14-Маъруза. Параллел тебраниш контури. Токлар резонанси. Тебраниш контурининг частота тавсифлари Токлар резонанси

Параллел улангандаги
(14.1,а-расм)

Икала ҳолатда хам

14.2.-расм

Умумий токнинг минимал қиймати резонанс частотаси ω_р га мос келмасдан, ундан бироз каттароқ частотага мос эканини кўриш мумкин:
(14.4)
Мураккаб контурлардаги резонанс. Агар икки қутубликнинг реактив элиментлари сони иккитадан ортиқ бўлса (14.2-расм), унинг кириш қаршилиги частотанинг бир неча қийматларида соф актив (резонанс) бўлиши мумкин; шунга ўхшаш, ток ҳам частотанинг мазкур бир неча қийматларида ўзининг экстремал қийматларига эришиши мумкин. Баён қилинган ҳодиса реактив элементлардан бирининг ўзгаришида ҳам кўриниши мумкин.

Масалан, 14.2,а-расмдаги занжир учун биринчи токлар резонансини яъни кириш ўтказувчанлиги Y нолга тенг бўлганда кўриш мумкин; бу параллел шохобчалар учун қабул қилинган идеаллаштириш шартига мос келади, яъни шохобчаларда қувват исрофи бўлмайди. Иккинчи резонанс:

(14.5)
тенглик бажарилганда ҳосил бўлади. Кейинги шарт частотанинг қиймати яъни Y=1/r бўлганда кўрилади.
Кириш ўтказувчанлиги модулининг экстремаллик шартлари, ушбу ўтказувчанлик реактив ташкил этувчисининг нолга тенг бўлиши билан мос келмаслиги мумкин. Қаршилик актив ташкил этувчиларининг катта қийматларида шунга ўхшаш резонанс умуман йўқолиши ҳам мумкин.
Қизиқарли жараённи 14.2,б-расмдаги занжирда кузатиш мумкин; агар параллел контурда r₁ = r₂= бўлса, у ҳолда частотанинг ихтиёрий қийматларида ҳам кириш ўтказувчанлиги соф актив бўлиб, қиймати га тенг бўлади, яъни частотанинг ихтиёрий қийматларида резонанс сақланади.