15-ma’ruza. Linux operatsion tizimi. Linux distributivlari Reja: Linux operatsion tizimi haqida Linux va Windows ot lari qiyosiy tahlili

Haqiqiy ko‘p vazifali. Barcha jarayonlar mustaqil; ularning hech biri boshqa 
vazifalarga xalaqit bermasligi kerak. Buning uchun yadro protsessor vaqtini 
taqsimlash rejimini amalga oshiradi va har bir jarayon uchun vaqt oralig‘ini navbat 
bilan taqsimlaydi. Bu jarayon Windows o‘zi protsessorni boshqa jarayonlarga "berib 
yuborishi" kerak bo‘lgan (va ularning bajarilishini juda kechiktirishi mumkin) 
Windows 95-ning "ko‘p vazifalarni bajaruvchi" rejimidan sezilarli darajada farq 
qiladi. 
Ko‘p foydalanuvchili kirish. Linux - nafaqat ko‘p vazifali operatsion tizim, 
bir vaqtning o‘zida bir nechta foydalanuvchini ishga tushirish qobiliyatini qo‘llab-
quvvatlaydi. Bunday holda, Linux turli xil masofaviy terminallar orqali xost bilan 
ishlaydigan foydalanuvchilarga barcha tizim resurslarini taqdim etishi mumkin. 
Linux operatsion tizimining umumiy xususiyatlari. So‘nggi paytlarda 
rossiyalik shaxsiy kompyuter foydalanuvchilari tobora ko‘proq Linuxni Microsoft 
Windowsni bozordan almashtirishga qodir operatsion tizim sifatida gapira 
boshladilar, agar bo‘lmasa, aksariyat uy shaxsiy kompyuterlarida uni to‘liq 
almashtirishadi. Shu bilan birga, Linux haqida rus tilidagi kirish ma'lumotlari juda 
oz: ushbu mavzu bo‘yicha sotiladigan adabiyotlarning aksariyati juda qimmat va u 
asosan mutaxassislar va tajribali foydalanuvchilar uchun mo‘ljallangan bo‘lib, oddiy 
iste'molchini texnik terminologiyaning ko‘pligi bilan qo‘rqitmoqda. Boshqa 
tomondan, Internetda taqdim etilgan hujjatlar sezilarli darajada parchalanib ketgan 
va to‘liq emas. Shu sababli, mahalliy shaxsiy kompyuterlar egalarining fikriga ko‘ra, 
Linux tanlab olinadigan va erishib bo‘lmaydigan narsa bo‘lib tuyuladi, unga faqat 
tanlanganlar qo‘shilishlari kerak bo‘lgan sir. Noma'lum, tushunarsiz, ishlatish va 
sozlash qiyin bo‘lgan narsaga duch kelish qo‘rquvi bizning vatandoshlarimizni 
ushbu tizimni o‘z kompyuterlariga o‘rnatish va ulardan foydalanish tashabbusini 
to‘xtatadi. Shu bilan birga, bu erda "oliy matematika" mavjud emas. Linux juda 
sodda, ishonchli va foydalanuvchilar uchun qulay bo‘lgan operatsion tizimdir. Linux 
server tizimi sifatida juda ham keng ishlatiladi va shu bilan birga asta-sekin idora va 
uyda ishlatiladigan operatsion tizim sifatida ham o‘z rnini topmoqda.Bundan 
tashqari Linux operatsion tizimi ta’limda ham o‘z o‘rniga ega. 

---

Linuxning rivojlanishi va evolyutsiyasi bugungi kungacha davom etmoqda, 
har oyda yangi yadro versiyalari, yangi oyna menejerlari va yangi Linux dasturiy 
ta'minoti paydo bo‘lmoqda. 
Linux va Windows o‘rtasidagi asosiy farq - bu grafik interfeyssiz ishlash 
qobiliyatidadir. Linux va Mac OS va Windows o‘rtasidagi eng asosiy farq shundaki, 
Linux - bu bepul dasturiy ta'minot. Oddiy foydalanuvchi uchun bu shuni anglatadiki, 
Linuxning ko‘p distributivlari bepul, dasturchilar uchun esa Linuxning ham, unga 
kiritilgan dasturlarning ham dastur kodini erkin va tekin ishlatish imkoniyati 
mavjudligida va bu kodlardan foydalanib(ular asosida) o‘z mahsulotlarini yaratish 
mumkinligidadir. 
Linux va Windows o‘rtasidagi yana bir muhim farq shundaki, Linux 
distributivlarida keng ko‘lamli amaliy dasturlar mavjud. Ya'ni, kompyuterga 
o‘rnatilgandan so‘ng, undan to‘liq foydalanishga tayyor tizim mavjud. 
Yuqoridagilardan tashqari, Linux juda qudratli va barqaror operatsion tizim. 
Uni Internetda ishlatish o‘z samarasini beradi va uni buzish oson emas. 
Nazorat savollari:
1. Linux operatsion tizimini asosiy afzalliklarini tushuntiring 
2. Linux va Windows OT o’xshash tomonlarini keltiring 
3. Linux operatsion tizimi xususiyatlarini ayting 
4. Linux va Windows OT lari qiyosiy tahlili