16-multidisciplinary online distance conference on "scientific and practical research in uzbekistan" part-14

Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. Milliy g‘oya:asosiy tushuncha va tamoyillar.(darslik) –T.: Akademiya, 2005. 
2. Milliy g‘oya: targ‘ibot texnologiyalari va atamalar lug‘ati. Nazarov Q. tahriri ostida. –T.: 
Akademiya nashriyoti. 2007. 
3. Ishmuhamedov R., Abduqodirov A., Pardayev A. Ta’limda innovasion texnologiyalar (ta’lim 
muassasalari pedagog-o‘qituvchilari uchun amaliy tavsiyalar). –T.: «Iste’dod» jamg‘armasi, 2008.

---

42
2
Июнь
17
YOSHLARNI G‘OYAVIY-MAFKURAVIY TARBIYALASH MASALALARI
Shoniyozova Madina
Qarshi davlat universiteti talabasi
(91)224-84-17
Annotatsiya: bugungi kunda yoshlarni g‘oyaviy-mafkuraviy tarbiyalash jarayoni va unga 
ta’sir ko‘rsatuvchi dolzarb masalalariga bag‘ishlangan.
Kalit so‘zlar:g‘oya, mafkura, globallashuv, ma’rifat, din.
Hozirgi davr – bunyodkor va vayronkor g‘oyalarning o‘zaro kurashi kuchaygan davr. Nima 
uchun kishilarning ongi va qalbi uchun kurash turli mafkuralarning bosh maqsadiga aylanib qoldi? 
Chunki muayyan g‘oya tom ma’noda g‘oya bo‘lishi uchun inson qalbidan mustahkam joy olishi 
va kishilar ongini egallashi zarur. Insoniyat tarixidan ma’luumki, qaysi bir davlatni ikkinchi bir 
davlat o‘ziga mustamlaka, tobe’ bo‘lishi uchun unga nisbatan kuchli qo‘shin yordamida qurolli 
hujum uyushtirgan. Hozirgi davrga kelib esa harbiy texnika yuksak darajada rivojlangan va ayrim 
davlatlarning o‘z yadro quroliga ega ekanligi, davlatlarni bir – biriga harbiy salohiyat jihatidan 
tenglashtirdi. Milliy g‘oya har bir yoshda milliy g‘urur va iftixorning paydo bo‘lishi hamda 
ular qalbida yuksak vatanparvarlik fazilatlarini rivojlantirishda jumladan turli zararli illatlar va 
tahdidlarga chek qo‘yishda milliy tarbiyaning vositasi ekanligi inobatga olinmoqda 
Mamlakatimizda yosh avlodning yangicha tafakkur sohiblarini yetishtirish ,turli axborot 
xurujlari kuchaygan hozirgi tahlikali bir davrda milliy g‘oya targ‘iboti va ma’naviy -ma’rifiy 
ishlar samaradorligini oshirish ,huquqiy davlat va fuqarolik jamiyatini barpo etishda yoshlar 
ongida milliy g‘oyani shakllantirish masalalariga alohida e’tibor berilmoqda.
Yoshlarni mafkuraviy-g‘oyaviy immunitetini shakllantirishdagi yana bir muhim omil bu, 
ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarni maktablarda, kollejlarda, mahalla dargohlarida ko‘plab tashkil 
etilishidir. Chunki, bu tadbirlardan tomoshabinlar, o‘quvchilar anchagina mafkuraviy ozuqa 
oladilar. Bu yo‘lda barcha pedagoglar qatori jamiki fuqarolar bir tanu bir jon bo‘lib targ‘ibot 
tashviqot ishlarini birdek olib borishlari zarur. Jamiyatimiz rivojlani-shida, ravnaq topishida, 
rivojlangan davlatlar qatorida bo‘lishida bilimli, mafkurasi yuqori yoshlar alohida o‘ringa ega.
Xalqimiz, ayniqsa, yoshlar qalbi va ongida mustaqil e’tiqod va dunyoqarashni shakllantirish, 
ularni yangi jamiyat barpo etish jarayonining faol ishtirokchilariga aylantirish milliy g‘oyaning 
asosiy maqsadlaridan biridir.
Yoshlar ayni vaqtda jamiyatga yangi g‘oyalarni tashuvchi va tarqatuvchi faol ijtimoiy kuchdir. 
Bundan ko‘rinib turibdiki, O‘zbekistonda fuqarolik jamiyatini qurish sharoitida yoshlar ishtirokini 
ta’minlash muhim masaladir. Yoshlarning jamiyatdagi faol ishtiroki ,eng avvalo ularning ongi 
va tafakkuri o‘zgarishi orqali amalga oshiriladi. Jamiyatimizni yangilash ,yoshlarning ongini 
tashqi tahdidlardan ,salbiy illatlardan himoyalashda milliy g‘oyadek samarali va ta’sirchan vosita 
yo‘qligi hech kimga sir emas. Shuning uchun ham yoshlarning ongiga milliy g‘oyamizni singdirish 
mustaqillik yillarida yurtimizda amalga oshirilayotgan yoshlarga oid davlat siyosatining asosiy 
vazifalaridan biri sifatida belgilanganligi biz yosh avlodning yana bir karra yutug‘imiz desak 
mubolag‘a bo‘lmaydi.
Bugungi kunda inson ongi va qalbi uchun kurash keskin tus olayotgan ekan, xilma-
xil qarashlarning mafkura maydonida hukmronlik qilishga intilishi tabiiy, albatta. Bunga 
e’tiqod umumiyligiga asoslangan holda yakka mafkura hukmronligini ta’minlash orqali jahon 
maydonlarini mafkuraviy jihatdan o‘ziga qaram qilishga bo‘layotgan xatti-harakatlarni misol 
keltirish mumkin. Diniy aqidaparastlik shular jumlasidandir. Masalan, islom dinidagi hozirgi 
aqidaparastlar ijtimoiy, milliy xususiyati, qaysi davlatga mansubligidan qat’iy nazar, barcha 
musulmonlarning ma’naviy birligi haqidagi tasavvurlarga tayanib ularning yagona xalifalik 
ostida siyosiy birlashuvi g‘oyasini asoslashga harakat qiladi. Ko‘rinib turibdiki, bu diniy-
siyosiy ideologiya diniy asosda birlashuv g‘oyasini birinchi o‘ringa qo‘yadi. U diniy-ma’naviy 
zamindagi uyg‘unlik mamlakatlarning iqtisodiy, madaniy-ma’rifiy, ilmiy-texnik sohalardagi 

---

43