8-masala: Konus bilan halqaning o’zaro kesishish chizig’ini markazi konusning
o’qi bo’yicha «sirpanuvchi» sharlar vositasi bilan yasalsin.
Echish:
Chizmada joyni tejash maqsadida xalqaning faqat bir choragi tasvirlangan.
Sirtlarning umumiy simmetriya (bosh meridianal) tekisligi izi (P
H
) da yotgan 1', 1;
2', 2 nuqtalar to’g’ridan-to’g’ri topiladi. Oraliqdagi boshqa nuqtalarni topish uchun
yasashni halqa bilan shar kesilishidan hosil bo’ladigan aylana tekisligining izi (Qv)
ni o’tkazishdan boshlash kerak. Bu tekislik bilan halqaning
kesilishidan hosil
bo’lgan aylana V tekislikka to’g’ri Rn chiziq kesmasi (a' b') tarzida
proektsiyalanadi. Bu a'b' kesmaning o’rtasidan shu kesmaga o’tkazilgan
perpendikulyar bilan konus o’zining kesishish nuqtasi (o') halqani ham, konusni
ham aylana bo’yicha kesadigan va radiusi R = o'a’— o'b' bo’lgan
yordamchi
sharning markazidir. Shar bilan konusning kesishishidan hosil bo’lgan aylana V
tekislikka c'd' kesma tarzida proektsiyalanadi.
Natijada, a’ b' bilan c'd' kesishib,
izlangan 3', 4' nuqtalarni beradi. Gorizontal proektsiyaga
bu nuqtalar konusdagi
aylana c'd' vositasi bilan o’tkaziladi.Xuddi Q tekislikka o’xshash boshqa
tekisliklaro’tkazib,
yordamchi sharlarning yangi bir necha markazini va
radiuslarini topish mumkin.
Ishni bajarish uchun Adabiyotlar ro’yxati:
1. ENGINEERING GRAPHICS. ESSENTIALS
Fourth Edition Text and
Independent Learning DVD. Kirstie Plantenberg University of Detroit Mercy
2010. SDC .
www.SDCpublications.com
.
2. Descriptive Geometry 1 by Pál Ledneczki Ph.D
3. Azimov T.J. CHizma geometriya. O’quv qo’llanma. T.: TDTU, 2005 y.
4. Akbarov A. CHizma geometriya va muhandislik grafikasi. Toshkent 2005 y.
Internet ma’lumotlari
1.
www.epab.bme.hu/.../DG2_Lecture_notes_12
2.
www.me.metu.edu.tr/.../Introduction
3.
https://www.andrew.cmu.edu/
4.
https://en.wikibooks.org/.../Descriptive_Geomet
..
namuna
