zozlaydi.
Inson mehnat bilan ulugManadi.
Baxtning kaliti mehnatning cho‘ntagida.
Bog‘-u bo‘stonlar — mehnat mahsuli.
Gul uzishdan oldin gulzor yaratadilar.
Mchnatkash odam fisq-fasod gaplarni bnmayai.
Mehnat odamni hayot qiyinchiliklaridan qutqaradi.
Yalqovlik bor yerda ko‘z bo‘yash bor.
Yumshoq paxta qattiq mehnatning mahsulidir.
Mashaqqatning mahsuli farog'atdir.
Odam mehnatini yoysa, mehnati uning shuhratini yoyadi.
Odam bahosizdir, ammo uni mehnati baholaydi.
Mehnat — yo‘qchilikning kushandasi.
Mehnat orom berib uxlatadi, kamchilik esa chimchilab uyg'otadi.
Mehnatning ko‘zini topgan, rohatning o‘zini topadi.
Mehnat — hayot ziynati.