2 Боб На¢д пулсиз ¦исоб-китоблар ва нот¤ловлар муаммоси

Banklararo hisob-kitoblarning o’tish texnologiyasi 
 
Yuqoridagi sxemada turli banklarning mijozlari o’rtasidagi hisob-kitoblarning 
2 bosh bank orqali o’tishi mujassamlashgan turli banklar o’rtasidagi hisob-kitoblar 
sxemada ko’rib turganimizdek, O’zbekiston Respublikasi Markaziy bankining 
Toshkent shahar hisob-kitob markazi orqali tashkil etiladi. 
 
7§. O’zbekistonda elektron axborotlarni muhofaza qilishni tashkil etish. 
Elektron to’lov tizimi buyicha hisob-kitoblar doimiy ravishda bir bank vakillik 
hisobvarag’idan ikkinchi bank vakillik hisobvarag’iga o’tkaziladi, ya’ni bir bank 
mijozining pul mablag’lari kamayib, ushbu summa boshqa bank mijozining 
hisobvarag’iga o’tkaziladi. Bunday pul o’tkazish elektron axborot ko’rinishida bo’lib, 
maxsus dastur yordamida aloqa kanallari orqali bajariladi. Lekin mana shu axborotlar 
muhofazasi eng dolzarb masala bo’lib hisoblanadi. O’zbekistonda ham bank elektron 
axborotlarini muhofaza qilish masalalariga alohida e’tibor beriladi. Elektron 
axborotlarni muhofazasini ta’minlash maqsadida O’zbekiston Respublikasi Markaziy 
banki tomonidan “O’zbekiston Respublikasi hududida banklarda elektron 
axborotlarni muhofazalashni tashkil etish to’g’risida”gi yuriqnoma ishlab chiqildi va 
amaliyotga tadbiq etildi.
Ushbu yo’riqnoma banklar o’rtasida elektron to’lov tizimi orqali o’tadigan 
axborotlarni muhofazalashning asosiy yunalishlari va ularni joriy etish tartibini 
belgilab beradi. Mazkur yuriqnomaga banklarda elektron to’lov tizimida hisoblash 
texnika vositalari (keyingi o’rinlarda HTV) bilan xujjatlarni tayyorlashda rioya 
etilishi shart.
Bank muassasalarida elektron to’lov tizimi orqali qabul qilinadigan va 
uzatiladigan axborotlar bilan ishlash uchun ruxsat quyidagi shaxslarga beriladi:
Мижоз 
Банк бўлими
Бош банк 
Саноатқурилишбанк
Ш
а 
Р 
Т 
н 
о 
м 
а
Узбекистон Республикаси Марказий банкининг
Тошкент Хисоб-китоб маркази