16-мавзу. Меҳнат бозори ва корхоналарда меҳнат ресурсларидан

16.2-расм. Рақобатлашган меҳнат бозорида меҳнат нархининг унинг миқдоридан бо\лиқлиги.

Меҳнатга бўлган талаб чизи\и билан устма-уст тушади. талаб чизи\ига кўра, меҳнат нархи пасайган сари унга бўлган талаб ҳам ортиб боради ва аксинча.
Меҳнат бозорида ишчи кучига талаб - бу фирмаларнинг ишчи кучига талабидир. Таклиф ишчилар томонидан бўлади.
Меҳнат бозори рақобатлашган бўлгани учун меҳнат нархи бозор томонидан шаклланади ва унга бозор субъектлари таъсир қила олмайди (рақобатлашган истеъмол бозоридаги каби). Бу барча ишчилар қайси фирмада ишлашидан қатъий назар, бир хил иш ҳақи олади ва фирмалар бу нархни олдиндан берилган нарх сифатида қабул қиладилар. Шунинг учун ҳам алоҳида фирма учун меҳнат ресурслари таклиф чизи\и горизонтал, яъни у абсолют эластик.
12.2-расмда рақобатлашган меҳнат бозоридаги мувозанат нуқта Е нуқта

W

e
билан ифодаланади. Мувозанат иш ҳақи ^* бўлганда фойдани

L

e
максималлаштирадиган меҳнат ресурслари миқдори ^* га тенг бўлади. Ишчи
чекли унумдорлик назариясига кўра, меҳнатнинг тўлиқ маҳсулотини олади. Шунинг учун фирманинг меҳнат учун чекли харажати иш ҳақига тенг.

 MRC W ^*
MRP ,

L
бу ерда - фирманинг меҳнатга бўлган чекли харажати.



e

e
Рақобатлашган меҳнат бозорида ҳар бир ишчининг иш ҳақи бўлгани учун, фирманинг ишчиларга берадиган умумий иш ҳақи

W

e
^* га тенг

харажатлари
0 L ^* EW ^*
тўртбурчак юзига тў\ри келади (12.2-расм). Иш

ҳақининг ўзгариши ишчи кучига бўлган талабни ўзгартиради. Агар иш ҳақи дан гача ошса (12.3-расм), ёлланадиган ишчилар сони дан гача қисқаради; агар иш ҳақи гача пасайса, ишдаги ишчилар сони гача ошади. Меҳнат бозорида фирма фойдасини максималлаштирадиган шарт, яъни меҳнатни чекли даромадлилигининг иш ҳақи ставкасига тенглиги истеъмол бозоридаги

MR
MC ^{шартга ўхшашдир.}

W W₁
W₀ W