2-laboratoriya ishi quymalarda uchraydigan nuqsonlar, ularning hosil bo’lish sabablari va oldini olish tadbirlari

Quymalardagi nuqsonlar ,ularning hosil boʻlish sabablari va oldini olish tadbirlari

Nuqsonlar xili va tabiati	Quymalarning rasm koʻrinishi	Hosil boʻlish sabablari	Oldini olish tadbirlari
1	2	3	4
Quymadagi gaz bo’shliqlari. Bu nuqsonlar shakli sferik yoki yumaloq bo’lib, uning sirt yuza- sida joylashadi va ko’kimtir, yaltiroq tusli bo’ladi.		Eritilgan suyultiril- gan metalining gazlarga o’ta to’- yinganligi, qoliplar va sterjenlar gaz o’tkazuvchanligini pastligi, qoliplarga metallni quyish texnologik qoida- sining buzilishi, oksidlangan metal tiraklardan foyda- langanlik qolipga metalni asta-sekin,ravon kiritmaslik va boshqalar.	Aslida sifatli shihta materialidan foyda- lanish, jarayonini pechga haydalayot-gan havo miqdorini me’yordan orttir- magan holda olib borish ila metalldagi gazni kamaytirish, qoliplar va sterjenlar- ning gaz o’tkazuv- chanligini orttirish, qoliplarga metallarni texnologiyada belgilangan haroratda asta-sekin va ravon kiritish, zanglagan tiraklardan foydalanmaslik va boshqalar.
Qolip material- lari bilan toʻla yoki qisman toʻlgan boʻshliqlar		Metall quymalar yoki moddalar konstruksiyasining quymalar talabiga to’la javob ber- masligi,qolip va sterjen material -lar sifatini pastligi,qolipning yetarlicha puxta emasligi,metallni quyish sistemasi kosasiga baland-roqdan quyish,model va opoka jihozlarning yaroqsizlaridan foydalanish va boshqalar	Metall quymalar yoki moddalar konstru -ksiyasining quymalar talabiga to’la javob berishi qolip va sterjenlarning sifatli materiallardan kutilga puxtalikka javob beradigan qilib tayyorlash maqul konstruksiadan foydalanish,metallni sistema kosasiga normal baladlikdan quyish va boshqalar
Kirishuv bo’shlig’i va g’ovaklar.Ular shakli turlicha,sirt yuzasi g’adir-budur bo’ladi		Qolipda metallni sekin sovib, kris -tallana borishida kirishuvning hali suyuq qismidagi metall hisobiga to’lib borishi oqibatida uning ustiroq qismida pastga uzaygan kirishuv bo’shlig’i hosil bo’ladi.Metalldan tashqariga chiqish ga ulgurmagan gazlar esa gaz g’ovaklari hosil qiladi.	Quyma shaklning quyma talablariga javob beradigan bo'lmog'i, metall -ning qolipda sovib kirishuvida shimcha metall bilan ta'min- lanib turuvchi (pribil va viporlar) bo'lishini qolipda ko'zda tutish, qolip materiallari sifatli bo'lishi, qolipda metall pastdan yuqoriga qarab bir tekisda sovishi, qolipning gaz o'tkazuvchanligi yaxshi bo'lmog'i va boshqalar.
Shlak bo’shliqlar ular quymaning ustkiqismida bo’lib,to’la yoki qisman shlakka to’lgan, o’lcham- lari turlicha bo’lib, kulrang tusli, g’adir-budur sirtli bo’ladi.		Quyma konstruk-siyaqsining noma- qulligi, qolipga metallni quyish texnologiyasining buzilishi oqibatida shlakning qisman qolipga o’tishi, quyish sistemasi konstruksiyasi elementlari o’l- chamlarining no-to’g’ri belgilanishi va boshqalar.	Quyma konstruksiyasining noma’qulligi, metallni chomichda ma’lum vaqt saqlab shlakdan birmuncha tozalab belgilangan texnologiyaga rioya etilgan holda qolipga quyish va boshqalar.
Gaz bo’shliqlarda qotib qolgan sharchalar. Bu nuqsonlar bo’shliqlari silliq, yaltiroq bo’ladi.		Quyma sistemani konstruksiyasini noma’qulligi, qo-lipga , qolipga metallni quyishni boshlang’ich davrida metall- ning uzilishi oqiba tida sachrab tom- chilami qolipni ayrim yeriga o’tib, tezda sovib shar- chalar berishi va uni so’nggi metall bilan munosabat- da bo’lishida ok-sidlanib gaz qobi- g’ida o’ralashi shi bu nuqsonlarga korolkalar deyiladi	Ma’qul quyma sistemadan foydalanish, qolipga metallni belgilangan haroratda uzluksiz quyishi va boshqalar.
Quymalar sirtiga qolip va sterjen haroratining kuyib yopishishi va suyuq metallni qolip material g’ovakliklariga o’tishi va boshqa		Qolip va sterjenlar o’tga chidamliligi -ning pastligi, qolip larni yaxshi zich- lanmaganligi, metallning qolip- ga o’ta qizigan holda katta bosim da juda sekin qu-yilishi va boshqa	Qolip va sterjenlarni sifatli o’tga chidamli materiallardan zaruriy zichlikda tayyorlash, qolipga normal haroratli metallni ravon kiritish, tegishli quyma sistemadan foydalanish va boshqalar.
Qolipning chala to’lishi.		Kovshdagi metall- ning yetmasligi quyish sistemasi yo’lning o’pirilib tushgan material bilan to’lib qolishi yoki o’lchamlari- ning kichikligi quyilgan metall haroratining pastligi, yarim qoliplarning zich yig’ilmasligi sabab li tirqishlaridan metallning oqib ketishi va boshqa l	Qolipga zarur miqdor dagi , metallni uzluk siz quyish sistemasi elementlari o’lcham- larini aniq hisoblash, quyiladigan metall haroratini zarur dara jagacha ko’tarish, yarim qoliplarni yaxshi biriktirish, belgilangan texnologiyani bajarish va uni kuzatib turish va boshqalar.
Quymalarning tob tashlashi.		Quymalar konstru siyasining noma- qbulligi devor qa-linliklarining kes- kin farqlanishida qolipga quyilgan metallni turli tezlikda sovishi sababli ichki zo’ri- qish kuchlanishlar hosil bo’lishi, metallning qolip- ga bir me’yorda quyilmasligi, ha- roratining ancha yuqoriligi, qolip va sterjenlarning beriluvchanligini va kichikli	Asosan quymalar konruksiyasining mana shunday bo'lishi lozimki, qolipda metall deyarli bir tekisda sovisin, aks holda sovish tezliklarini tenglashtirish, metallning qolipga bir me'yorda va normal haroratda quyish, qolip va sterjenlarning beriluvchanlik xossalarini ko'tarish kerak bo'ladi..