2. Fonetik birliklar haqida umumiy tushuncha


«Diftong» so‘zi grek tilidan olingan bo‘lib, ikkita      elementdan iborat bo‘lgan bir tovushni bildiradi


Download 189.17 Kb.
bet10/18
Sana02.01.2022
Hajmi189.17 Kb.
#194607
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   18
Bog'liq
Chet til fonetik xulosa

2. «Diftong» so‘zi grek tilidan olingan bo‘lib, ikkita      elementdan iborat bo‘lgan bir tovushni bildiradi.Misol :
name [neim]  bu so‘zda 4 ta harf, uchta tovush bor.

3. Ingliz unli harflarining I,II tur bo‘g‘inlarda ifodalaydigan tovushlari yuqoridagi jadvalda ko‘rsatilgan. I tur bo‘g‘inda unli harflar qisqa tovushlar beradi. II tur bo‘g‘inda esa unli harflar diftong yoki cho‘ziq tovushlar beradi.
Eslatma: 1. «U u» unli harfi II tur ochiq bo‘g‘inda [ju:] cho‘ziq tovushini beradi. Misol: use [ju:s], mute [mju:t]. Agar unli «u» harfi oldida [ l,r,$,t$ d¦] tovushlarini beruvchi harf yoki harf birikmasi kelsa, u holda [ju:] tovushidagi [j] tovushini tushirib, talaffuz qilinadi.
Misol :      blue [blu:]      chute [t$u:t]
         rute [ru:t]      June [d¦u:n]
2. «Diftong» so‘zi grek tilidan olingan bo‘lib, ikkita      elementdan iborat bo‘lgan bir tovushni bildiradi.
Misol :
name [neim]  bu so‘zda 4 ta harf, uchta tovush bor.
4. Jadvalda uchragan undosh harflar quyidagi tovushlarni ifodalaydi:
   Pp [pi:] harfi [p] deb o‘qiladi.
   Dd [di:] harfi [d] deb o‘qiladi.
   Tt [ti:] harfi [t] deb o‘qiladi.
   Kk [kei] harfi [k] deb o‘qiladi.
   Nn [en] harfi [n] deb o‘qiladi.
   Ss [es] harfi [s ] yoki [z] deb o‘qiladi.
   Hh [eit$] harfi [h] deb o‘qiladi.
   Mm [em] harfi [m] deb o‘qiladi.
   Ll [el] harfi [l] deb o‘qiladi.
   Rr [a:] harfi [r] deb o‘qiladi.
   Xx [eks] harfi esa undosh harfdan oldin (text) va so‘z oxirida pyx [piks] [ks]  tovushi bilan unli tovush oldida kelganda (exam) [igz#m] [gz]  tovushi bilan o‘qiladi.
5. Qo‘shaloq bo‘lib kelgan undosh harflar bir tovush bilan o‘qiladi.
Misol :   
tell [tel]               Ann [#n]
6. «Ss» harfining o‘qilishi quyidagicha:
«S» harfi so‘z boshida [s ] tovushi bilan o‘qiladi:
Misol :
a) sit [sit], stop [stєp].
b) «S» harfi so‘z oxirida:
1) jarangsiz undoshdan keyin turgan bo‘lsa, [s ] tovushini beradi:
sits [sits], helps [helps];
2) jarangli undosh va unli tovushdan keyin esa [z] tovushini beradi: 
beds [bedz], plays [pleiz];
3) so‘z o‘rtasida kelganda «s» harfi ikki unli o‘rtasida [z] tovushini beradi: visit ['vizit].

I tur bo’g’in.

I tur bo’g’in ham grafik, ham fonetik jihatdan yopiq bo’lib, bunda unlilar qisqa

tovushlarni beradilar. “Y” harfi “i” harfining dublyori bo’lganligi uchun ham “i”

harfi bergan tovushini ifodalaydi.

a [ж] back, fat, hand, pad

o [o] hot, bottle, doctor

u [/\] rub, gut, lung, suffer

e [ e ] leg,cell, help, neck, test

i }[i] lips, hip, chill, kidney, mixture

y } cyst, gyps, symptom

II tur bo’g’in.

II tur bo’g’in grafik jihatdan ochiq fonetik jihatdan esa ham ochiq ham yopiqdir.

“y” harfidan tashqari hamma unlilar o’zlarining alfavitdagi nomlarini beradilar. So’z

oxirida unlidan keyin keladigan “e” o’qilmaydi.

a [ ei ] case, face, male

o [ou ] bone, nose, lobe

u [ju: ] tube, duty, huge

e [ i: ] feel, free, see

i }[ai] bile, final, size, wide

y } dry, cry, try

“To be” fe’li hozirgi noaniq zamonda shaxslar bo’yicha quyidagi shaklga ega.

I I am a nurse I. We are nurses

I. II. You are nurses

III. He (she) is a nurse III. They are nuses

So’roq shaklda “to be” fe’li egadan oldin qo’yiladi.

I. am I a nurse? I. Are we nurses?

II. II. Are you nurses?

III. Is he (she) a nurse? III. Are they nurses?

Bo’lishsiz shaklda “to be” fe’lidan keyin “not” inkor yuklamasi qo’yiladi.

I. I am not a nurse I. We are not a nurses

II II. You are not nurses

III. He (she) is not a nurse III. They are not a nurses


Download 189.17 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling