13-tema. Payda saliǵI. Qosimsha qun saliǵI. Aksiz saliǵI

13.11. Aksiz salıǵı salıǵın tólewshiler quramı, salıqqa tartıw ob’ekti hám salıq salınatuǵın baza.
Salıq tólewshiler
Aksiz salıǵın tólewshiler (bunnan keyin usı bapta salıq tólewshiler dep júrgiziledi) dep tómendegi tárepler e’tirof etiledi:
1) Ózbekstan Respublikası aymaǵında aksiz salıǵı salınatuǵın tovarlardı (aksiz tólenetuǵın tovarlardı) islep shıǵarıwshılar;
2) tábiiy gazdi tutınıwshılarǵa realizaсiya qılıwdı ámelge asırıwshılar;
3) benzin, dizel janılǵısın aqırǵı tutınıwshılarǵa realizaсiya qılıwdı, sonıń ishinde avtomobillerge janılǵı quyıw shahabshaları arqalı, sonday-aq, gazdi avtomobillerge janılǵı quyıw shahabshaları arqalı realizaсiya qılıwdı ámelge asırıwshılar. Usı bólimdi qollaw maqsetinde aqırǵı tutunıwshılar degende óz mútájlikleri ushın benzin, dizel janılǵısı hámde gaz alıwshı yuridikalıq hám fizikalıq tárepler túsiniledi;
4) ápiwayı shirket qatnasıwshısı bolǵan, ápiwayı shirket shártnaması sheńberinde ámelge asırılatuǵın aksiz tólenetuǵın tovardı islep shıǵarıw menen baylanıslı bolǵan iskerlik boyınsha ápiwayı shirket islerin júrgiziw wazıypası moynına júkletilgen isenimli tárep;
5) Ózbekstan Respublikasınıń bajıxana aymaǵı arqalı aksiz tólenetuǵın tovarlardı alıp ótiwshiler. Bajıxana tuwrısındaǵı nızam hújjetlerine muwapıq usı tárepler salıq tólewshiler dep e’tirof etiledi.
Salıq salıw ob’ekti
Aksiz salıǵı (bunnan keyin usı bapta salıq dep júrgiziledi) salınatuǵın ob’ektlar tómendegilerden ibarat:
1) aksiz tólenetuǵın tovarlardı realizaсiya qılıw, sonıń ishinde aksiz tólenetuǵın tovarlardı basqa tovarlarǵa (xızmetlerge) almastırıw ushın beriw:
tovarǵa bolǵan múlk huqıqın beriw;
girew menen támiyinlengen minnetleme orınlanbaǵan táǵdirde, girewge qoyılǵan aksiz tólenetuǵın tovarlardı girewge qoyıwshı tárepinen beriw;
aksiz tólenetuǵın tovarlardı biypul beriw;
aksiz tólenetuǵın tovarlardı (xızmetlerdi) fizikalıq táreplerdiń miynetke haqı tólew yamasa dividentler tólew esabınan beriw;
2) aksiz tólenetuǵın tovarlardı yuridikalıq táreptiń ustav fondına (ustav kapitalina) úles sıpatında yamasa ápiwayı shirket shártnaması (birgeliktegi iskerlik tuwrısındaǵı shártnama) boyınsha sheriktiń (qatnasıwshınıń) úlesi sıpatında beriw;
3) aksiz tólenetuǵın tovarlardı:
a) qatnasıwshıǵa (mákemege) ol yuridikalıq tárep quramınan shıqqan
(shıǵıp ketken) táǵdirde yamasa yuridikalıq tárepte qatnasıw úlesi kemeygende yamasa yuridikalıq tárep tárepinen qatnasıwshıdan usı yuridikalıq tárepte qatnasıw úlesi (úlestiń bir bólimi) qaytarıp satıp alınǵanda qatnasıwshıǵa beriw;
b) yuridikalıq tárep bolǵan emitent tárepinen aksionerden usı emitent shıǵarǵan aksiyalar qaytarıp satıp alınǵan táǵdirde aksionerge beriw;
v) yuridikalıq tárepti jabıwda aksionerge yamasa qatnasıwshıǵa beriw;
4) aksiz tólenetuǵın tovarlardı qaytarıw shárti menen qayta islew ushın tapsırıw, sonday-aq, qaytarıw shárti menen berilgen shiyki-zat
hám materiallardı qayta islew ónimi bolǵan, sonday-aq, aksiz tólenetuǵın sonday shiyki-zat hám materiallarınıń ónimi bolǵan, aksiz tólenetuǵın tovarlardı qaytarıw shárti menen berilgen shiyki-zat hám materiallarınıń múlkdarǵa islep shıǵarıwshı tárepinen tapsırıw;