14- lekciya. Senuroz, exinokokkoz kesellikleri. Reje

Gidatigen cisterkozı - Gidatigen yamasa jińishke moyınlı cisterkoz gel`mintoz kesellik bolıp, onı yit, túlki, qasqırlardıń jińishke isheklerinde parazitlik etetuǵın lenta sıyaqlı cestoda Tenia etigea nıń lichinkası qozǵaydı. Bul cistecerkoz benen tiykarınan qoy, eshki, qaramal, shoshqa kesellenedi. Cisticerk aralıq iyesiniń kókirek qápesindegi, qarın boslıǵındaǵı organlardıń zardob perdelerinde, charvida, bawırda jaylasadı.
Qozǵatıwshısı – Lenta sıyaqlı bolıp uzınlıǵı 2 mga jetedi. Skoleks, moyın hám buwınlardan tashkil topgan. Skoleksda 4 sorıǵıshı bar, hartumi 30-40 ilmek penen qurallanǵan. Buwınlarınıń sanı 250-300 ge jetedi. Eń aqırǵı jetilgen buwınları uzın, oval formasındaǵı tuxımlarınıń altı ilmekli embrionı bar. Parazittiń lichinkası góbik formada, tawıq tuxımı úlkenliginde suyıqlıq penen tolǵan, onıń ishki diywalında bir jińishke moyınlı skoleksi jaylasqan.
Rawajlanıwı. Parazitlerdiń definitiv ieysin yit, qasqır, túlki. Olardıń jińishke isheginde lenta sıyaqlı Teniarinxus gitadigen parazitlik qıladı. Parazittiń eń aqırǵı jetilgen buwınları lentadan ajıralıp, tezek penen sırtqa shıǵadı hám ishindegi tuxımları menen ot - suw, azıq hám basqalardı zıyanlaydı. Bul azıqlardı, suwdı ishkende haywanlar bul kesellik penen kesellenedi. Haywan isheklerinen ajıratılatuǵın shire tásirinde buwın hámde tuxımnıń sırtqı perdesi shashılıp, onıń ishindegi embrion óziniń altı ilmekleri menen ishek diywalların tesip, bawır qan tamırlarına, qarın hám kókirek boslıǵındaǵı organlarǵa ótedi. Ókpe, júrek, plevra, charvi, bawır, talaq hám ishek zardob perdelerine ótken embrion ortasha 35 kúnde tolıq rawajlanǵan cisticerkke aylanadı.
Ólgen yamasa soyılǵan qoy, eshki, shoshqa, qaramal hám basqa haywanlardıń cisticerkoz benen zıyanlanǵan organların jegen yit, qasqır, túlki bul parazitti juqtırıp tenidioz benen kesellenedi.
Klinikalıq belgileri – jińishke moyınlı cisticerkoz keselliginiń klinikalıq belgileri tájiriybe ushın kesellentirilgen mallarda úyrenilgen. Ulıwma keselliklerge uqsas belgileri boladı.
Diagnozı. Allergiyalıq reakciya qayıp anıqlasa boladı. Exialmurtokkoz keselinen ajıratıw kerek.
Aldın alıw ilajları. Yitlerdi Teniarinxus gitadigena juǵıwınan saqlaw kerek, zıyanlanǵan góshlerdi bermew kerek. Yitler jılına 4 márte degel`mintizaciya qılınıwı.