13. Tranzistorlar

13.1.3. BT larning h parametrlari
Bipolyar tranzistorning to‘rtta h parametrlari mavjud bo‘lib, ular quyidagilardan iborat:
Tranzistorning umumiy emitter ulanishida

1. 
   h₁₁ - parametri , tranzistorning o‘zgaruvchan tok bo‘yicha kirish qarshiligi hisoblanadi. Bu xolat chiqish kuchlanish ya’ni U_ke o‘zgarmas bo‘lganda (U_ke=const ) , OM qonuniga asosan kirish kuchlanishining kirish tokiga nisbatiga aytiladi.
   

(13.1)

2. 
   h₁₂ – parametri, tranzistorning kuchlanish bo‘yicha teskari aloqa koeffitsienti deb ataladi. Ya’ni tranzistorning kirish toki I_b o‘zgarmas bo‘lgan holatida (I_b =const), tranzistorning kirish kuchlanishini U_be , chiqish kuchlanishi U_ke nisbatiga aytiladi.
   

(13.2)

3. 
   h _{21 –} parametri , tranzistorning tok bo‘yicha kuchaytirish koeffitsienti hisoblanadi, bu parametr tranzistor tok bo‘yicha necha marta kuchaytirganligini ko‘rsatadi. Ya’ni chiqish kuchlanishi o‘zgarmas bo‘lganda U_ke=const , chiqish tokini I_{k ,} kirish tokiga I_b, nisbatiga aytiladi .
   

(13.3)

4. 
   h ₂₂ – parametri, tranzistorning chiqish o‘tkazuvchanligi hisoblanadi. Ya’ni kirish toki o‘zgarmas bo‘lganda (I_b =const), chiqish tokining I_k , chiqish kuchlanishiga U_ke nisbatiga aytiladi.
   

(13.4)
Demak tranzistorning chiqish qarshiligi R_chiq= 1/h₂₂ bo‘ladi.

13.1.4. Bipolyar tranzistorning ulanish sxemalari

Amaliyotda BTlarning uch xil ulanish sxemalari mavjud:

-Umumiy emitter (UE)
-Umumiy baza (UB)
-Umumiy kollektor (UK)

13.11 -rasm. Bipolyar tranzistorlarning ulanish sxemalari.

Umumiy emitter ulanishda tranzistorning emitter elektrodi, o‘zgaruvchan tok uchun kirish va chiqish uchun umumiy bo‘ladi bunda BT elektrodlaridan biri sxemaning kirish va chiqish zanjirlari uchun umumiy, uning o‘zgaruvchan tok (signal) bo‘yicha potensiali esa nolga teng qilib olinadi.