13.§ Iqtisodiy ösishga erishishda global ustuvor sohalar Energiya iqtisodiyoti

Yashil iqtisodiyot
Yashil iqtisodiyot - bu ekologik xavflarni va ekologik tanqislikni kamaytirishga qaratilgan va atrof-muhitni buzmasdan barqaror rivojlanishni maqsad qilgan iqtisodiyot.
Yashil iqtisodiyot bu iqtisodiy tizim bo‘lib, uning asosiy maqsadi sayyoramizning ekologiyasi va uni saqlab qolish bilan birga iqtisodiyotning barcha sohalarini rivojlantirishga qaratilgan. Shunday qilib yashil iqtisodiyot deganda, inson hayoti va sog‘lig‘i uchun zarur bo‘lgan resurslarni, atrof-muhit va ekologiyani bir butun holda saqlab qolib ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatish sohalari bilan bog‘liq iqtisodiyotni yanada rivojlantirishni amalga oshirishga asoslangan iqtisodiy faoliyatning yangi yo‘nalishi tushuniladi.
Yashil iqtisodiyotda inson, tabiat va iqtisodiyotning bir-biri bilan uyg‘un va barqaror rivojlanishini ta’minlagan holda harakat qilish lozim bo‘ladi. Biror narsani qilaman deb, ikkinchi narsa yo‘qotilmaydi. Masalan, uy quraman, deb daraxtlar ayovsiz kesib tashlanmaydi, texnologiyalarni ko‘paytirish havo atmosferasini zaharli gazlar bilan to‘ldirish evaziga amalga oshirilmaydi va h.k. Shu yo‘l bilan barqaror taraqqiyotga erishish bugungi global masalalardan biridir.
Yashil iqtisodiyot, iqtisodiy faoliyatlar va tashkilotlar uchun ekologik samarali xususiyatlarga ega bo'lgan iqtisodiy tizimni ifodalaydi. Bu tizimda ekologik siyosatning amalga oshirilishi, energiya samaradorligini oshirish, moddiy va energiya resurslarni samarali boshqarish, atrofidagi muhitni saqlash, to'qimachilikni kamaytirish va inqirozlarni minimalizatsiyalash kabi vazifalar amalga oshiriladi. Yashil iqtisodiyotning maqsadi, iqtisodiy o'sishni saqlash va boshqarish jarayonida ekologik xavfsizlik va iqtisodiy barqarorlikni ta'minlashdir.
Yashil moliya
Yashil moliya, moddiy moliyaviy faoliyatning ekologik xavfsizlik va ijtimoiy maslahatlarga muvofiqligini anglatadi. Yashil moliya, iqtisodiyotning asosiy tashabbuskori bo'lgan banklar, moliyaviy tashkilotlar va investitsiya kompaniyalari kabi tashkilotlarning muvofiqligi, ekologik rivojlanish va ijtimoiy maslahatlar tomonidan belgilanadi. Yashil moliya, investitsiya portfeli yordamida inqirozlar, isrof, ekologik zarar va ijtimoiy aniqlovchilar yuzaga kelishi mumkin bo'lgan moliyaviy risklarni kamaytirishga qaratilgan.